به گزارش کردپرس، بازرسی کل وزارت دفاع آمریکا در تازه ترین گزارش خود از وضعیت نظامی، امنیتی و سیاسی مناطق کردنشین عراق و سوریه، به ارزیابی وضعیت نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان عراق، بویژه طرح ایجاد اصلاحات در وزارت پیشمرگ و حذف نیروهای حزبی پرداخته است.
تمدید سند همکاری ایالات متحده و وزارت پیشمرگه اقلیم کردستان
ایالات متحده آمریکا در سپتامبر ۲۰۲۲، یادداشت تفاهمی را با وزارت امور پیشمرگه اقلیم کردستان به‌روزرسانی و تمدید کرد. هدف این تفاهم‌نامه غیرالزام‌آور، حمایت از اصلاحات ساختاری در نیروهای پیشمرگه و تشکیل یک نیروی نظامی واحد و فراجناحی است که تحت فرماندهی مستقیم وزارت پیشمرگه فعالیت کند. این یادداشت تفاهم که از سال ۲۰۱۶ چارچوبی برای حمایت پنتاگون از عملیات ضد داعش در اقلیم کردستان بوده، مشروط به تخصیص منابع مالی لازم، تا پایان سپتامبر ۲۰۲۶ معتبر خواهد بود.
پیشرفت اصلاحات در سایه تهدیدهای امنیتی و بی‌ثباتی سیاسی
فرماندهی مشترک عملیات‌های ضد داعش اعلام کرد که فرآیند اصلاح ساختار نیروهای پیشمرگه در شرایطی دشوار و در میان تهدیدهای امنیتی متعدد و بی‌ثباتی سیاسی و نظامی منطقه‌ای ادامه دارد. از جمله این تهدیدها می‌توان به بحران در سوریه، حضور نیروهای ترکیه و عناصر پ‌ک‌ک در منطقه، فعالیت‌های باقی‌مانده داعش و اختلافات مالی میان دولت اقلیم و دولت فدرال عراق اشاره کرد.
با این حال، تهدید مشترک داعش و نیاز به یک نیروی منسجم به پیشبرد اصلاحات کمک کرده است. هرچند، وابستگی‌های سیاسی قدیمی همچنان در ساختار نیروهای پیشمرگه مشاهده می‌شود و مانعی برای جلب اعتماد و توافقات موثر است. با این حال، فرماندهی مشترک پیش‌بینی کرده که با پیشرفت اصلاحات، این شکاف‌های سیاسی به‌تدریج کاهش خواهد یافت.
با وجود برخی اظهارات مقامات اقلیم که از تداوم گرایش‌های حزبی حتی پس از انتقال یگان‌ها به ساختار وزارت پیشمرگه حکایت دارد، روند کلی اصلاحات طبق برنامه ادامه داشته است.
اصلاحات کلیدی در ساختار پیشمرگه
بر اساس برنامه وزارت پیشمرگه، یگان‌های حزبی موسوم به «نیروهای ۷۰ و ۸۰» به‌تدریج تا پایان سپتامبر ۲۰۲۶ منحل شده و پرسنل آنها به فرماندهی وزارت پیشمرگه منتقل خواهند شد. در گام نهایی، ساختار جدید شامل دو فرماندهی منطقه‌ای، ۱۱ لشکر پیاده‌نظام و دو فرماندهی پشتیبانی خواهد بود. تاکنون چهار لشکر فعال یا نیمه‌فعال هستند و دو لشکر دیگر در حال جذب نیرو هستند اما پیش‌بینی می‌شود که جدول زمانی تعیین‌شده برای راه‌اندازی فرماندهی‌های منطقه‌ای تحقق نیابد. ظرفیت نهایی پیشمرگه تحت فرماندهی ۱۳۸ هزار نیرو تعیین شده است.
