دکتر محمدرئوف قادری عضو هیئت رئیسه مجمع نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی و معاون ستاد مرکزی دکتر پزشکیان و رئیس شورای راهبردی اقوام، ادیان و مذاهب، به بهانه سفر رئیس جمهور به استان کرمانشاه، پیرامون عملکرد رئیس جمهور در زمینه پاسخگویی به مطالبات و انتظارات جامعه اقوام و مذاهب و همچنین طرح‌ها و پیشنهادات ارایه شده به دکتر پزشکیان برای توسعه منطقه، گفتگویی با خبرنگار کردپرس انجام داده است که در ادامه می‌خوانید:
آقای دکتر قادری در روزهای ۲۴ و ۲۵ اردیبهشت ماه شاهد سفر رئیس جمهور به استان کرمانشاه بودیم و در این سفر هم جنابعالی هیات دولت را همراهی کردید و شاهد برگزاری نشست‌ها، برنامه‌ها و طرح مطالبات و مصوبات بودید. در ابتدای این گفتگو بفرمایید؛ این سفر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سفر دکتر پزشکیان به استان کرمانشاه را باید یک سفر تاریخی توصیف کرد زیرا برای اولین بار رئیس جمهوری به این استان سفر کرده است که برخلاف روسای جمهور گذشته، به شایستگان و نخبگان اقوام و مذاهب _ به ویژه اهل سنت _ در سطح ملی و در ساختار قدرت و ثروت جایگاه داده است. و بی‌گمان حضور این نخبگان در کانون‌های تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کلان کشور یکی از مهم‌ترین و بزرگترین مطالبات اقوام و مذاهب ایرانی به ویژه اهل سنت اعم از کرد، بلوچ و ترکمن، در طول دهه های اخیر بوده است.
خوشبختانه با پیگیری‌ها و رایزنی‌هایی که از طریق معاونت ستاد مرکزی دکتر پزشکیان و شورای راهبردی اقوام، ادیان و مذاهب، در ایام انتخابات و ایام پس از آن با دکتر پزشکیان صورت گرفت، این مطالبه مهم برای اولین بار در کشور اجرایی شد و امروز شاهد حضور شایستگانی از اهل سنت _ به عنوان بخش مهمی از جامعه ایران _ در هیات دولت، معاونت وزارتخانه ها، جایگاه استاندار و دیگر سطوح ملی هستیم. معتقدم انتصاب دکتر حسین زاده به عنوان معاون توسعه روستایی و مناطق محروم رئیس جمهور و انتصاب دو چهره کّرد اهل سنت و بلوچ اهل سنت؛ آقایان دکتر آرش لهونی و مهندس منصور بیجار به عنوان استانداران کردستان و بلوچستان و همچنین انتصاب حدود ۱۰ نفر از نخبگان اهل سنت به عنوان معاون وزیر، یک اتفاق بسیار دلگرم کننده است.
به نظر شما این روند دلگرم کننده همچنان تداوم خواهد داشت یا اینکه این انتصابات مختص به ماه‌های اولیه پیروزی دکتر پزشکیان بوده است. ارزیابی شما چیست؟
به آینده بسیار خوشبین هستم، زیرا اراده دولت بر تداوم استفاده از نخبگان اقوام و مذاهب در سطوح ملی و رفع تبعیض‌ها، نابرابری‌ها و ناترازی‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است و در آینده شاهد معرفی تعداد دیگری از شایستگان اقوام و مذاهب در جایگاه مختلف از جمله به عنوان سفیر خواهیم بود.
یکی از دغدغه‌های مهم، موضوع تدوین یک برنامه توسعه برای این استان‌ها است. دغدغه‌ای که در یکی از سخنرانی‌های رییس جمهور و در جمع فعالان و نخبگان استان کرمانشاه هم عنوان شد. شما پیرامون این حوزه چه دیدگاهی دارید؟
معتقدم توسعه در کشور امکان پذیر نیست مگر اینکه پیش از آن، توسعه انسانی اتفاق افتاده باشد زیرا توسعه انسانی زیرساخت توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. خوشبختانه این روند در کشور آغاز شده و یک امیدواری و فضای دلگرم کننده را در میان جامعه اقوام و مذاهب ایران ایجاد کرده و این شرایط تازه، همگرایی و همبستگی ملی را هم تقویت می کند.
