به گزارش کردپرس، در پی اختلاف میان احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریه و نیروهای کرد بر سر آینده نظم سیاسی در دمشق، دوره‌ای دوماهه از آرامش نسبی میان این دو بازیگر نظامی قدرتمند کشور شکسته شد. این درگیری‌ها نه تنها تهدیدی برای مسیر انتقال سیاسی در سوریه است، بلکه با تشدید شکاف‌های قومی و فرقه‌ای، تلاش‌های الشرع برای کسب مشروعیت بین‌المللی را نیز با چالش مواجه کرده است.

به‌دنبال افزایش تنش‌ها، منابع محلی از کشته شدن چهار تن از اعضای فرقه علوی در شهر حمص طی ۲۴ ساعت گذشته خبر داده‌اند. این حمله بخشی از موجی از خشونت‌های هدفمند فرقه‌ای در مناطق مرکزی سوریه است. همزمان، گروه داعش نیز با انتشار بیانیه‌ای مدعی شد که در حمله‌ای در دیرالزور شرقی پنج نیروی کرد را کشته است؛ خبری که توسط نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) تأیید شد.

الشرع در بیانیه‌ای در روز یک‌شنبه، نیروهای کرد را به تضعیف توافق ۱۰ مارس متهم کرد؛ توافقی که قرار بود مسیر مشارکت در ساختار جدید حکومت سوریه را هموار سازد. به گفته او، برگزاری کنفرانس کردها در روز شنبه در قامشلو که خواستار تمرکززدایی بود، با روح توافق در تضاد قرار دارد. الشرع همچنین کردها را به «جدایی‌طلبی» متهم کرد، هرچند اعلامیه پایانی این کنفرانس تنها خواهان توزیع عادلانه منابع و به‌رسمیت شناختن زبان کردی به‌عنوان زبان رسمی شده بود.

مناطق شرقی سوریه، که محل سکونت اقوام عرب و کرد است، بیشترین منابع طبیعی کشور از جمله نفت را در خود جای داده‌اند. یک مقام در نیروهای دموکراتیک سوریه با تأکید بر ادامه فعالیت کمیته‌های مشترک میان دو طرف گفت که اتهامات الشزع بیشتر در جهت جلب رضایت حامیان تندروی داخلی و همچنین دولت ترکیه مطرح شده است؛ کشوری که همواره با نفوذ کردها در شمال سوریه مخالفت کرده است.

اگرچه توافق ۱۰ مارس فاقد جزئیات دقیق بود اما قرار بود درباره مسائلی چون آینده منابع نفتی، ادغام نیروهای SDF در ساختار نظامی جدید و سرنوشت اداره خودگردان فعلی مناطق شمال‌شرق سوریه گفت‌وگوهایی صورت گیرد.

این مقام کرد همچنین با اشاره به حضور مقامات آمریکایی و فرانسوی در کنفرانس قامشلو تأکید کرد که موضوع کردها فراتر از دو طرف داخلی است و بازیگران غربی نیز از تمرکززدایی حمایت می‌کنند.

الشرع که ریاست گروه هیئت تحریر الشام (HTS) را بر عهده دارد ــ گروهی منشعب از القاعده که سال گذشته حکومت بشار اسد را در دمشق سرنگون کرد ــ اکنون اگرچه با برخی کشورهای غربی وارد گفت‌وگو شده، اما همچنان در فهرست گروه‌های تروریستی ایالات متحده و اتحادیه اروپا قرار دارد. اروپا عمدتاً به‌دلیل تلاش برای بازگرداندن پناهجویان سوری با حکومت جدید وارد تعامل شده اما همزمان خواستار حفظ حقوق اقلیت‌ها و مقابله با تروریسم است.

هوشنگ اوسی، نویسنده کرد سوریه در واکنش به اظهارات الشرع گفت: «این بیانیه با جوهر ترکیه نوشته شده است». او گفت کردها بر سر مجموعه‌ای از مطالبات متحد شده‌اند که با اصول حقوق بشر بین‌المللی مغایرتی ندارد، و این انسجام نظامی و اداری، عامل نگرانی رئیس‌جمهور جدید است.

تغییر توازن قدرت در سوریه

پس از پنج دهه حاکمیت علویان تحت سلطه خاندان اسد، با ورود نیروهای HTS به دمشق، ساختار قدرت به‌نفع اکثریت سنی تغییر یافت؛ تغییری که به تضعیف جایگاه روسیه به‌عنوان متحد اصلی دولت سابق منجر شده است. اما روابط میان حکومت جدید و کردها که با حمایت آمریکا مناطق شرقی را در دست دارند، به‌سرعت بحرانی شد.

الشرع که کشور را با میراثی از مهندسی اجتماعی دوران اسدها تحویل گرفته، تلاش دارد قدرت خود را در مناطق علوی‌نشین در غرب و همچنین در جنوب سوریه ــ جایی که نیروهای سنی و دروزی اداره آن را بر عهده دارند ــ تثبیت کند. در چهار ماه گذشته، نیروهای دولتی به مناطق علوی‌نشین حمله کرده و وفاداران به حکومت سابق را بازداشت کرده‌اند؛ حملاتی که در ۷ و ۸ مارس به کشته شدن ۱۳۰۰ تن، عمدتاً غیرنظامی، انجامید.

درگیری‌ها با دروزی‌ها نیز شدت گرفته؛ درحالی‌که شیخ حکمت الحِجری، رهبر معنوی آنان، در حال گفت‌وگو با اسرائیل برای تأمین حمایت خارجی بوده است. نیروهای وفادار به الحِجری در پی تحرکات دولت در سویدا، گشت‌های خیابانی و امنیت مرزی خود را در این منطقه افزایش داده‌اند.

در حمص نیز قتل‌های فرقه‌ای از سر گرفته شده است. معتص شلقب، یکی از چهره‌های اهل سنت این شهر، گفت که در آخر هفته، یک زن علوی همراه با دو فرزندش، و مردی ناتوان ذهنی از این فرقه به قتل رسیدند. همچنین اجساد ۱۴ علوی که ربوده شده بودند، کشف شده است.

شلقب در سخنانی هشدار داد: «اگر این هرج‌ومرج ادامه یابد، کشتی دولت جدید غرق خواهد شد. ما به سرنوشت رواندا دچار خواهیم شد.»

منبع: روزنامه نشنال