به گزارش کردپرس، ترکیه روز چهارشنبه و پیش از اعلام بیانیهای احتمالی از سوی عبدالله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان ترکیه یا(پ.ک.ک)، با دلهره و اضطراب مواجه بود. اوجالان بنیانگذار این گروه است و تأثیر آن بر عملکرد پ.ک.ک و مسائل کردهای ترکیه غیرقابل پیشبینی است. اوجالان که از سال ۱۹۹۹ در جزیرهای نزدیک استانبول به حبس ابد بدون امکان بخشش محکوم شده، ممکن است از سالگرد دستگیریاش در ۱۵ فوریه، برای اعلام موضع خود در برابر درخواست آنکارا مبنی بر توقف جنگ مسلحانه پ.ک.ک و احتمالا درخواست آزادی زودهنگام خود استفاده کند.
پ.ک.ک از سالها پیش درگیر یک شورش خونین با ترکیه بوده و این گروه از سوی آنکارا و بیشتر متحدان غربی آن به عنوان گروه تروریستی شناخته میشود. اوجالان ۷۵ ساله گفته که «مصر است» در روندی که به پایان دادن به یک درگیری که تاکنون بیش از ۴۰ هزار کشته برجای گذاشته، دخالت کند.
اما برخی نسبت به وقوع چنین اتفاقی در تاریخ دستگیری اوجالان که در عملیاتی مشابه فیلمهای هالیوودی در نایروبی صورت گرفت، تردید دارند.
حمیت بوزارسلان، کارشناس مسائل کردها در پاریس، به این ابهام اشاره کرد. و گفت: «اگر اوجالان چنین پیامی بدهد، همچنان روشن نیست که او از این مصافحه دوستی که با تأیید رئیسجمهور رجب طیب اردوغان صورت گرفته، چه چیزی را به دست خواهد آورد. اردوغان چه پیشنهادی مطرح کرده است؟ ما هیچ چیزی نمیدانیم. آیا او برای دادن امتیاز آماده است؟»
بوزارسلان افزود: «دعوت اوجالان از پیروانش برای زمین گذاشتن اسلحه به معنای تسلیم یا انکار حق دفاع از مشروعیت قضیه کردی نیست.»
تونجر باکرهان، رئیس مشترک حزب اپوزیسیون کردی دم پارتی ترکیه در سخنانی گفت که اوجالان «در حال آمادهسازی فرمولی برای یافتن راهحل محترمانهای برای مسئله کردها است. ما نمیدانیم محتوای دقیق آن چیست، اما میدانیم که این پیام شامل پاسخ دموکراتیک به مسئله کردها خواهد بود.»
وضعیت پکک در سوریه و عراق پس از پیام احتمالی اوجالان چگونه خواهد بود؟
پرسش دیگر این است که چنین فراخوانی چه تاثیری بر مبارزان پ.ک.ک در کوههای شمال عراق یا شمال شرقی سوریه خواهد داشت. برخی نیروهای پ.ک.ک در منطقه تحت کنترل نیروهای سوری دموکراتیک که تحت حمایت آمریکا قرار داشته و با شبهنظامیان حمایتشده از سوی آنکارا میجنگند، حضور دارند. آنکارا این نیروها را دشمن خود پنداشته و ادعا میکند که یگانهای مدافع خلق (YPG) که بخشی از نیروهای سوریه دموکراتیک هستند، در اصل، شاخهای از پ.ک.ک محسوب می شوند.
نیروهای دموکراتیک سوریه اداره خودگردان کردی را در شمالشرق سوریه که هم مرز با ترکیه است، مدیریت میکند. این موضوع نیز به وضعیت کلی دامن میزند. ترکیه به دنبال یافتن راهحلهای امنیتی برای مقابله با این موضوع از سوی حکام جدید سوریه است.
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه در سخنانی بیان کرد که موضع احمد الشرع، رئیسجمهور موقت سوریه، درباره سرنوشت پ.ک.ک و یگان های مدافع خلق «کاملاً واضح است» و از اطمینان خود درباره «رفع مشکلات امنیتی ترکیه» صحبت کرد. این اظهارات پس از اولین سفر رسمی الشعرع به ترکیه مطرح شد.
موضع ایالات متحده اهمیت کلیدی دارد
با این حال، بسیاری از بازیگران منطقهای میدانند که بسیاری از مسائل به دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده و دولت جدیدش بستگی دارد. بوزارسلان به فرانس 24 گفت: «این موضوع کاملاً کلیدی و جدی است.»
یک محقق اروپایی که نخواست نامش فاش شود در این باره گفت: « توافق بین دمشق و نیروهای سوریه دموکراتیک، بدون اینکه شمالشرق سوریه به امتیازات بزرگی دست یابد یا تضمینهای امنیتی کافی به ترکیه داده نشود، در کار نخواهد بود.»
او درباره پیام احتمالی اوجالان به پ.ک.ک نیز گفت: «پکک ممکن است از دعوت اوجالان برای تسلیم شدن ظاهراً پیروی کند اما سلاح های خود را همچنان حفظ کند... اما مسئله رهبری هم وجود دارد.»
به گفته بوریس جیمز، مورخ فرانسوی که درمسائل کردها تخصص دارد، با اینکه اوجالان سالها در زندان بوده و حتی جهتگیری «خاص تری» پیدا کرده است اما «اوجالان همچنان هدایتگر و مرجع همیشگی» برای جنبش کردی است».
تصویر اوجالان در تمام اعتراضات و تظاهرات کردها و جشنهای نوروز (سال نو کردی) در ترکیه وجود دارد.
او توضیح داد: «اگر اوجالان رهبری نیروها را بر عهده نداشته باشد، به این معنا نیست که او از بازی کنار رفته است. جنبش نیاز دارد که او برای یکپارچگی همچنان به عنوان رهبر باقی بماند.»
سوال دیگر این است که آیا ممکن است آنکارا بتواند توافقی با اوجالان بدون دادن تضمینهایی برای جناح سیاسی جنبش کردی، یعنی حزب دم پارتی انجام دهد؟ یک هیئت از نمایندگان دم پارتی اخیراً دو بار به جزیره زندان اوجالان در امرالی سفر کردهاند.
با اینحال، دو نفر از رهبران پیشین این حزب هنوز در زندان هستند، یکی از آنها، صلاحالدین دمیرتاش است که در سال ۲۰۱۶ دستگیر و در ماه مه گذشته به ۴۲ سال زندان محکوم شد. علاوه بر این، هشت شهردار دم پارتی که در انتخابات محلی سال گذشته انتخاب شده بودند، از سمت خود برکنار و مدیران منصوب دولت جایگزین آنها شدند.
منبع: خبرگزاری فرانسه
نظر شما