به عنوان کسی که طی این سال‌ها موضوع بکارگیری نخبگان اقوام و مذاهب به ویژه اهل سنت را به شک جدی مطالبه کرده‌اید؛ در این حوزه چه امتیازی به دکتر پزشکیان می دهید؟
دکتر پزشکیان در مقایسه با روسای جمهور گذشته، در زمینه پاسخگویی به مطالبات و انتظارات جامعه اقوام و مذاهب ایران در سطح ملی، عملکردی بسیار موفقیت آمیز، دلگرم کننده و امیدبخش داشته است. معتقدم ما به نقطه‌ای از تاریخ جمهوری اسلامی رسیده‌ایم که مرزبندی های قومی، مذهبی و جغرافیایی در ساختار قدرت باید برداشته شود و این اتفاق مهم با اراده آقای دکتر پزشکیان رخ داده است و ما آن را یک حرکت خوب ارزیابی می‌کنیم.
البته در زمینه میدان دادن به نخبگان اهل سنت در سطوح میانی مدیریتی و به ویژه در استان‌ها هنوز نقدهای جدی وجود دارد و تحول خاصی در این حوزه اتفاق نیافتاده است؟
طبیعی است که ناترازی‌های مدیریتی و سیاسی در طول دهه‌های گذشته را نمی‌توان طی هشت ماه از آغاز بکار ریاست جمهوری آقای دکتر پزشکیان، حل کرد و ما باید به ایشان فرصت بدهیم. البته در کنار همراهی و حمایت از دولت، ما همچنان مطالبه‌گر حقوق سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اهل سنت خواهیم بود و خواهان تداوم پایبندی دکتر پزشکیان بر عهد و پیمانی هستیم که ایشان با مردم بسته‌اند. این موضوع یک فرایند زمان بر است و باید مطالباتمان را بسیار منطقی و عاقلانه و بر اساس یک مجموعه شرایط و ضوابط و در چهارچوب مدیریت سیاسی کشور جلو ببریم.
آیا در زمینه طرح مطالبات و انتظارات اقوام و مذاهب، اتفاقی افتاده است؟
بله؛ این موضوع با جدیت دنبال می‌شود. در کارگروه ویژه‌ای که قبل از سفر هیأت دولت به کرمانشاه، با حضور دکتر قائم پناه معاون اجرایی رئیس جمهور، در دفتر نهاد ریاست جمهوری برگزار شد؛ مطالبات اقوام و مذاهب را در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مطرح کردم و خوشبختانه این پیشنهادات با استقبال معاون رییس جمهور روبرو شد. و در ادامه جهت پیگیری‌های بعدی این مطالبات به صورت مکتوب و طی یک نامه رسمی تقدیم آقای رئیس جمهور، معاونین رئیس جمهور، وزرا و استاندار کرمانشاه شد.
در صورت امکان در مورد مطالبات عنوان شده در این نامه، توضیح دهید و اینکه چه طرح ها و پروژه‌هایی را پیشنهاد دادید؟
در این نامه ۱۶ طرح و پروژه پیشنهادی در راستای توسعه منطقه اورامانات به رییس جمهور ارایه شد. یکی از مهم‌ترین آن‌ها تأسیس و ایجاد فرمانداری ویژه اورامانات در برنامه کوتاه مدت یکساله در یکی از شهرستان‌های پاوه، جوانرود، روانسر و یا ثلاث باباجانی است. با توجه به موقعیت استراتژیک و مطلوب جغرافیایی، فرهنگی و گردشگری، ایجاد این فرمانداری ویژه می‌تواند در یک تحول جدی و اساسی در روند توسعه اورامانات ایجاد کند و بسترساز ارتقای سطح مشارکت مدیریتی در استان و کاهش بروکراسی اداری باشد. معتقدم ارتقای سطح مدیریت و تصمیم‌گیری و تصمیم سازی از ضرورت‌های توسعه‌ای اورامانات است. در شرایط فعلی بسیاری از برنامه‌ها و مطالبات در راهروهای ادارات استان و یا وزارتخانه‌ها سرگردان می‌مانند و به فراموشی سپرده می‌شوند. با ارتقای سطح اختیارات مدیریتی می‌توان طرح‌ها و برنامه‌های مهم توسعه‌ای در سطح استان و کشور دنبال کرد و در دستور کار کانون‌های تصمیم‌سازی و تصمیم گیری کشور قرار داد. انجام این مهم یکی از مطالبات جدی است.
