بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، گمانه‌زنی‌هایی درباره سیاست خارجی وی به همراه داشته است. تحلیل‌گران در حال بررسی این موضوع هستند که آیا او قصد دارد وضعیت نظامی آمریکا در خاورمیانه، به ویژه در مورد مأموریت مبارزه با داعش در عراق و شمال شرق سوریه را تغییر دهد یا خیر. دولت بایدن در ماه اوت، اعلام کرد که مأموریت مقابله با داعش به صورت مرحله‌ای کاهش می‌یابد و جدول زمانی برای کاهش حضور نیروهای آمریکایی تا پایان سال ۲۰۲۶ تعیین شد.

دوره اول ریاست جمهوری ترامپ می‌تواند یک دیدگاه کلی، اما لزوما نه نقشه راه، در مورد نحوه درک وی از وضعیت نیروهای آمریکا در عراق و سوریه ارائه دهد. در حالی که دولت ترامپ حضور نیروها در عراق و سوریه را در چارچوب مأموریت مبارزه با داعش در طول چهار سال حفظ کرد، او در دسامبر ۲۰۱۸ اعلام کرد که به‌طور کامل نیروها را خارج خواهد کرد (که البته بعداً لغو شد) و تعداد پرسنل آمریکا در سوریه را از ۲۰۰۰ نفر به ۹۰۰ نفر کاهش داد. همچنین کاهش ۵۰ درصدی نیروها از ۵۰۰۰ به ۲۵۰۰ نفر و انتقال هشت پایگاه در عراق را مجاز دانست.

علاوه بر این، تهاجم تحت حمایت ترکیه به منطقه شمال شرقی سوریه، موقعیت ایالات متحده را دشوارتر خواهد کرد و احتمالاً ترامپ را به خروج ترغیب خواهد کرد اما عامل تعیین‌کننده‌ای که به ادامه حضور نظامی آمریکا در عراق و سوریه پایان می‌دهد، حضور مشاورانی با رویکرد انزواگرایانه در کابینه و مقامات اجرایی وی است. بسیاری از این افراد به مأموریت مقابله با داعش در عراق و سوریه انتقاد داشته‌اند.

تاریخچه کاهش نیروها
ترامپ با کاهش نیروهای نظامی در خاورمیانه بیگانه نیست. علی‌رغم کمپین «فشار حداکثری» دولت اول او علیه ایران، که حضور آمریکا در عراق و سوریه به‌عنوان یک وزنه تعادل در برابر نیروهای نزدیک به این کشور عمل می‌کرد، ترامپ بارها تصمیمات جزئی یا کلی برای خروج نیروها اتخاذ کرد.

ترامپ در اکتبر ۲۰۱۹ اعلام کرد که ۹۰۰ نیروی آمریکایی را فوراً از شمال شرقی سوریه خارج خواهد کرد. این خروج با واکنش شدید مشاوران کلیدی در وزارت امور خارجه و دفاع ایالات متحده مواجه شد و استعفای مقامات ارشدی مانند جیمز ماتیس، وزیر دفاع، و برت مک‌گورک، رئیس ائتلاف جهانی برای شکست داعش را در پی داشت.

عواقب این خروج فوری، ایجاد فضایی برای تهاجم ترکیه به شرکای کرد ائتلاف مبارزه با داعش بود که خود مجبور به دفاع از مناطقشان شدند. تنها سه روز پس از اعلام خروج، نیروهای ترکیه حملات هوایی و زمینی علیه نیروهای دموکراتیک سوریه  آغاز کردند که ترکیه آن را سازمانی تروریستی مرتبط با YPG و پ.ک.ک می‌داند. این خروج و تهاجم ترکیه پیامدهای دیگری نیز داشت، از جمله ایجاد خلأ قدرت که باعث احیای جزئی داعش و ورود نیروهای سوریه و شبه‌نظامیان وابسته به مناطق مورد مناقشه شد.

اعلام خروج پس از انتقادات گسترده لغو شد و نیروهای آمریکایی به عراق منتقل و مجدداً به شمال شرق سوریه اعزام شدند.

عملیات در عراق
در عراق، ترامپ وضعیت نیروها را تا اوایل سال ۲۰۲۰ و پس از آن‌که ایالات متحده قاسم سلیمانی، فرمانده ایرانی و ابومهدی المهندس، فرمانده عراقی را ترور کرد، حفظ نمود. در واکنش، ایران و نیروهای عراقی  حملات گسترده‌ای علیه نیروهای آمریکایی انجام دادند که از آن جمله حمله‌ ایران به پایگاه عین الاسد بود که باعث آسیب به ۱۰۹ سرباز آمریکایی شد.

در هفته‌های پس از آن، دولت ترامپ به آرامی و به‌صورت مرحله‌ای حضور نیروهای خود را در عراق کاهش داد. نیروهای  ائتلاف مبارزه با داعش در عراق، هشت پایگاه از جمله پایگاه استراتژیک القائم در مرز عراق و سوریه را به نیروهای امنیتی عراقی و کرد واگذار کردند. در نتیجه، تعداد نیروهای مستقر در عراق نیز کاهش یافت و از ۵۰۰۰ به ۲۵۰۰ نفر رسید.

منبع: نشریه سیاسی Al Majalla