به گزارش کردپرس، لایحه بودجه فدرال عراق برای سال‌های ۲۰۲۳ تا۲۰۲۵ که توسط شورای وزیران ارائه شد، شامل سه تغییر عمده نسبت به بودجه‌های قبلی بود:
۱ برنامه‌های هزینه‌کرد بی‌سابقه
۲ تعیین دوره سه‌ساله به جای دوره معمول یک‌ساله
۳ نحوه تعیین سهم منطقه کردستان عراق از بودجه فدرال عراق.

بخش‌هایی از لایحه پیشنهادی بودجه ۲۰۲۳-۲۰۲۵  عراق که به اختصاص سهم  برای اقلیم کردستان در ازای مشارکت آن در صادرات نفت اختصاص داشت، مسئله بحث‌برانگیز تخصیص‌ بودجه فدرال برای هزینه‌های تولید و صادرات نفت  اقلیم کردستان را مطرح می‌کرد. این کار با گنجاندن حدود ۵۰ درصد از پرداخت‌ها به شرکت‌های نفتی بین‌المللی فعال در اقلیم کردستان و همچنین هزینه‌های حمل‌ونقل صادرات نفت  این منطقه در کنار هزینه‌های دولت انجام شد.

نتیجه این تغییر، پایان تناقضاتی بود که در بخش‌های مشابه در بودجه‌های قبلی وجود داشت و به ناسازگاری ساختاری اصلی در بودجه دولت اقلیم کردستان توجه نمی‌کرد.

در اصل، بودجه  اقلیم کردستان عراق به درآمدهای حاصل از صادرات مستقل نفت خود و همچنین سهم آن از بودجه فدرال نیاز داشت تا اکثر تعهدات  خود را تأمین کند. در نتیجه،  اقلیم کردستان قادر نبود تعهدات خود را به بودجه فدرال در قالب صادرات نفت انجام دهد. بنابراین دولت عراق نیز نمی‌توانست سهم  اقلیم کردستان از بودجه را تمام و کمال آزاد کند، زیرا این سهم بر اساس بخش‌های مشابه بودجه‌های قبلی، مشروط به مشارک  اقلیم کردستان در صادرات نفت بود.

بخش‌هایی از لایحه بودجه ۲۰۲۳ تا۲۰۲۵ مربوط به سهم اقلیم کردستان، در ازای مشارکت این منطقه در صادرات نفت، در کنار توافق آوریل ۲۰۲۳ بین دولت عراق و  اقلیم کردستان بر سر ازسرگیری صادرات نفت  این منطقه، عملاً به یک مکانیسم تقسیم درآمد نفت و گاز تبدیل شد. این مکانیسم می‌توانست به منازعات مرتبط با توسعه منابع هیدروکربنی کشور و همچنین سهم  اقلیم کردستان از بودجه پایان دهد و در درازمدت می‌توانست به سنگ‌بنایی برای تصویب قانون فدرال نفت و گاز تبدیل شود.

با این حال، مکانیسم تقسیم درآمد نفت و گاز و همچنین امکان فراهم کردن پتانسیل برای تصویب قانون فدرال نفت و گاز، با تغییرات عمده در مواد مربوط به سهم اقلیم کردستان در لایحه بودجه ۲۰۲۳تا۲۰۲۵ توسط نمایندگان انحراف پیدا کرد اما نمایندگان؛ عمدی یا غیرعمدی، تغییری در جداول بودجه مربوط به محاسبه سهم اقلیم کردستان ایجاد نکردند. تغییرات اعمال شده، در جداول به‌روزرسانی‌شده بودجه ۲۰۲۴ حفظ شد.

بنابراین، همیشه سهم اقلیم کردستان از بودجه فدرال عراق، فراتر از آنچه به نظر می‌رسید، بوده است؛ برای مثال، سهم آن در بودجه ۲۰۲۳تا۲۰۲۵ به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت و در جداول به‌روزرسانی‌شده بودجه ۲۰۲۴ باز هم بیشتر شد.

منبع: اندیشکده شورای آتلانتیک