یکی دیگر از پیشنهادات ویژه؛ تأسیس شهر جدید هورامان با توجه به موقعیت جغرافیائی مطلوب و مناسب گردشگری و در یک برنامه بلندمدت ۵ ساله است که این شهر هوشمند با استفاده از زیرساخت‌های مدرن و تکنولوژی روز ساخته می‌شود.
همچنین تأسیس شبکه تلویزیونی اورامانات و یا اختصاص بخشی از برنامه‌های شبکه زاگرس به اورامانات به منظور معرفی فرهنگ و جاذبه‌های اورامانات پوشش اخبار و رویدادهای منطقه‌ای و کاهش وابستگی مردم به شبکه‌های برون مرزی یکی دیگر از پیشنهادات مهم ارایه شده‌است.
در حوزه اقتصادی هم طرح‌های متعددی پیشنهاد شد که یکی از آن موارد ایجاد منطقه ویژه اقتصادی، صنعتی و تجاری اورامانات به عنوان یک طرح تحول‌آفرین است. اجرای این طرح در یک برنامه میان مدت ۳ ساله با هدف توسعه صادرات غیرنفتی به بازارهای منطقه‌ای، می تواند به رونق اقتصادی و کاهش بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار در منطقه کمک کند. همچنین با توجه به دسترسی آسان به خطوط لوله گاز و نزدیکی به بازارهای مصرف اقلیم عراق، موضوع احداث یک واحد پتروشیمی در برنامه بلندمدت ۵ ساله هم پیشنهاد شد. این مجموعه به جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و سرمایه‌های محلی افزایش اشتغال و کاهش بیکاری کمک کند.
همچنین موضوع ارتقای بازارچه‌های مرزی شوشمی در پاوه و شیخ صالح در ثلاث باباجانی به گمرکات رسمی در یک برنامه کوتاه مدت ۱ ساله و راه‌اندازی بازارچه‌های سازان باینگان، دروله جوانرود و تیله‌کوه در مجاورت ازگله و سرپل ذهاب با هدف توسعه مبادلات بازرگانی و ایجاد اشتغال پایدار در این نامه به عنوان یک مطالبه مهم مطرح شد.
علاوه بر این اجرای طرح و پروژه معطل مانده سردسیری اورامانات در یک برنامه میان مدت ۳ ساله پیشنهاد شد. با توجه به منابع آبی موجود سد داریان بر رودخانه سیروان و سد آزادی بر رودخانه زمکان، اجرای این طرح می‌تواند به توسعه زیر ساخت‌های کشاورزی، باغداری و دامداری مکانیزه و مدرن با هدف کاهش بیکاری و اشتغال پایدار کمک کند.
با توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های گردشگری اورامانات، چه طرح‌ها و برنامه هایی در این حوزه ارایه شد؟
همانگونه که اطلاع دارید منظر فرهنگی اورامانات ثبت جهانی شده‌است. این ظرفیت عظیم همراه با منابع طبیعی، چشمه سارها، رودخانه‌ها و پوشش جنگلی منطقه یک بستر مناسب برای جذب سرمایه گذاری‌های بخش خصوصی و محلی فراهم کرده است. با توجه به این پتانسیل‌ها، در این نامه پیشنهاد توسعه زیرساخت‌های گردشگری منطقه در یک برنامه میان مدت ۳ ساله به منظور احداث اقامتگاه‌های بوم گردی با معماری سنتی و بهبود دسترسی به جاذبه‌های طبیعی و اعطای تسهیلات بانکی به فعالان گردشگری، ارایه شد.
