به گزارش کردپرس، پس از تسلط گروههای شورشی بر مناطق تحت کنترل کردهای سوریه و استقرار آنها در پایتخت سوریه، این سوال مطرح می شود که آیا دولت انتقالی سوریه که از سوی ترکیه حمایت میشود، مشروعیت منطقه خودگردان تحت رهبری کردها در شمال شرق کشور را خواهد پذیرفت؟
به دنبال حملات مخالفان دولت سوریه، نهتنها نیروهای حکومتی در مناطق گستردهای از ادلب تا حلب و استان حما در شمال غرب سوریه زمینگیر شد، بلکه مقامات کرد و نیروهای دموکراتیک سوریه یا (SDF) نیز از برخی مناطق عقبنشینی کردند و همچنان در شهرهایی مانند منبج- که در آن نبردهای سنگین خیابانی میان نیروهای تحت حمایت ترکیه و نیروهای SDF رخ داد- تهدید میشوند.
پیچ تاریخی
مقامات کرد در واکنشهای اولیه خود نسبت به پیامدهای سقوط دولت بشار اسد ابراز امیدواری کردند.
مظلوم عبدی، فرمانده کل نیروهای دموکراتیک سوریه، در توییتی نوشت:
« ما در سوریه در حال تجربه لحظاتی تاریخی هستیم، چرا که شاهد سقوط حکومت استبدادی در دمشق هستیم. این تغییر فرصتی برای ساخت سوریهای جدید مبتنی بر دموکراسی و عدالت فراهم میکند که حقوق تمام سوریها را تضمین میکند.»
الهام احمد، مسئول ارتباطات خارجی کردها نیز تاکید کرد:
«عصر استبداد به پایان رسیده است. امروز ما فصلی از گذشته را میبندیم و دریچه امید را باز میکنیم تا تلاشهای سوریها را برای آیندهای بهتر بر پایه عدالت و دموکراسی متحد کنیم. بیایید صدای گلولهها را خاموش کنیم و گفتوگو را مبنای صلح و بازسازی قرار دهیم.»
اما پیشرفت شورشیان، هشداری برای کردها بود تا به حالت دفاعی بروند، چرا که ارتش آزاد سوریه یا (SNA) تحت حمایت ترکیه، در تاریخ ۱ دسامبر 2024 شهر تل رفعت در شمال استان حلب را از نیروهای یگان های مدافع خلق کرد سوریه یا YPG وابسته به SDF پس گرفت. این حمله موجب آوارگی دهها هزار کرد شد که پس از تهاجم شورشیان در سال ۲۰۱۸ از شهر کردنشین عفرین آواره شده بودند و در اردوگاههای پناهندگان زندگی میکردند.
گروههای تحت حمایت ترکیه اعلام کردهاند که برای تصرف منبج تلاش خواهند کرد؛ شهری که همانند تل رفعت در سال ۲۰۱۶ توسط SDF از داعش بازپس گرفته شد. ارتش آزاد سوریه در روز یکشنبه، حملهای سنگین به منبج آغاز کرد و رسانههای ترکیه از موفقیت این عملیات خبر دادند. اما منابع SDF بعداً اعلام کردند که این تهاجم دفع شده است.
ایجاد ناموفق یک کریدور
نیروهای YPG در جریان تهاجم تحت رهبری هیاتتحریرالشام به شهر حلب، وارد منطقه صنعتی و فرودگاه حلب شدند و تلاش کردند کریدوری میان شمال استان حلب و منبج ایجاد کنند.
اما ارتش آزاد سوریه با آغاز عملیات «سپیدهدم آزادی» در تاریخ ۳۰ نوامبر، فرودگاه نظامی کویرس را تصرف کرده، شهرهای کردنشین تل عران و تل حاصل را اشغال کرده و تلاش کرد به منبج حمله کند.
مظلوم عبدی، فرمانده کل SDF، در تاریخ ۲ دسامبر تایید کرد:
«با فروپاشی و عقبنشینی ارتش سوریه و متحدانش، ما برای باز کردن کریدوری انسانی بین مناطق شرقی خود، حلب و منطقه تل رفعت مداخله کردیم تا مردم خود را از قتلعام محافظت کنیم.
اما حملات گروههای مسلح تحت حمایت اشغال ترکیه این کریدور را قطع کردند. نیروهای ما شجاعانه از مردم خود در حلب، تل رفعت و شهبا دفاع کردند.»
واکنش کردهای عراق
احزاب کردی عراق عمدتاً سکوت کردهاند، هرچند رسانههای اقلیم کردستان عراق بهطور گسترده رویدادهای شمال سوریه را پوشش دادهاند. مقامات عالیرتبه کرد با دیپلماتهای خارجی از روسیه، ترکیه، امارات و ایتالیا پیش از سقوط حکومت بشار اسد گفتوگو کردند.
محمد صالح، پژوهشگر ارشد مؤسسه سیاست خارجی در آمریکا، میگوید دولت اقلیم کردستان و احزاب اصلی آن - حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان منتظر نتیجه این تحولات بودند.
«بنابراین، شاید عاقلانه این باشد که منتظر بمانیم و ببینیم چه اتفاقی میافتد. درس دیگری که باید از این تحولات گرفت این است که قرار گرفتن در هر اردوگاه منطقهای در این درگیریها ریسکآور و احتمالاً نتیجه معکوس خواهد داشت، همانطور که موضعگیری حزب دموکرات کسدتان عراق یا KDP در سالهای اولیه درگیریهای سوریه به نفع ترکیه، نتیجه معکوس داشت.»
آینده ای نامعلوم
وضعیت جاری و ناپایدار در شمال شرق سوریه فرصتها و چالشهایی را برای نیروهای دموکراتیک سوریه فراهم کرده است.
هرچند نفوذ نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها، در دیرالزور و جنوب رقه گسترش یافته اما آنها در حلب و با آوارگی هزاران کرد، با شکستهای چشمگیری مواجه شدهاند.
حضور نیروهای YPG در دو محله کردنشین شهر حلب اکنون به میزان تحمل هیات تحریرالشام بستگی دارد و احتمالاً گروههای تحت حمایت ترکیه به حمله به منبج یا دیگر شهرهای تحت کنترل کردها ادامه خواهند داد.
منبع: ورلد ویو
نظر شما