جراحی بینی با پیوند غضروف یکی از روش‌های پیشرفته در اصلاح فرم، بهبود عملکرد و بازسازی ساختار بینی است. در کرمانشاه، این روش زمانی توسط بهترین پزشکان جراح بینی بومی این شهر مورد استفاده قرار می‌گیرد که بیمار با کمبود بافت غضروفی، ضعف ساختاری یا تغییر شکل شدید در بینی مواجه باشد. معمولاً این نیاز در بیمارانی که جراحی‌های قبلی داشته‌اند، دچار آسیب‌های ناشی از تصادف یا بیماری هستند، یا دارای مشکلات مادرزادی در بینی خود می‌باشند، بیشتر دیده می‌شود. پیوند غضروف می‌تواند از دو منبع اصلی تهیه شود: غضروف طبیعی (اتولوگ) که از بدن خود بیمار برداشته می‌شود و غضروف مصنوعی (آلوپلاستیک) که از مواد زیست‌سازگار ساخته شده است.

غضروف‌هایی که در جراحی بینی استفاده می‌شوند، بسته به نیاز بیمار متفاوت هستند. غضروف تیغه بینی (سپتوم) رایج‌ترین گزینه محسوب می‌شود، زیرا از نظر استحکام و سازگاری با بدن بسیار مناسب است. در بیمارانی که سپتوم آن‌ها به‌اندازه کافی توسعه نیافته یا قبلاً مورد استفاده قرار گرفته است، از غضروف گوش برای تغییرات ظریف‌تر مانند اصلاح نوک بینی یا پره‌های بینی استفاده می‌شود. در مواردی که بیمار به حجم زیادی از غضروف نیاز دارد، مانند بازسازی بینی پس از آسیب‌های شدید یا اصلاح بینی‌های زین‌اسبی، غضروف دنده به کار می‌رود که معمولاً از دنده‌های ۶، ۷ یا ۸ برداشت می‌شود. علاوه بر این، برخی جراحان از غضروف مصنوعی مانند ایمپلنت‌های سیلیکونی، مدپور و گورتکس آلوپلاستیک استفاده می‌کنند که گزینه‌ای مناسب برای اصلاحات کوچک‌تر و تغییرات زیبایی است. با این حال، استفاده از غضروف مصنوعی همیشه با خطراتی مانند عفونت، جابه‌جایی و عدم سازگاری کامل با بافت بدن همراه است.

انواع غضروف های پیوندی مورد استفاده در عمل رینوپلاستی

افرادی که دارای انحراف شدید تیغه بینی، فرورفتگی در پل بینی، نوک بینی افتاده یا نامتقارن، یا آسیب‌های ناشی از تصادف هستند، معمولاً بهترین کاندیداها برای پیوند غضروف محسوب می‌شوند. همچنین بیمارانی که به دلیل جراحی‌های قبلی دچار کاهش بافتی شده‌اند، نیاز به بازسازی با پیوند غضروف خواهند داشت. عمل بینی با پیوند غضروف پس از تکمیل رشد استخوانی و غضروفی، یعنی حداقل پس از ۱۸ سالگی توصیه می‌شود، زیرا در سنین پایین‌تر، رشد بینی هنوز کامل نشده و ممکن است نتایج جراحی در آینده تغییر کند.

غضروف سپتوم چیست و چه کاربردی در عمل بینی دارد؟

غضروف سپتوم همان تیغه میانی بینی است که دو حفره بینی را از یکدیگر جدا می‌کند. این غضروف که در بخش مرکزی بینی قرار دارد، یکی از مهم‌ترین ساختارهای پشتیبان بینی محسوب می‌شود و نقش کلیدی در فرم و عملکرد تنفسی دارد. در جراحی بینی، غضروف سپتوم یکی از بهترین منابع برای پیوند غضروفی است، زیرا علاوه بر استحکام و سازگاری بالا، به‌راحتی از داخل بینی قابل برداشت است و نیازی به ایجاد برش در سایر نقاط بدن ندارد.

اصلاح انحراف تیغه بینی

یکی از رایج‌ترین کاربردهای غضروف سپتوم، درمان انحراف تیغه بینی (سپتوپلاستی) است. در برخی افراد، تیغه بینی به‌صورت مادرزادی یا بر اثر ضربه دچار انحراف می‌شود که این مشکل می‌تواند باعث اختلال در تنفس، ایجاد مشکلات سینوسی و حتی تغییر شکل ظاهری بینی شود. با استفاده از تکنیک‌های جراحی، بخش‌هایی از غضروف سپتوم اصلاح یا جایگزین شده و مسیر هوای بینی بازتر می‌شود.