همچنین پیشنهاد توسعه زیرساخت‌های عمومی در یک برنامه میان مدت ۳ ساله با اولویت تعریض و توسعه راه‌های بین شهری، آسفالت کامل جاده‌های روستایی و اتصال به شبکه ریلی کشور به منظور توسعه حمل و نقل عمومی و همچنین توسعه نیروگاه‌های خورشیدی محلی با هدف افزایش منابع انرژی در جهت تأمین نیاز پروژه‌های صنعتی کشاوزی و گردشگری از جمله ارایه شد.
موارد دیگری مانند هم مانند اعطای معافیت‌های مالیاتی و گمرکی ده ساله به منظور جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی بعنوان محرک اقتصادی، افزایش اعتبارات دولتی و تسهیلات بانکی در برنامه میان مدت ۳ ساله به منظور تکمیل پروژه‌های عمرانی و توسعه صنایع تبدیلی و ساماندهی وضعیت کولبران در برنامه کوتاه مدت ۱ ساله با اجرای طرح ساماندهی تجارت مرزنشینان آموزش مهارت‌های جایگزین و پرداخت غرامت به خانواده‌های آسیب دیده و افزایش مشارکت شایستگان منطقه در سطوح مدیریت‌های منطقه‌ای استانی و ملی در برنامه کوتاه مدت ۱ ساله از دیگر مطالبات مطرح شده‌است.
مطالباتی مانند توسعه مراکز آموزش عالی و فنی حرفه‌ای در برنامه میان مدت ۳ ساله از جمله تأسیس دانشکده‌های سلامت، پرستاری و دندانپزشکی زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، ایجاد و تأسیس مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای در سطح شهرستان‌های منطقه اورامانات افزایش سطح مشارکت زنان در مدیریت‌ها در برنامه با هدف بالابردن نقش بانوان در مشارکت‌های اجتماعی و رفع نابرابری‌های جنسیتی، اجرای طرح معسرین و حمایت از رزمندگان در برنامه کوتاه مدت ۱ ساله با هدف پوشش بیمه درمانی رایگان اشتغال‌زایی هدفمند و پرداخت مستمری و حقوق به رزمندگان دفاع مقدس هم در این نامه گنجانده شده است.
برای کمک به اجرایی شدن این طرح‌ها هم پیشنهاد شد یک صندوق توسعه عمرانی و اقتصادی استان به ریاست معاون اجرائی رئیس جمهور و دبیری استاندار کرمانشاه تشکیل شود. این صندوق می‌تواند در جهت شناسایی تأمین و جذب سرمایه‌های دولتی بخش خصوصی و تسهیلات بانکی و مشارکت در ساخت و تکمیل این طرح‌ها و پروژه‌های پیشنهادی در یک برنامه کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت با بهره‌گیری از ظرفیتهای داخلی و خارجی همکاری نهادهای دولتی و خصوصی و همچنین استفاده از تسهیلات مالی و فنی به عنوان یک نهاد پویا و کارآمد، زمینه ساز تحولات زیر ساختی صنعتی و اشتغال‌زایی در منطقه باشد.
بدیهی است این طرح‌ها، برنامه‌ها و پیشنهادات نیازمند تأمین اعتبارات جبرانی و تسهیلات بانکی مناسب و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و مشارکت فعال مردم محلی است. و برای به سرانجام رساندن آن‌ها سخت نیازمند پشتیبانی دولت، حمایت استاندار و مسئولین محلی و استانی و پیگیری‌های جدی احزاب، انجمن‌ها، گروه‌ها، اصحاب رسانه و فعالان مدنی و اقتصادی هستیم.
