به گزارش کردپرس، در حالی که نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) همچنان اصلی‌ترین سد در برابر بازگشت داعش در سوریه محسوب می‌شوند، تکرار درگیری‌های نظامی میان این گروه و نیروهای وابسته به دولت موقت دمشق، آینده مذاکرات صلح و وحدت ملی را به مخاطره انداخته است. تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که رویکرد قهری علیه این گروه، می‌تواند بار دیگر سوریه را به ورطه آشوب و جنگ داخلی سوق دهد.
در هفته گذشته، نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) با چالش‌های امنیتی و سیاسی متعددی روبه‌رو شدند. در ۳۱ ژوئیه، حمله نیروهای داعش به یکی از ایست‌های بازرسی این گروه در استان دیرالزور منجر به کشته‌شدن پنج تن از رزمندگان SDF شد. هم‌زمان، این گروه در استان حلب (منبج و دیرحافر) با نیروهای وابسته به دولت موقت درگیر شد.
وزارت دفاع سوریه مدعی شد که حملات راکتی SDF عامل آغاز درگیری‌ها در منبج بوده‌اند، اما این گروه کرد اعلام کرد که پاسخ آن‌ها به گلوله‌باران بی‌دلیل مناطق مسکونی توسط ارتش سوریه بوده است. درگیری روز دوشنبه نیز بنا به گزارش SDF پس از حمله نیروهای وابسته به دمشق به چهار موضع این گروه آغاز شده و حدود ۲۰ دقیقه ادامه داشته است.
این تنش‌ها در حالی رخ می‌دهد که SDF و دولت احمد الشرع در مارس گذشته توافقی برای ادغام تدریجی این نیروها در ارتش جدید سوریه امضا کرده‌اند. با این حال، اختلاف بر سر نحوه ادغام پابرجاست: دمشق خواهان انحلال کامل SDF و جذب نیروهای آن به صورت فردی است، در حالی که رهبری این گروه، خواستار ادغام ساختاری و یکپارچه به‌عنوان یک نیروی نظامی متحد در داخل ارتش سوریه است.
تنش‌های قومی؛ تجربه تلخ سویدا و لاذقیه
بسیاری نگران‌اند که دولت موقت، همانند آنچه در ماه گذشته در سویدا رخ داد، با بهره‌گیری از تنش‌های محلی در مناطق تحت کنترل SDF نیز در پی تحکیم قدرت خود باشد. در آن حادثه، ورود شبه‌نظامیان قبیله‌ای وابسته به دولت، موجب بروز خشونت‌های شدید میان دروزی‌ها و بادیه‌نشین‌ها شد؛ رخدادی که در نهایت به مداخله هوایی اسرائیل منجر گردید. در ماه مارس نیز، گروه‌های مسلح وفادار به دولت پیشین سوریه، در لاذقیه مرتکب کشتارهای فرقه‌ای شدند که بیش از ۱۴۷۹ غیرنظامی علوی قربانی آن شدند.
ولادیمیر فان ویلگنبورگ، تحلیل‌گر مسائل سوریه هشدار داده است که دمشق ممکن است تلاش کند با تحریک قبایل عرب در رقه و دیرالزور، علیه SDF شورش‌های محلی برپا کند و از این طریق، توجیهی برای استقرار مجدد نیروهایش در این مناطق بیابد.
به گفته او «سناریویی مشابه با قیام‌های بادیه‌نشینان علیه دروزی‌ها در سویدا ممکن است در مناطق تحت کنترل SDF تکرار شود. دولت می‌تواند از این ناآرامی‌ها برای مداخله نظامی استفاده کند.»
SDF؛ تنها سپر علیه بازگشت داعش
با وجود فشارها، SDF همچنان کنترل حدود یک‌سوم خاک سوریه، از جمله استان‌های اکثرا عرب نشین مانند رقه و دیرالزور را در اختیار دارد. این مناطق در جریان نبرد با داعش و با حمایت ایالات متحده آزاد شده‌اند و امروز، SDF همچنان نقش اساسی در مهار تهدید داعش ایفا می‌کند.
طبق گزارش «دیده‌بان حقوق بشر سوریه»، از ابتدای سال جاری، دست‌کم ۱۴۰ عملیات داعش در مناطق تحت کنترل SDF ثبت شده است. همچنین این گروه، مسئولیت نگهداری از هزاران زندانی داعشی در اردوگاه‌ها و بازداشتگاه‌های شمال شرق سوریه را نیز برعهده دارد.
حمایت آمریکا از تداوم نقش SDF
روز یک‌شنبه، مظلوم عبدی، فرمانده کل SDF، با «ایب حماده» یا آبراهام حماده، نماینده کنگره آمریکا دیدار کرد و گزارش کاملی از وضعیت شمال شرق سوریه ارائه داد. حماده در حساب رسمی خود در شبکه X نوشت: نیروهای دموکراتیک سوریه با داشتن ۱۰۰ هزار نیروی عرب و کرد، بخشی کلیدی از آینده سوریه است. این گروه از یک‌سوم خاک سوریه در برابر داعش محافظت کرده و الگویی فراگیر برای همزیستی اقلیت‌ها بنا نهاده است.»
او همچنین تأکید کرد که مذاکرات میان دمشق و SDF با میانجی‌گری آمریکا در پاریس ادامه خواهد یافت. هدف این گفت‌وگوها، گذار از روش‌های سرکوب‌گرایانه رژیم پیشین و حرکت به‌سوی ساختاری سیاسی است که بر حقوق و آزادی همه اقوام و جوامع تأکید دارد.
بی‌تردید نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) در زمان مناسب، طبق توافق، به حیات نظامی خود پایان خواهند داد و اداره مناطق شمال و شرق کشور به دولت مرکزی واگذار خواهد شد. اما این روند، نیازمند اعتمادسازی تدریجی، امنیت پایدار و پرهیز از اقدامات قهری است؛ امری که با توجه به خاطره تلخ خشونت‌ها در لاذقیه و سویدا، به‌سادگی حاصل نخواهد شد. وقوع رخدادهایی مشابه در مناطق تحت کنترل SDF، می‌تواند پیامدهایی به‌مراتب خطرناک‌تر در پی داشته باشد؛ چرا که وزن ژئوپلیتیک و تنوع قومی این مناطق، آن‌ها را به نقطه‌ای حساس در توازن آینده سوریه بدل کرده است.
در چنین شرایطی، فقط بازیگران مخرب نظیر داعش هستند که از تشدید درگیری یا استفاده دمشق از زور برای تحمیل ادغام نظامی بهره‌مند می‌شوند. تا زمان دستیابی به توافق نهایی، SDF به‌عنوان نیرویی مستقر و مؤثر، نقش خود را در حفظ ثبات و جلوگیری از بازگشت آشوب ایفا خواهد کرد—نقشی که نه‌تنها برای سوریه، بلکه برای امنیت عراق و منطقه نیز حیاتی است.
مجله فوربز
نظر شما