خبرگزاری کردپرس _ موزه‌ها روایتگر هویت یک سرزمین هستند. مانند رشته‌های یک طناب‌ پیوندی تاریخی را به‌وجود می‌آورند که به تقویت ماهیت مشترک مردمان یک سرزمین کمک می‌کند. کرمانشاه با خصوصیت‌های جغرافیایی و بافت قومیتی‌اش، موقعیت سرزمینی و رخدادهایی که بر آن گذشته، در دل خود حرف‌های زیادی برای گفتن دارد که می‌توان روایت هر بخش را در دل یک موزه تخصصی به نظاره نشست. موزه تاریخ طبیعی، حیات‌وحش، کتابت، اقوام، صنایع‌دستی، رسانه، صنعت، نفت، آموزش و پرورش و حتی پُست‌! اینها تنها بخشی از حلقه‌های تاریخی به‌هم پیوسته یک سرزمین هستند که هم جذاب و هم باعث ایجاد یک ماهیت مشترک می‌شوند. اما باوجود این مزیت‌ها و داشته‌ها جای تاسف است که در بحث موزه‌ها کرمانشاه چیزی برای گفتن ندارد.

صنعت نفت با دارابودن سابقه خوب تاریخی، موزه خود را در دل مجموعه‌ای بنا کرده که عملا امکان بازدید عمومی ندارد! آموزش و پرورش موزه قابل‌ توجه‌ای ندارد باوجود اینکه یکی از موثرترین نهادهای جریان‌ساز اجتماعی است. از میراث و موزه‌های آن چیزی نگفتن بهتر از تکرار طوطی‌وار این رخوت است. ورزش، محیط‌زیست و... وضع به همین منوال است و متاسفانه هیچ همتی برای احیا و یا ایجاد موزه‌های تخصصی در این استان نیست.

اما دلیل ورود به این داستان تلخ تکراری پیام یکی از مخاطبان نقدحال بود که با اسفبار توصیف‌کردن موزه پست استان خواسته بود که به این موضوع ورود کنیم. همین بهانه‌ای شد تا سری به اداره کل پست استان کرمانشاه بزنیم و از چند و چون موضوع مطلع شویم. در سال 1380 کارشناسان تمبر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، استان کرمانشاه را از نظر مجموعه‌های تمبر به‌عنوان یکی از استان‌های برتر ایران تشخیص دادند. در همان سال پیشنهاد تاسیس موزه‌ای برای تمبر و وسایل مربوط به پست در کرمانشاه مورد تایید آن وزارتخانه قرار گرفت. در ابتدا محلی در میدان سپاه پاسداران(نفت) و در ابتدای بلوار زن به‌عنوان مکان موزه‌ی تمبر کرمانشاه آماده و تجهیز شد که دارای دو سالن به ابعاد 680 مترمربع بود. موزه‌ی تمبر کرمانشاه در روز 17 مهر سال 1381 هم‌زمان با روز جهانی پست به‌صورت رسمی افتتاح شد. با این‌حال مکان موزه به‌دلیل استیجاری‌بودن ساختمان و نیز کوچک‌بودن آن، پس از مدتی به مکان دیگری منتقل شد. در روز 17 مهر سال 1391 مکان جدید موزه‌ی تمبر واقع در خیابان معلم شرقی و در نزدیکی سه‌راه شریعتی کرمانشاه افتتاح شد.

گنجینه‌ی موزه‌ی کرمانشاه در زمان تاسیس 3201 قطعه تمبر را شامل می‌شد. این تمبرها تنوع بالایی داشته و مربوط به دوره قاجاریه به‌بعد هستند. قدیمی‌ترین تمبرها در موزه‌ی کرمانشاه مربوط به سری ناصری محرابی بوده که قدمت آن‌ها به سال 1270 خورشیدی می‌رسد علاوه بر تمبر، سکه، دست‌نوشته‌های قدیمی، دستگاه نقش تمبر قدیمی، ماشین ابطال تمبر ریلی، دستگاه تلفن هندلی، ترازو و باسکول قدیمی‌ و... در موزه‌ی تمبر کرمانشاه نگهداری می‌شدند.

از اشیای جالب توجه در این موزه پاکتی با قدمت نزدیک به یک قرن پیش است که هنوز گشوده نشده و ممهور است. باوجود اینکه طبق گزارش‌های آن سال‌ها در مطبوعات استانی و کشوری سومین موزه بزرگ تمبر ایران در کرمانشاه افتتاح شد و به‌علت محدودبودن مکان به‌جای دیگری نقل‌مکان کرد اما امروز از آن موزه فقط چند قطعه تمبر و دو سه دستگاه قدیمی در یک فضای نامناسب که به هر چیزی شبیه است به‌غیر از یک موزه و آن هم موزه‌ای که روزگاری سومین موزه بزرگ کشور بوده باقی مانده است‌. در یک بخش از اداره کل پست کرمانشاه ویترین‌هایی چیده شده و چند تمبر هم به شیشه‌ها چسبانده شده است. این موضوع باعث تاسف هر علاقمندی به تاریخ کرمانشاه و مخصوصا دنیای شگفت‌انگیز و فوق‌العاده جذاب تمبر است.