تقویت پل بینی

در مواردی که بیمار دچار افتادگی یا ضعف ساختاری در پل بینی است، غضروف سپتوم می‌تواند برای تقویت این ناحیه استفاده شود. این روش بیشتر در افرادی که دارای بینی‌های صاف یا فرورفته (مانند بینی‌های زین‌اسبی) هستند، به کار می‌رود. با استفاده از این غضروف، جراح می‌تواند ارتفاع پل بینی را افزایش داده و ساختاری مستحکم برای حمایت از پوست بینی ایجاد کند.

اصلاح نوک بینی

غضروف سپتوم همچنین در اصلاح فرم نوک بینی نقش دارد. در جراحی‌هایی که نیاز به باریک کردن، بالا بردن یا تغییر شکل نوک بینی است، از تکه‌های غضروف سپتوم به‌عنوان گرافت تقویتی یا فرم‌دهنده استفاده می‌شود. این روش به‌ویژه در بیمارانی که نوک بینی ضعیف، افتاده یا بدون استحکام دارند، باعث ایجاد یک فرم طبیعی‌تر و متعادل‌تر در بینی می‌شود.

به دلیل اینکه غضروف سپتوم نزدیک‌ترین ساختار به بینی است و از لحاظ زیستی بیشترین سازگاری را با بافت‌های اطراف دارد، معمولاً به‌عنوان اولین گزینه برای جراحی‌های اصلاحی و زیبایی بینی انتخاب می‌شود.

غضروف گوش چه ویژگی‌هایی دارد و در چه مواردی در عمل بینی استفاده می‌شود؟

غضروف گوش یکی از گزینه‌های رایج برای پیوند در جراحی‌های ترمیمی و زیبایی بینی است. این غضروف از قسمت کاسه گوش (Conchal Cartilage) برداشت می‌شود و به دلیل ساختار نرم، انعطاف‌پذیر و مقاوم، در اصلاح فرم بینی نقش مهمی دارد. برخلاف غضروف سپتوم که سخت‌تر و صاف‌تر است، غضروف گوش کمی خمیدگی و نرمی دارد که این ویژگی، آن را به گزینه‌ای مناسب برای تغییرات ظریف‌تر در بینی تبدیل می‌کند.

اصلاح نوک بینی افتاده

یکی از مهم‌ترین کاربردهای غضروف گوش در بالا بردن و استحکام‌بخشی به نوک بینی است. در برخی بیماران، نوک بینی به‌طور طبیعی یا بر اثر جراحی‌های قبلی افتادگی دارد و فاقد استحکام کافی است. در این موارد، از غضروف گوش به‌عنوان گرافت تقویتی برای حمایت از نوک بینی و جلوگیری از افتادگی مجدد استفاده می‌شود.

ایجاد قوس طبیعی در نوک بینی

در افرادی که نوک بینی بیش از حد صاف یا گوشتی دارند، غضروف گوش می‌تواند به شکل‌دهی و ایجاد قوس طبیعی در این ناحیه کمک کند. این روش به‌ویژه در بیمارانی با بینی‌های پهن یا بدون زاویه مشخص در نوک بینی باعث ایجاد یک ظاهر ظریف‌تر و طبیعی‌تر می‌شود. به دلیل انعطاف‌پذیری بالای این غضروف، می‌توان آن را به فرم‌های مختلف درآورد و برای افزایش زیبایی نوک بینی به کار برد.

ترمیم پره‌های بینی

برخی از بیماران به دلیل جراحی‌های ناموفق قبلی، آسیب‌های ناشی از تصادف یا مشکلات مادرزادی دچار ضعف یا نامتقارنی در پره‌های بینی هستند. غضروف گوش به دلیل انعطاف و شکل‌پذیری بالا، بهترین گزینه برای بازسازی و اصلاح پره‌های بینی است. این روش در مواردی که بیمار دچار جمع‌شدگی پره‌های بینی، عدم تقارن یا مشکلات ساختاری در این ناحیه باشد، کاربرد دارد.

نکته مهم درباره غضروف گوش این است که برخلاف غضروف سپتوم یا دنده، حجم زیادی از آن در دسترس نیست. به همین دلیل، معمولاً برای اصلاحات جزئی‌تر و تغییرات محدود در ساختار بینی استفاده می‌شود و در مواردی که به حجم زیادی از گرافت نیاز باشد، غضروف دنده یا سایر منابع جایگزین به کار گرفته می‌شود.

چه زمانی از غضروف دنده در عمل بینی استفاده می‌شود؟

استفاده از غضروف دنده در جراحی بینی یک روش علمی و اثبات‌شده است که در شرایط خاص به کار می‌رود. برخلاف تصورات رایج، این روش صرفاً یک شایعه نیست و جراحان پلاستیک در مواردی که بیمار به حجم زیادی از غضروف، استحکام بالا یا بازسازی وسیع بینی نیاز دارد، از این تکنیک بهره می‌برند. غضروف موردنیاز معمولاً از دنده‌های ششم، هفتم یا هشتم برداشته می‌شود. این نواحی به دلیل انعطاف مناسب، استحکام بالا و امکان برداشت مقدار کافی غضروف، بدون ایجاد آسیب به عملکرد قفسه سینه، انتخاب می‌شوند.