این نامه تنها به ارایه طرح‌های پیشنهادی اختصاص داشت یا موضوعات دیگری هم در آن مطرح شده بود؟
موضوعات دیگری هم در قالب این نامه مطرح شد و بخش اول آن به تبیین موضوع علل و عوامل توسعه نیافتگی در استان کرمانشاه به ویژه منطقه اورامانات (شامل شهرستان های پاوه، جوانرود، روانسر و ثلاث باباجانی) اختصاص داشت. معتقدم مشکلات و موانع موجود در مسیر توسعه این منطقه را نمی‌توان جدا از دیگر مناطق مرزنشین کشور تحلیل کرد. یعنی هر آنچه عامل عقب افتادگی در این مناطق است، عامل توسعه نیافتگی در اورامانات نیز محسوب می‌شود اما تفاوت در آن است که اورامانات علاوه بر تبعیض ملی در قبال استان کرمانشاه، از تبعیض محلی و داخل استانی هم نیز در رنج بوده‌است. مناطق مرزنشین و کردنشین ایران خصوصاً کرمانشاه و اورامانات علی‌رغم جغرافیای مطلوب و مناسب، در عین حال که از نظر پتانسیل‌ها و ظرفیت های بالقوه اقتصادی اجتماعی فرهنگی و حتی انسانی یکی از سرزمین‌های بسیار غنی می‌باشد. در همان حال از نظر اقتصادی و رشد و توسعه متوازن و پایدار نیز یکی از مناطق بسیار فقیر کشور است و این سرزمین بسیار زیبا، دلفریب با مردمان سخت کوش و فعال در همه عرصه‌های اجتماعی و اقتصادی متاسفانه هیچگاه نتوانسته از مواهب توسعه پایدار و همه جانبه برخوردار باشد.
باید بررسی کرد تا مشخص شود که: فقر این گره ناگشوده سال‌های درد و رنج مردم و غنا و توسعه این رویای تعبیر ناشده مردمان دیار فراموش شده این مناطق ریشه در کجا دارد؟
مطالعات اقتصادی و آمایش سرزمینی نشان می‌دهد که این سرزمین و مناطق غرب کشور از مواهب بسیار غنی اقتصادی از جمله منابع طبیعی و ذخایر زیرزمینی مثل نفت، گاز، سنگ های معدنی مختلف، آب‌های روان و زمین‌های حاصلخیز کشاورزی و باغداری و استعداد بسیار بالای بازرگانی و تجاری برخوردار است و با توجه به مرز مشترک طولانی با عراق و منطقه اقلیم و موقعیت‌های بسیار گرانبها و مناسب گردشگری به ویژه نیروی انسانی کارآمد و تحصیل کرده، می‌تواند به قطب صنعتی، کشاورزی، گردشگری و بازرگانی غرب کشور تبدیل شود و ضمن توسعه همه جانبه موجبات تقویت دیگر مناطق کشور و بالاخص استان کرمانشاه را نیز فراهم نماید، اما متأسفانه این منطقه به دلیل عدم برنامه ریزی صحیح و سوء مدیریت‌ها و سوء تدبیرها و عدم جذب و بکارگیری سرمایه گذاری‌های مناسب داخلی و خارجی به فراموشی سپرده شده و در گذر سیاست‌های انقباضی و نگاه‌های تنگ نظرانه‌ی برخی جریانات از قافله رشد و پیشرفت و توسعه متوازن عقب مانده است.
با توجه به موانع و مشکلاتی که اشاره کردید؛ پیش شرط‌های توسعه متوازن در اورامانات و دیگر مناطق کردنشین و مرزنشین را در چه چیزهایی می‌بینید؟
توسعه در معنا و مفهوم آن به رشد و بالندگی در همه عرصه‌های زندگی انسانی اتلاق می شود و نتیجه آن پیشرفت به سوی رفاه اجتماعی و آرامش، آسایش و امنیت روانی جامعه و در نهایت کاهش فقر، بیکاری و نابرابری‌ها و برخورداری از عدالت است. به طور کلی توسعه جریانی است که همه زوایای متفاوت نظام اقتصادی و اجتماعی را دربر می‌گیرد و تلقی ما از مفهوم آن معطوف به همه ابعاد سیاسی اجتماعی اقتصادی و فرهنگی یک جامعه بعنوان لازم و ملزوم یکدیگر می‌باشد.