به‌ سراغ مسوولان پست استان رفتیم تا علت این اتفاق تلخ را واکاوی کنیم. کیهان حسینی معاون پشتیبانی و مدیریت منابع اداره کل پست استان درخصوص وضعیت موزه پست کرمانشاه که روزگاری به‌عنوان سومین موزه پست ایران بوده گفت: ‌اینکه بگوییم این موضوع مغفول مانده است شاید جفا بر همکارانم باشد که برای حفظ این گنجینه تلاش داشته‌اند. امروزه به‌علت ایجاد فرایندهای جدید در موضوع پست دیگر تمبرها ارزش اداری خود را از ‌دست داده‌اند و حتی از همکاران ما در پست کسانی هستند که اصلا تمبر را شاید نشناسند. همین از دسترس خارج‌شدن تمبر در معادلات امروز بین مردم شاید دغدغه‌مندی‌ها نسبت به این موضوع را کاهش داده است. امروزه باتوجه به فناوری‌های جدید و شیوه کار مدرن دیگر نیازی به الصاق تمبر بر روی پاکت‌های پستی وجود ندارد. همین امر باعث شده تمبر از نگاه‌ها فاصله بگیرد و البته امروزه می‌توان گفت که حالا به‌صورت واقعی به یک موضوع موزه‌ای با ارزش تاریخی تبدیل شده است.

حسینی در پاسخ به این سوال که حالا که به تمبر به یک موضوع موزه‌ای تبدیل شده پس چرا خبری از موزه‌ تمبر با آن استانداردهای فنی نیست پاسخ داد: موزه تمبر کماکان برقرار است. اما قبول داریم که فضای آن مناسب نیست و بیشتر فضای موزه به‌علت کمبود جا به بخش‌های اداری اختصاص یافته است.

معاون پشتیبانی و مدیریت منابع اداره کل پست استان بااشاره به اینکه چیزی از گنجینه تمبرهای موزه کم نشده افزود: باتوجه به محدودیت فضا بخش زیادی از تمبرها و وسایل باارزش موزه را در فضایی مناسب و امن نگهداری می‌کنیم. این اطمینان را می‌دهم که هیچ شی متعلق به موزه کم و یا فروخته نشده است و درعین امانت‌داری نگهداری می‌شوند چرا که اینها همه جزو دارایی‌های فرهنگی و تاریخی مردم کرمانشاه محسوب می‌شود.

حسینی در پاسخ به این سوال که‌ برنامه آینده آن اداره کل برای احیای مجدد بحث موزه چه خواهد بود گفت: در سال جدید و باتوجه به تغییر مدیرعامل پست کشور که از بدنه خود پست است نگاه ویژه‌ای به احیای موزه‌های تمبر در سطح کشور دارد. در همین خصوص ما طرح پیشنهادی خود را برای شرکت پست فرستاده‌ایم که در کارگروه‌های ویژه مورد بحث و بررسی قرار گیردکه درنهایت به احیای مجدد موزه ختم شود وکرمانشاه شاهد بازآفرینی موزه‌ای در شان نام بزرگ‌اش باشد. اما در بحث موزه باید یک نکته موردتوجه واقع شود و آن این است که از موزه‌ها انتظار بلوغ می‌رود یعنی اینکه باید ما امروز حداقل پله‌ای ترقی داشتیم و حتی حفظ همان سطح هم زیاد اتفاق بزرگی نبود ولی امروز قبول داریم که وضعیت مطلوبی را تجربه نمی‌کنیم.

این مقام مسوول در اداره کل پست استان بااشاره به این نکته که ما متریال لازم را برای موزه داریم و فضا مهمترین چالش ماست گفت: پای‌کارآمدن مسوولان فرهنگی و مدیران استان می‌تواند به بازآفرینی موزه تمبر استان کمک شایانی کند. وقتی یک رسانه به سراغ موضوعی می‌آید حتما یک دغدغه عمومی پشت آن قرار دارد و این دیدار با شما حتما نقطه عطفی خواهد بود. ما به این تقاضا و پیگیری شما حتما پاسخ مثبت خواهیم داد.

حسینی افزود: تمبرها دنیایی از ظرافت و فرهنگ و تاریخ را در دل خود دارند. می‌توان هویت یک ملت را در لابه‌لای این اسناد هویتی به نظاره نشست. در خط به خط نامه‌های قدیمی می‌توانی سفری به دل گذشته‌های دور داشته باشی و اینها همه در دسترس هستند به‌شرطی‌که همتی جمعی برای احیای موزه‌ای درخور شان کرمانشاه وجود داشته باشد. امروزه صنعت پست یکی از شاخصه‌های توسعه‌یافتگی کشورها شناخته می‌شود و باتوجه به نقش شتاب‌دهنده در موضوع استارتاپ‌ها و به‌طبع آن کاهش هزینه‌های مردم یک مولفه چندوجهی از خدمات را شامل می‌شود.

پست از هزاران سال پیش به‌گفته داریوش بزرگ که گفت: ‌باد، باران، تاریکی‌، سرما و گرما نمی‌تواند مانع کار یک چاپار شود و یا هرودوت یونانی وقتی می‌گوید قوی‌تر از یک چاپار پارسی وجود ندارد. نشان می‌دهد که از گذشته تا امروز و از امروز تا آینده گویا بخشی از جریان حیات ما با پست در هم تنیده شده است.‌ حالا بازهم به دغدغه‌ای که باعث نوشتن این مطلب و مصاحبه شد باز می‌گردیم آیا در شان مردم کرمانشاه است که سومین موزه پست ایران چنین حال ناخوشی داشته باشد؟

منبع: روزنامه نقدحال