بازسازی بینی در شرایطی که آسیب‌دیدگی شدید وجود دارد، یکی از کاربردهای مهم این روش محسوب می‌شود. بیمارانی که بر اثر تصادف، جراحی‌های ناموفق قبلی یا بیماری‌های تخریبی دچار کاهش شدید بافت غضروفی شده‌اند، نیاز به بازسازی گسترده دارند که تنها با استفاده از غضروف دنده امکان‌پذیر است.

در اصلاح بینی‌های زین‌اسبی، غضروف دنده به دلیل استحکام و امکان تأمین حجم کافی برای پر کردن ناحیه فرورفته به کار می‌رود. این وضعیت معمولاً در بیمارانی دیده می‌شود که به دلیل آسیب یا جراحی‌های تهاجمی قبلی، پل بینی‌شان دچار کاهش غضروف شده و شکل مقعر پیدا کرده است.

تقویت پل بینی در بیمارانی که غضروف‌های بینی آن‌ها ضعیف و نازک شده‌اند نیز یکی از کاربردهای غضروف دنده است. در برخی موارد، غضروف‌های طبیعی بینی به‌طور مادرزادی یا بر اثر عمل‌های مکرر، قدرت تحمل فشار و تغییرات را ندارند. در چنین شرایطی، غضروف دنده به‌عنوان یک پشتیبان قوی، ساختار بینی را مستحکم می‌کند.

در حالی که این روش کاملاً ایمن است، اما به مهارت بالای جراح و تکنیک‌های دقیق برداشت و پیوند نیاز دارد. اگر غضروف به‌درستی برداشت و تراش داده نشود، ممکن است پس از مدتی دچار تاب‌خوردگی یا تغییر شکل شود. به همین دلیل، انتخاب جراح با تجربه و تخصص در این زمینه اهمیت زیادی دارد.

استفاده از غضروف دنده در جراحی بینی نه‌تنها یک روش علمی و معتبر است، بلکه در برخی موارد، بهترین و تنها گزینه برای بازسازی و اصلاح ساختار بینی محسوب می‌شود.

مزایای استفاده از غضروف مصنوعی چیست؟

استفاده از غضروف مصنوعی در جراحی بینی گزینه‌ای است که در برخی موارد به‌ویژه برای افزایش حجم و اصلاح فرم بینی پیشنهاد می‌شود. این روش به دلیل سهولت در اجرا و عدم نیاز به برداشت غضروف از بدن بیمار، محبوبیت خاصی در میان برخی جراحان و بیماران دارد. مواد مصنوعی مورد استفاده معمولاً شامل ایمپلنت‌های سیلیکونی، مدپور (Medpor) و گورتکس (Gore-Tex) هستند که هرکدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند.

ایمپلنت‌های سیلیکونی به دلیل شکل‌پذیری آسان و ماندگاری بالا، یکی از پرکاربردترین مواد مصنوعی در جراحی بینی هستند. این نوع ایمپلنت‌ها قابلیت برداشتن یا تغییر در آینده را دارند و به همین دلیل، در بیمارانی که امکان تغییر نظر درباره ظاهر بینی خود را در آینده در نظر دارند، گزینه‌ای مناسب به شمار می‌آیند.

مدپور یک نوع ماده متخلخل است که به دلیل امکان رشد بافت بدن درون ساختار آن، در برخی موارد استفاده می‌شود. این ماده نسبت به سیلیکون چسبندگی بهتری به بافت‌های اطراف دارد و احتمال جابجایی آن کمتر است.

گورتکس یک ماده انعطاف‌پذیر با سطح متخلخل است که امکان رشد بافت‌های طبیعی اطراف را فراهم می‌کند. این ویژگی باعث کاهش احتمال جابجایی ایمپلنت می‌شود و ظاهری طبیعی‌تر به بینی می‌دهد.

با وجود مزایایی که غضروف‌های مصنوعی دارند، این روش بدون عارضه نیست و در برخی موارد ممکن است مشکلاتی ایجاد کند که باید پیش از تصمیم‌گیری، در نظر گرفته شوند.

احتمال عفونت یکی از نگرانی‌های اصلی در استفاده از ایمپلنت‌های مصنوعی است. برخلاف غضروف طبیعی که از بدن خود بیمار گرفته می‌شود و ریسک عفونت کمتری دارد، مواد مصنوعی ممکن است به دلیل عدم سازگاری کامل با بدن، دچار آلودگی باکتریایی شوند که در برخی موارد به نیاز به خارج کردن ایمپلنت و تکرار جراحی منجر می‌شود.

