به گزارش کردپرس، با سقوط دولت مرکزی سوریه توسط نیروهای وابسته به هیئت تحریرالشام یا (HTS)، سوریه به نقطه عطفی تاریخی رسیده است. هرچند کردها و دیگر اقلیتها از پایان حکومت ابراز خوشحالی کرده اند اما آینده آنان به دلیل خشونت گروههای اسلامگرای تندرو و گسترش حضور شبهنظامیان تحت حمایت ترکیه پر از ابهام است. کردها که در شمال و شرق سوریه به خودگردانی نسبی دست یافته اند، تلاش میکنند با دیگر نیروهای مخالف تعامل داشته باشند اما سیاستهای ترکیه و تلاش این کشور برای جابجایی جمعیت کردها تهدیدی جدی محسوب میشود. آینده سوریه همچنان در سایه چالشهای متعدد قرار دارد.
به طور کلی، رئوس تحولات چند روز اخیر در سوریه را می توان این طور خلاصه کرد:
سقوط دمشق: دولت سوریه توسط گروه HTS سرنگون شد اما این اتفاق به افزایش خشونت علیه کردها و اقلیتها منجر شده است. هیئت تحریرالشام (HTS) توانست اسد را سرنگون کند، اما این رویداد تامین ثبات در سوریه را تضمین نمیکند. سقوط دولت موجب ایجاد خلا قدرت شده که ممکن است توسط گروههای تندرو یا کشورهای خارجی پر شود.
تهدید ترکیه: ترکیه تلاش میکند مناطق تحت کنترل کردها را تصرف و جمعیت کردها را جابهجا کند.
خودگردانی کردها: اداره خودگردان شمال و شرق سوریه یا (DAANES) به عنوان مدلی برای حکمرانی دموکراتیک مطرح است اما با تهدیدهایی از سوی ترکیه و گروههای تندرو مواجه است. ترکیه به دنبال تثبیت قدرت خود و حذف نفوذ کردها در شمال سوریه است اما همکاریهای احتمالی تحریرالشام یا HTS و ترکیه خطرات بیشتری برای کردها به همراه دارد. اداره خودگردان تلاش دارد مناطق امنی برای کردها و سایر اقلیتها ایجاد کند. این مناطق با تاکید بر حقوق زنان، اقلیتها و دموکراسی محلی، الگویی برای آینده سوریه ارائه میدهند.
بحران انسانی: کردها و سایر اقلیتها همچنان با خشونت، آوارگی، و شرایط سخت انسانی روبهرو هستند. آوارگان کرد و اقلیتهای دیگر با شرایط بحرانی مواجهاند. کمبود سرپناه، خدمات بهداشتی، و سرمای شدید ممکن است منجر به بیماری یا مرگ بسیاری از افراد مسن و کودکان شود.
چالشها: آینده سوریه ممکن است به تقابل میان مدل دموکراتیک DAANES و حکمرانی اسلامگرای HTS ختم شود. با سرنگونی دولت توسط هیئت تحریرالشام، وضعیت سیاسی سوریه دستخوش تغییرات شده اما کردها همچنان با تهدیدهای جدی مواجه هستند. شبهنظامیان تحت حمایت ترکیه به سرکوب کردها پرداختهاند و تغییرات جمعیتی را در مناطق کردنشین دنبال میکنند.
اهداف استراتژیک ترکیه
ترکیه به دنبال ایجاد منطقهای عاری از کردها در شمال سوریه است. این استراتژی شامل اخراج کردها از خانههایشان و اسکان آوارگان سوری در مناطق کردنشین است. همکاری احتمالی HTS با ترکیه میتواند این روند را تسریع کند. هدف اصلی ترکیه در سوریه حذف حاکمیت چندقومیتی کردها در نزدیکی مرز و ایجاد یک "منطقه امن" است که با اسکان پناهجویان سوری، تغییرات جمعیتی و تضعیف جامعه کردی همراه باشد. اما حضور نیروهای روسیه و آمریکا در مناطق کردی، تاکنون مانع از دستیابی کامل ترکیه به این هدف شده است. ترکیه تلاش دارد حکومت کردی چندقومیتی را در مرزهای خود حذف کرده و یک "منطقه امن" ایجاد کند که شامل تغییرات جمعیتی و کاهش حضور کردها باشد. این هدف از طریق حملات هوایی، آوارگی مردم، و تخریب زیرساختها دنبال میشود. کردها با خطر تغییر اجباری جمعیت و افزایش خشونت از سوی نیروهای تحت حمایت ترکیه روبرو هستند.
چشمانداز آینده سوریه
احتمال دارد سوریه به دو بخش تحت حکمرانی HTS و اداره خودگردان تقسیم شود. اداره خودگردان بر ایجاد یک ساختار دموکراتیک تاکید دارد اما چالشهای پیشرو، از جمله فشار ترکیه و گروههای تندرو، آینده آن را نامشخص میکند. احتمال همکاری هیئت تحریرالشام (HTS) با ترکیه و فشار مداوم این کشور برای تسلط بر مناطق کردنشین، خطر جدی برای بقای کردها در سوریه محسوب میشود. با سقوط دولت بشار اسد و ایجاد خلأ قدرت، کردها ممکن است در مذاکرات با گروههای مخالف یا حتی HTS نقشی ایفا کنند. با این حال، نبود ضمانت برای رعایت حقوق اقلیتها آینده آنها را نامطمئن کرده است.
آینده کردها
کردها ممکن است در مواجهه با گروههایی چون تحریرالشام مجبور به تعامل شوند. در حال حاضر، این گروه برخی توافقهای محدود با کردها برقرار کرده اما ایدئولوژی آن ناسازگار با آرمانهای دموکراتیک اداره خودگردان کردی است.
عدم اطمینان از نقش جامعه بینالمللی در تامین امنیت کردها: ایالات متحده، روسیه در تعیین نقش آینده کردها دوپهلو عمل کردهاند. این شرایط باعث شده کردها به دنبال راههایی برای تضمین امنیت و حقوق خود باشند.
در کل، آینده کردهای سوریه، به توانایی آنها در مدیریت روابط با بازیگران داخلی و خارجی و تداوم دنبال کردن پروژه خودگردانی یا رها کردن آن بستگی دارد.
منبع: مجله جاکوبین
نظر شما