به گزارش کردپرس، چارلز لیستر، پوهشگر مسائل سوریه در مقاله ای که در مجله سیاسی فارن پالسی منتشر کرده نوشت: در سفری که اخیراً به سراسر سوریه داشتم، یک چیز کاملاً واضح بود: مردم سوریه از این‌که از حکومت قبلی بشار رها شده‌اند، شاد و خوشحال بودند. در حال حاضر، این احساس شادی باعث ایجاد امید و نوعی وحدت ملی شده است، وحدتی که در ۱۳ سال گذشته‌ی جنگ داخلی تقریباً از بین رفته بود.
با این حال، گذار سوریه به دوران جدید بر پایه‌های لرزانی استوار است. در رأس حکومت جدید، گروه هیئت تحریر الشام، یک گروه سابقاً جهادی قرار دارد که در ماه‌های نخست حکومت خود، علی‌رغم ویرانی‌های گسترده‌ی کشور، اقتصاد نابودشده، و چالش‌های امنیتی عمیق، عملکردی امیدوارکننده داشته است.
کشورهای منطقه، به‌ویژه عربستان سعودی، ترکیه و قطر، از این فرصت برای بازسازی خاورمیانه بهره برده‌اند و با ارائه‌ی پیشنهادات مختلفی برای ارائه کمک‌های مالی، سرمایه‌گذاری، تجارت و همکاری‌های دیگر به دمشق سرازیر شده‌اند. با این حال، تحریم‌های آمریکا و اروپا که در اصل برای هدف قرار دادن حکومت بشار اسد وضع شده بودند، همچنان پابرجا هستند و تا زمانی که این تحریم‌ها لغو نشوند، امیدی به احیای اقتصاد کشور وجود ندارد.
در میان این وضعیت به‌شدت شکننده، نیروهای دموکراتیک سوریه به‌عنوان یک چالش بزرگ مطرح هستند. این نیرو که برای مدت طولانی شریک نظامی آمریکا در جنگ علیه داعش بوده است، بارها وفاداری و توانمندی خود را ثابت کرده است. تلاش‌های چشمگیر نیروهای دموکراتیک سوریه در میدان نبرد بود که باعث شکست داعش در سال ۲۰۱۹ شد. از آن زمان تاکنون، این نیرو همچنان بر کنترل بقایای داعش و نگهداری ده‌ها هزار زندانی داعشی و خانواده‌های آن‌ها در اردوگاه‌های شمال شرق سوریه تمرکز داشته است.
با وجود ارزش این نیرو برای واشنگتن و متحدانش، چیزی که من از بیش از یک هفته دیدار با سوری‌ها در سراسر کشور متوجه شدم این بود که در سوریه‌ی پس از اسد، نیروهای دموکراتیک سوریه به‌عنوان یک مشکل دیده می‌شود.
مردم از تمام اقوام و مذاهب و از همه استان‌های کشور در یک موضوع توافق داشتند: سوریه باید متحد شود. از نگاه آن‌ها، اداره‌ی خودگردان کردی در شمال و شمال شرق سوریه و نیروهای مسلح آن باید منحل شده و کاملاً در دولت سوریه ادغام شوند. همچنین، منابع عظیم انرژی و کشاورزی که تحت کنترل این گروه است، باید به دولت مرکزی بازگردد. تا زمانی که این اتفاق نیفتد، نیروهای دموکراتیک سوریه در داخل سوریه به‌عنوان یک «تهدید» تلقی می‌شود. احساس خصومت نسبت به این گروه در میان مردم سوریه کاملاً مشهود بود.
از دسامبر ۲۰۲۴، مذاکراتی بین نیروهای دموکراتیک سوریه و دولت موقت سوریه در دمشق آغاز شده است تا راهی برای ادغام این نیرو در ساختار جدید سوریه پیدا شود. اما پس از انفجار خودرویی در شهر منبج که بیش از ۲۰ کشته برجای گذاشت و به نیروهای دموکراتیک سوریه نسبت داده شد، مذاکرات سطح بالا به حالت تعلیق درآمده است. با این حال، گزینه‌ی مذاکره همچنان مورد حمایت تمام سوری‌هایی است که با آن‌ها صحبت کردم. هیچ‌کس راه‌حل نظامی را ترجیح نمی‌داد اما بسیاری پیش‌بینی می‌کردند که این گزینه در نهایت اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
ایالات متحده در تلاش است تا این مذاکرات را تسهیل کند. در جریان سفرم، به من گفته شد که افسران نظامی آمریکا در جلسات سطح بالا در پایگاه هوایی الضمیر در نزدیکی دمشق حضور داشته‌اند. همچنین، فرماندهی مرکزی ایالات متحده با انحلال نیروی نظامی کوچکتر خود در سوریه، یعنی «ارتش آزاد سوریه» مستقر در پایگاه التنف در مرز اردن موافقت کرده است.