جابجایی و پس زدن ایمپلنت نیز از دیگر مشکلاتی است که بیماران ممکن است با آن مواجه شوند. برخی از ایمپلنت‌های مصنوعی ممکن است پس از مدتی در جای خود ثابت نمانند و حرکت کنند که این امر نه‌تنها ظاهر بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه ممکن است موجب احساس ناراحتی یا فشار در ناحیه بینی شود.

عدم سازگاری کامل با بافت بدن یک مسئله دیگر در استفاده از این روش است. بدن برخی از افراد ممکن است ایمپلنت مصنوعی را به‌عنوان یک جسم خارجی شناسایی کند و در واکنش به آن، واکنش‌های ایمنی نامطلوبی ایجاد شود که منجر به التهاب و سایر عوارض می‌شود.

ظاهر غیرطبیعی در برخی موارد نیز یک چالش مهم است. با اینکه ایمپلنت‌های مدرن طراحی بهتری دارند، اما در برخی بیماران، به‌ویژه در پوست‌های نازک، ممکن است لبه‌های ایمپلنت قابل مشاهده یا لمس شوند که این امر از زیبایی طبیعی بینی می‌کاهد.

دوره نقاهت بعد از عمل بینی با پیوند غضروف مصنوعی در مقایسه با روش‌های دیگر ممکن است کمی طولانی‌تر و پیچیده‌تر باشد. بیمار باید تحت نظارت دقیق جراح خود باشد تا از بروز عفونت یا پس زدن ایمپلنت جلوگیری شود. در صورت بروز هرگونه مشکل، ممکن است نیاز به مداخلات پزشکی بیشتری باشد.

کدام نوع غضروف برای عمل بینی بهتر است؟

انتخاب نوع غضروف مناسب برای جراحی بینی بستگی به وضعیت بیمار، نیازهای زیبایی و عملکردی، و تجربه جراح دارد. در اغلب موارد، غضروف طبیعی (اتولوگ) شامل غضروف تیغه بینی، گوش و دنده، گزینه‌های بهتری هستند زیرا از بدن خود بیمار گرفته می‌شوند و کمترین احتمال پس زدن یا عفونت را دارند.

• غضروف سپتوم (تیغه بینی) به دلیل سختی و استحکام متوسط، انتخاب اول بسیاری از جراحان برای اصلاح فرم بینی است.
• غضروف گوش به دلیل انعطاف‌پذیری، بیشتر در ترمیم نوک بینی و بازسازی پره‌های بینی استفاده می‌شود.
• غضروف دنده در مواردی که بیمار نیاز به تقویت ساختاری وسیع دارد، مناسب‌تر است.

در مقابل، ایمپلنت‌های مصنوعی معمولاً در شرایطی استفاده می‌شوند که بیمار تمایلی به برداشت غضروف از بدن خود ندارد یا حجم بالایی از تقویت نیاز است، اما در نظر گرفتن خطرات و محدودیت‌های آن ضروری است.

عوارض احتمالی پیوند غضروف در عمل بینی چیست؟

مانند هر جراحی دیگری، پیوند غضروف در عمل بینی نیز با برخی عوارض احتمالی همراه است که آگاهی از آن‌ها به بیمار کمک می‌کند تصمیمی آگاهانه بگیرد.

• عفونت یکی از مشکلاتی است که می‌تواند در هر نوع پیوند غضروف رخ دهد، به‌ویژه اگر مراقبت‌های پس از جراحی به‌درستی انجام نشود.
• خونریزی پس از عمل امری طبیعی است اما در برخی موارد، اگر شدت آن زیاد باشد، ممکن است نیاز به بررسی و مداخله پزشکی باشد.
• جذب غضروف در مواردی که از غضروف طبیعی استفاده می‌شود، یک چالش بالقوه است. بدن ممکن است قسمتی از غضروف پیوندی را به مرور جذب کند که باعث تغییر در فرم نهایی بینی شود.
• جابجایی غضروف نیز یکی دیگر از مشکلات احتمالی است. اگر غضروف به‌درستی در جای خود تثبیت نشود، ممکن است پس از مدتی حرکت کند و نیاز به جراحی ترمیمی داشته باشد.
• نامتقارن شدن بینی می‌تواند ناشی از جذب نامتوازن غضروف، جابجایی یا ترمیم نامناسب باشد. انتخاب یک جراح ماهر و انجام پیگیری‌های منظم پس از عمل می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند.

با در نظر گرفتن تمام این جوانب، انتخاب نوع غضروف و تکنیک جراحی باید با مشورت پزشک متخصص انجام شود تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.