اولین پیش شرط توسعه در هر منطقه خصوصاً مناطق مرزنشین تعریف و یا باز تعریف سیاست‌های استراتژیک نظام سیاسی در خصوص چرایی و چگونگی توسعه در همه عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی این مناطق است و به نظر می‌رسد دولت‌های گذشته برنامه‌ای مدون و استراتژیک برای رشد و تعالی این مناطق یا نداشته و یا در اجرای آن دچار نوعی محدودیت بوده‌اند. سال‌ها نگاه سیاسی و امنیتی بر زوایای مختلف فعالیت در این مناطق سایه انداخته و مانع از سرمایه گذاری‌های اساسی و جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی به آن شده است. لذا برای جبران آن فقط یک راه وجود دارد و آن سرمایه‌گذاری ویژه دولتی و ایجاد یک بستر مناسب سهل و آسان برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی از طرف دولت و حذف نگاه سیاسی و امنیتی غالب بر فعالیت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر این مناطق و به اعتبار دیگر سخن تا زمانی که در مورد یک جامعه سیاسی تعریف مشخصی در روابط حاکم بر مردمان وجود نداشته باشد و در ضوابط اجرائی جایی برای تفاوت‌های قومی، مذهبی و جغرافیائی در نظر گرفته نشود چیزی بنام مسئله، طرح نمی‌شود تا کسی نیز در اندیشه حل آن باشد. از این رو در نگاه سیاسی و امنیتی و محرومیت و عقب‌ماندگی یک رابطه علل و معلولی وجود دارد.
یکی دیگر از پیش شرط‌های توسعه، ایجاد و تقویت زیر ساخت‌های مناسب با نیازهای مناطق مرزنشین است. ضروری است زیر ساخت های اقتصادی آن در بخشهای مختلف صنعتی، کشاورزی و بازرگانی مانند راه‌های مواصلاتی زمینی، ریلی و هوائی، جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی و ایجاد تسهیلات لازم برای حضور سرمایه گذاران و بکار گرفتن سرمایه‌های کوچک محلی خصوصاً سرازیر کردن سرمایه‌گذاری های ویژه دولتی به جبران سال ها محرومیت این مناطق از این سهم عظیم ملی و همچنین ایجاد منطقه آزاد تجاری و صنعتی و ویژه اقتصادی در شهرستان‌های مرزی این مناطق و ایجاد تسهیلات اداری و دولتی مانند بخشودگی و معافیت های مالیاتی و گمرکی ۱۰ و یا شاید ۲۰ ساله بعنوان محرک و شتاب دهنده و به منظور تشویق سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بخشهای مختلف صنعتی کشاورزی و تولیدی یکی از ضروریات بسیار مهم برای توسعه این مناطق می باشد.
افزایش سطح مشارکت و حضور شایستگان و تحصیل کردگان این مناطق در ساختار سیاسی قدرت و ثروت یک ضرورت حیاتی است؛ تاکنون سهم ساکنان این خطه در مدیریت‌های کلان کشور و استان به منظور مشارکت در تصمیم سازی‌ها و تصمیم گیری‌ها بسیار اندک و یا حتی در حد صفر بوده‌است و این مهم یکی از عوامل عقب افتادگی و محرومیت این مناطق می‌باشد. بدیهی است. یکی از بزرگترین مشکلات مردمان این دیار عدم توسعه‌یافتگی مناسب و متوازن فراخور استعدادهای انسانی آن و بیکاری بسیار بالا و سرخوردگی جوانان بخصوص تحصیل کردگان آن است که تبدیل به یکی از چالش‌ها و معضلات کهنه و قدیمی آن شده و حتی در بعضی از مناطق آن از جمله اورامانات این معضل بیکاری) در مقاطعی به بیش از ۴۲ درصد رسیده و می‌تواند منشأ بخش عظیمی از بحران های اجتماعی و خانودگی و حتی سیاسی باشد.