پیشرفت در تشکیل لشکرهای جدید و چالش‌های بودجه‌ای
فرآیند ایجاد لشکرهای سوم و چهارم پیشرفت داشته و فرماندهان آنها منصوب شده‌اند، اما لشکر چهارم با کمبود حدود ۷۰۰ نفر نیروی انسانی مواجه است. دلیل این کمبود، مشکلات مربوط به بودجه و نبود منابع کافی برای ساخت مرکز عملیات دائمی اعلام شده است. لشکرهای پنجم و ششم نیز در حال آموزش هستند و مراکز عملیات آنها شناسایی یا در حال ساخت است.
سامانه پرداخت الکترونیکی حقوق و بازنشستگی نیروهای مازاد
وزارت پیشمرگه اجرای سیستم پرداخت حقوق به‌صورت الکترونیکی را ادامه داده و پیشنهاد ایجاد یک سیستم حسابداری یکپارچه را برای تصویب به دولت اقلیم ارائه داده است. تا فوریه، بیش از ۶۸ هزار نیرو از لشکرهای اول تا سوم برای دریافت حقوق الکترونیکی ثبت‌نام شده‌اند، اما تنها ۶۲ درصد آنها حقوق خود را به‌صورت الکترونیکی دریافت کرده‌اند. لشکرهای چهارم تا ششم همچنان حقوق خود را از طریق ساختارهای سابق حزبی (نیروهای ۷۰ و ۸۰) دریافت می‌کنند.
در خصوص بازنشستگی نیروهای مازاد نیز وزارت پیشمرگه طبق برنامه پیش می‌رود، چراکه پس از انقضای تفاهم‌نامه در سال ۲۰۲۶، نیروهای حزبی سابق دیگر حقوقی برای پرسنل مازاد پرداخت نخواهند کرد. با این حال، فرآیند بازنشستگی به‌دلیل اختلاف در نظام‌های بازنشستگی اقلیم و دولت مرکزی، که منجر به کاهش ۱۵ درصدی مستمری بازنشستگان شده، موقتاً متوقف شده است.
ایجاد مرکز فرماندهی عملیات وزارت پیشمرگه
وزارت پیشمرگه در حال ایجاد مرکز فرماندهی عملیات است؛ این مرکز شامل اتاق عملیات، اتاق برنامه‌ریزی و واحد اطلاعاتی خواهد بود و وظیفه هماهنگی با مراکز مشترک در مناطق مورد مناقشه نظیر موصل و کرکوک و همچنین مرکز عملیات مشترک در بغداد را بر عهده خواهد داشت. این مرکز نقش نظارتی بر عملیات‌های مشترک نخواهد داشت، بلکه مسئول هماهنگی و ارتباط میان اقلیم و دولت فدرال خواهد بود.
توان عملیاتی یگان‌های جدید و چالش‌های آینده مشاوره‌ای
چهار لشکر فعال وزارت پیشمرگه، توانایی لازم برای هماهنگ‌سازی میان بخش‌های خود و انجام عملیات‌های دفاعی در سطح منطقه‌ای دارند. آنها می‌توانند تا سطح گردان عملیات‌های تهاجمی سازمان‌دهی کنند، در حالی‌که یگان‌های نظارت منطقه‌ای توان عملیات در سطح گروهان را دارند. با تشکیل فرماندهی‌های منطقه‌ای، مشاوران بین‌المللی از جمله نیروهای ائتلاف ممکن است زمان کمتری برای ارائه مشاوره مستقیم به وزارت پیشمرگه داشته باشند، اگرچه برخی مدیران در این وزارتخانه عملکردی مستقل و امیدوارکننده از خود نشان داده‌اند.
فرماندهی مشترک عملیات‌های ضد داعش تأکید کرده که ارائه مشاوره به نیروهای پیشمرگه تنها برای ارتقای توانمندی‌های عملیاتی آن‌هاست و شامل عملیات مستقیم علیه داعش نمی‌شود
نظر شما