یک ژنرال ارشد آمریکایی با احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه دیدار کرده و در یک لحظه، او را کنار کشیده و از «کمپین نظامی چشمگیر» او که باعث سرنگونی حکومت اسد شد، تمجید کرده است. طبق گفته‌ی یک منبع آگاه، این ژنرال حتی مدالی به الشرع اهدا کرده است.
پیشنهاد روی میز برای نیروهای دموکراتیک سوریه تحت رهبری کردها
دولت موقت سوریه پیشنهاد کرده است که کردهای سوریه از حقوق برابر برخوردار باشند و زبان کردی به‌عنوان زبان دوم رسمی کشور به رسمیت شناخته شود. همچنین، رهبران نیروهای دموکراتیک سوریه و اداره‌ی خودگردان کرسی‌هایی در نهادهای دوره گذار سوریه، از جمله پارلمان موقت و کمیته‌ی تدوین قانون اساسی خواهند داشت. علاوه بر این، درآمدهای نفت، گاز و کشاورزی سوریه به‌طور متناسب در مناطق شمال شرق کشور سرمایه‌گذاری خواهد شد.
نیروهای دموکراتیک سوریه بیشتر این پیشنهادات را پذیرفته است اما نحوه‌ی ادغام نیروهای آن در ارتش جدید سوریه همچنان یک مانع بزرگ است. مظلوم عبدی، رهبر این نیرو خواهان آن است که نیروهای دموکراتیک سوریه به‌عنوان یک یگان مستقل در ارتش جدید باقی بمانند و فقط در مناطق شمال شرق مستقر باشند.
اما برای دمشق، این پیشنهاد غیرقابل‌قبول است. تمام گروه‌های مسلح دیگر در سراسر سوریه در حال انحلال هستند و نیروهایشان به‌صورت تصادفی در سراسر کشور مستقر می‌شوند. دولت موقت این کار را برای جلوگیری از تبدیل شدن رهبران نظامی به جنگ‌سالاران و ایجاد حس خدمت ملی به‌جای وفاداری‌های محلی و قومی ضروری می‌داند.
زمان برای نیروهای دموکراتیک سوریه در حال اتمام است.
سیاست آمریکا در قبال سوریه باید با تحولات جدید پس از دسامبر ۲۰۲۴ سازگار شود. جامعه‌ی اطلاعاتی آمریکا همکاری مثبتی با دولت موقت سوریه برقرار کرده که منجر به خنثی شدن هشت توطئه‌ی داعش در این کشور شده است.
ارتش آمریکا نیز در حال تغییر رویکرد است و فشار بر نیروهای دموکراتیک سوریه برای پذیرش یک توافق با دمشق را افزایش داده است. اما هرچه زمان بگذرد، شرایط توافق برای نیروهای دموکراتیک سوریه سخت‌تر خواهد شد.
در شمال سوریه، ترکیه آماده‌ی سرکوب نیروهای دمکراتیک سوریه است. اگر مذاکرات شکست بخورد، ترکیه هیچ مانعی برای حمله پیش رو نخواهد داشت. منابعی در سوریه تأیید کردند که قبایل عرب نیز آماده‌ی حمایت از ترکیه در این اقدام هستند.
ایالات متحده هنوز منافع مهمی در جلوگیری از بازگشت داعش دارد و دولت موقت سوریه، اگرچه تجربه‌ی موفقی در مبارزه با داعش داشته، اما برای سرکوب کامل این گروه نیاز به حمایت استراتژیک دارد.
واشنگتن باید برای دستیابی به یک توافق عادلانه و باثبات میان نیروهای دموکراتیک سوریه و دمشق تلاش کند. این کار نه تنها به نفع سوریه است، بلکه به امنیت ملی آمریکا در این منطقه‌ی حساس و شکننده نیز کمک خواهد کرد.
منبع: فارن پالسی
نویسنده: چارلز لیستر: مدیر بخش سوریه، تروریسم و رادیکالیسم در انستیتو خاورمیانه
نظر شما