معتقدم ایجاد، دوام و پایداری توسعه در هر جامعه ای مستلزم دو شرط اساسی است. اولین موضوع تقویت زیر ساخت‌های توسعه و گسترش ظرفیتهای مادی و معنوی نظام اقتصادی - اجتماعی آن جامعه به جبران کاستی‌ها و کمبود سرمایه گذاری‌های گذشته در یک فرایند عدالت محور با رویکرد تبعیض مثبت به جهت تقویت بنیان‌های اقتصادی و اجتماعی آن مناطق است، به استناد و تایید آمار رسمی مناطق مرزنشین ایران کردستان، کرمانشاه، ایلام، آذربایجان غربی، سیستان و بلوچستان و ... و خصوصاً اورامانات در استان کرمانشاه جزء فقیرترین و محروم ترین مناطق ایران از لحاظ سرمایه گذاری های اقتصادی و صنعتی می‌باشند و بدلایل مختلف از جمله سیاست‌های دوگانه قبل از انقلاب و شرایط خاص بعد از انقلاب مانند جنگ تحمیلی و ناامنی‌های اوایل انقلاب و به تبع آن نگاه سیاسی و امنیتی سرمایه‌گذاری اساسی در این مناطق صورت نگرفته و سهم سرانه اقتصادی و صنعتی در آن به نسبت دیگر استان‌ها همچون تهران، اصفهان، خراسان، کرمان، یزد، فارس و ... بسیار اندک و پایین است و به تبع آن درآمد سرانه آن نیز به نسبت استان‌های برخوردار در رده های آخر کشور قرار دارد، زیرا مجموعه صنایع هر استان و منطقه منبع اصلی کارآفرینی و تولید سرمایه و درآمد سرانه ناخالص ملی می باشد.
دوم آنکه دورنمای فرایند توسعه بر اساس نیاز آن جامعه باید محسوس متصور و قابل ارزیابی و بازبینی باشد. آمارها و حقایق موجود نشان می‌دهد که مناطق مرزنشین و خصوصاً اورامانات با توجه به کلیه شاخصها و علی رغم امکانات و استعدادهای بالقوه اقتصادی از محرومیت و عقب افتادگی مضاعف و ناخواسته ای رنج می‌برد که البته این توسعه نیافتگی یک بلا و یا تقدیر آسمانی نیست، بلکه زایده عملکرد انسان‌ها، نادرستی سیاست‌ها و ناتوانی مدیریت‌هاست و تا زمانی که نتوانیم جایگاه استان‌های مرزنشین خصوصاً گردنشین را در کشور و اورامانات را در استان در فرایند توسعه تعریف کنیم چگونه می‌توانیم راه‌های رسیدن به این ناکجا آباد را مشخص کنیم؟
شاید برخی بر صحبت های شما این نقد وارد کنند که با توجه به شرایط حساس تحریم و تورم اقتصادی چگونه دستیابی به توسعه میسر خواهد بود؟
اولاً: توسعه یک فرایندی تدریجی و زمان بر است پس اندیشیدن و برنامه‌ریزی کردن برای آن منحصر به زمان و مکان خاصی از جمله دوران تحریم و تورم نیست. ثانیاً: توسعه یک فرایند نسبی با توجه به شرایط سیاسی کشور و امکانات اقتصادی و زیر ساخت‌ها و بنیان‌های بالقوه و پتانسیل‌های انسانی آن است. لذا انتظار و توقع جامعه مرزنشین ایران و مردم اورامانات از نظام سیاسی و دولتمردان، توسعه عدالت محور، متوازن با دیگر مناطق کشور است و طبیعی است همچنان که در تمام دوران‌ها از جمله انقلاب، جنگ تحمیلی و دوران تحریم و رکود اقتصادی شریک هزینه‌های کشور بوده اند. بدیهی است این حق و توقع را دارند به نسبت توان اقتصادی و مالی و امکانات کشور نیز از امکان توسعه متوازن و پایدار برخوردار باشند.
در پایان اگر سخن ناگفته‌ای هست؛ بفرمایید:
من از کردپرس تشکر می‌کنم. رسانه شما منتقل کننده و بازتاب دهنده مطالبات مردم و حلقه اتصال بین مردم و دولت شده است به نظر من جامعه‌ی کُرد گاها احساس می‌کند حرف واقعی را باید از زبان رسانه شما بشنود و نه از زبان رسانه‌های فیک و ... . این یک نقطه امیدی است اما شرط دارد. اینکه شما همچنان مطالبات و حرف دل مردم را انعکاس دهید و لازمه اینکار پرهیز از خودسانسوری است زیرا خودسانسوری برای رسانه سم است. درست است که رسانه‌ها باید خط قرمزها و قانون را مراعات کنند اما حرف دل مردم را هم می‌توان با یک ادبیات فاخر و در چارچوب قانون منتشر کرد. این رویکرد اکسیر زنده ماندن یک رسانه است.
گفتگو: بهزاد خالوندی
نظر شما