به گزارش کردپرس، پایان دادن به درگیری چهلساله بین دولت ترکیه و جنگجویان کرد ترکیه یا پ.ک.ک میتواند دستاوردهای بزرگی برای رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه به همراه داشته باشد؛ بهویژه در شرایطی که او در تلاش است موقعیت داخلی خود را تثبیت کرده و در تحولات سریع نیز جایگاه خود را حفظ کند.
روز پنجشنبه گذشته عبدالله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک)، از اعضای این گروه خواست که سلاحهای خود را زمین بگذارند و سازمان را منحل کنند. در پاسخ، جنگجویان این گروه که اکنون عمدتاً در شمال عراق مستقر هستند، روز شنبه پس از ۴۰ سال مبارزه مسلحانه برای ایجاد کیانی مستقل برای کردها، آتشبس با ترکیه را اعلام کردند.
این اعلامیه پس از آن منتشر شد که اردوغان و حزب ملیگرای افراطی حرکت ملی ترکیه در ماه دسامبر بهطور غیرمنتظرهای شاخه زیتون صلح به سوی این گروه ممنوعه دراز کردند و مذاکراتی بین اوجالان و مقامات حزب کردگرای برابری و دموکراسی یا دم پارتی در جزیرهای در نزدیکی استانبول، که اوجالان بیش از ۲۵ سال است در آن زندانی است، آغاز شد.
انگیزههای سیاسی داخلی
تحلیلگران میگویند که انگیزه این آشتی تا حد زیادی ناشی از ملاحظات سیاسی داخلی اردوغان است.
اردوغان در تلاش است اصلاحات قانون اساسی را پیش ببرد که به او اجازه میدهد در انتخابات ۲۰۲۸ برای سومین دوره ریاستجمهوری نامزد شود اما برای تصویب این اصلاحات به دو سوم آرای پارلمان نیاز دارد.
برکای مندیرجی، تحلیلگر ارشد گروه بحران بینالمللی در امور ترکیه، به نیو عرب گفت: «ائتلاف حاکم ترکیه ممکن است به این نتیجه رسیده باشد که میتواند حزب دم پارتی را ترغیب کند که از تغییر قانون اساسی برای امکان نامزدی مجدد اردوغان حمایت کند.»
وی افزود که در ازای این حمایت، اردوغان میتواند امتیازاتی در زمینه حقوق فرهنگی، زبانی و نمایندگی سیاسی به کردها بدهد.
یافتن راهحلی برای این درگیری طولانیمدت، یک دستاورد سیاسی بزرگ برای اردوغان محسوب میشود، چراکه او طی سالهای طولانی حضور خود در رأس قدرت، بارها تلاش کرده تا به این بحران پایان دهد.
اصلی آیدینتاشباش، پژوهشگر مؤسسه بروکینگز نیز به نیوعرب گفت: «بدون شک، اردوغان از این فرصت برای بهرهبرداری داخلی نیز استفاده خواهد کرد—او سعی دارد خود را بهعنوان رهبر صلح طلبی معرفی کند که به "تروریسم" پایان داده است، همانطور که در روایت رسمی او مطرح میشود. همچنین او تلاش میکند کردها را از اردوگاه اپوزیسیون جدا کند».
ترکیه، همراه با متحدان غربیاش، پ.ک.ک را یک سازمان تروریستی میداند.
ابعاد منطقهای درگیری
تلاش برای حل این درگیری در شرایطی صورت میگیرد که تحولات سیاسی در سوریه بهسرعت در حال تغییر است و ترکیه، همراه با سایر بازیگران منطقهای، برای نفوذ بیشتر در این کشور رقابت میکند.
ترکیه یکی از بزرگترین حامیان خارجی دولت جدید سوریه است؛ دولتی که توسط مقامات مرتبط با گروه اسلامگرای "هیات تحریر الشام" هدایت میشود. این گروه در ماه دسامبر 2024 حکومت بشار اسد را از قدرت کنار زد.
پس از سقوط اسد، ترکیه حملات خود به نیروهای کرد در شمال سوریه را افزایش داده و روابط دفاعی و اقتصادی خود را با دولت جدید سوریه گسترش داده است.
در همین حال، دولت دمشق نیز با نیروهای دموکراتیک سوریه یا (SDF) به رهبری کردها وارد مذاکرات شده است تا آنها را به خلع سلاح و ادغام کامل در ساختار دولت جدید سوریه ترغیب کند.
هرچند هنوز توافقی در این زمینه حاصل نشده، اما پایان درگیری ترکیه با پ.ک.ک میتواند زمینه را برای توافق میان این دو طرف هموارتر کند.
مندیرجی میگوید: «انحلال پ.ک.ک میتواند به برقراری ثبات در سراسر سوریه کمک کند و فضای لازم برای ادامه مذاکرات میان SDF و دولت موقت سوریه جهت ادغام شمالشرق این کشور در دولت سوریه را فراهم سازد.»
او همچنین اشاره کرد که این امر میتواند یکی از مهمترین عوامل تنش در روابط ترکیه و آمریکا را برطرف کند، زیرا ایالات متحده از SDF حمایت میکند.
مسئله کردها یکی از بزرگترین نقاط ضعف آنکارا محسوب میشود و در اولویت سیاست خارجی دولت اردوغان قرار دارد.
او در پایان تأکید کرد: «برای اردوغان، موفقیت در سوریه از اهمیت حیاتی برخوردار است—چه از دیدگاه میراث سیاسیاش و چه از منظر جاهطلبیهای منطقهای ترکیه. و بدون یک توافق میان ترکیه و کردها، این امر غیرممکن خواهد بود.»
منبع: نیوعرب
نظر شما