کردپرس - واقعیت این است، که امروزه عرصه‌های منابع طبیعی ما با بحران‌های متعددی از جمله ضعف شدید یا فقدان زادآوری جنگل، تخریب و فرسایش شدید خاک‌ها، اختلال جدی در بیلان آب‌های سطحی و زیرزمینی، آلودگی‌های ناشی از ریزگرد، گونه‌های در خطر انقراض و غیره همراه است، که بروز آتش‌سوزی و روند روبه رشد آن فقط یکی از این معضلات است. 

بدیهی است، که برای موفقیت در کنترل و مهار هر یک از این بحران‌ها نیازمند اصلاح نگرش‌ها به منابع طبیعی و اتخاذ رویکرد اکوسیستم محور در برنامه‌ریزی‌های مدیریتی هستیم. 

برای این منظور لازم است، که پایگاهی برای ارزیابی و پایش مستمر علمی و آکادمیک منابع طبیعی و بررسی معضلات و عوامل تهدیدکننده آن در استان ایلام و کشور تشکیل شود، تا زمینه مدیریت بهینه و پیشگیری از بحران‌ها فراهم آید. 

در این راستا گروه علوم جنگل و دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام تشکیل یک هیأت اندیشه‌ورز را با حضور اعضای حقوقی و حقیقی خاص خود (مشابه سایر هیأت‌های اندیشه‌ورزی که برای موضوعات مختلف در سایر دانشگاه‌های کشور وجود دارد) در قالب یک اساسنامه برای این منظور پیشنهاد نموده است.

در مدیریت آتش‌سوزی جنگل، همانند سایر بحران‌ها، پیشگیری مهم‌تر از اطفاء است. اطفای حریق، تنها آخرین مرحله و به اصطلاح آخرین سنگر از یک فرآیند چند وجهی است، نه تمام آن؛ و لذا تمرکز صرف بر خاموش‌کردن آتش، بدون توجه به عوامل زمینه‌ساز و اقدامات پیشگیرانه، نه‌تنها کارآمد نیست، بلکه موجب تکرار خسارت‌ها خواهد شد.

اقداماتی مانند آموزش جوامع محلی، پایش مستمر شرایط خطر و مناطق دارای ریسک بالا، ایجاد و نگهداری آتش برها، مدیریت لاشبرگ ها و سایر بقایای گیاهی کف جنگل، کنترل چرای دام و بهبود زیرساخت‌های ارتباطی و تجهیزاتی و بهره گیری از فناوری های روز دنیا، از اجزای اصلی مدیریت پیشگیرانه هستند.

مدیریت علمی و اکولوژیک آتش، تنها زمانی موفق خواهد بود، که پیشگیری، آمادگی، واکنش و بازسازی پس از حریق به‌عنوان چهار رکن اصلی، همزمان مورد توجه قرار گیرند و به نظر می‌رسد، که این هیأت اندیشه‌ورز می‌تواند به چنین مدیریتی کمک شایانی داشته باشد.