به گزارش کردپرس، اندیشکده امریکن اینترپرایز با اشاره به این که داعش هنوز به طور کامل نابود نشده، بلکه تحت فشار ترکیبی نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه و متحدان کُرد آن‌ها مهار شده است، نوشت: خروج نیروهای آمریکا از مناطق تحت کنترل کردهای سوریه، تنها ماندن کردها و قدرت گرفتن داعش را به همراه دارد. خروج نیروهای آمریکایی از سوریه این فشار را از بین می‌برد و به داعش اجازه می‌دهد تا به سرعت خود بازسازی کرده و قدرت خود را به سطحی خطرناک برساند.

حضور نظامی آمریکا در سوریه توانسته است داعش را کنترل کرده و از انجام حملات این گروه در غرب و با کمترین خطر برای نیروهای آمریکایی در سوریه جلوگیری کند. سقوط حکومت بشار اسد فرصتی جدید برای ایالات متحده فراهم کرده تا مأموریت خود برای شکست داعش را تکمیل کند. در مقابل، خروج از سوریه فشار بر داعش را کاهش داده و به این گروه اجازه می‌دهد تا دوباره سازمان‌یافته و پایگاه‌هایی در سوریه ایجاد کند. در نتیجه، داعش می‌تواند بار دیگر عراق را تهدید کرده و حملات تروریستی در غرب را برنامه‌ریزی کند که این امر سیاستمداران آمریکایی را مجبور به تخصیص منابع و توجه دوباره به این بحران خواهد کرد. روسیه و ترکیه پیشنهاد داده‌اند که از مأموریت مقابله با داعش حمایت کنند اما توانایی و اراده لازم برای انجام این کار را ندارند. ایالات متحده نمی‌تواند به دیگران برای انجام نقشی که فقط نیروهای آمریکایی قادر به اجرای آن هستند، متکی باشد.

بدون حضور آمریکا، داعش می‌تواند در بازه‌ای ۱۲ تا ۲۴ ماهه دوباره قدرت بگیرد. این گروه طی سال‌های گذشته در حال تقویت توانایی‌های خود در سوریه بوده و فرماندهی مرکزی آمریکا در ژوئیه ۲۰۲۴ هشدار داده که داعش در تلاش برای تجدید قوا است. با اینکه داعش هنوز قادر به کنترل شهرها و روستاها نیست، اما می‌تواند با اعمال فشار بر مردم، حمایت آن‌ها را به دست آورده و به طور موقت مناطق غیرمسکونی را تصرف کند. در صورت عدم مهار، این گروه به تدریج کنترل بیشتری بر جمعیت اعمال کرده و تلاش خواهد کرد مناطق پرجمعیت را به تصرف خود درآورد. صحرای مرکزی سوریه که محل اصلی فعالیت داعش است، محیط مناسبی برای پناه گرفتن، آموزش و سازمان‌دهی نیروهایش فراهم می‌کند. با این حال، داعش احیاشده تلاش خواهد کرد تا بر مراکز پر جمعیت مسلط شود تا منابع مالی و نظامی به دست آورد، نیروهای جدید جذب کند و ارتباطات عملیاتی خود را در سراسر سوریه و فراتر از آن بازیابی کند.

داعش در صورت خروج آمریکا از سوریه تقریباً قطعاً تلاش خواهد کرد مراکز بازداشت جنگجویان خود را مورد حمله قرار داده و اعضای خود را آزاد کند. در این روند، این گروه احتمالاً توانایی خود برای برنامه‌ریزی و اجرای حملات در غرب را نیز باز خواهد یافت.

تا زمانی که ایالات متحده در سوریه حضور دارد، داعش به سختی می‌تواند چنین اقداماتی انجام دهد. نیروهای آمریکایی اطلاعات و حمایت لجستیکی حیاتی را به نیروهای دموکراتیک سوریه یا  (SDF) ارائه می‌دهند که به نوبه خود داعش را در بیابان مهار و منزوی نگه داشته‌اند. تبادل اطلاعات بین آمریکا و SDF از حملاتی جلوگیری کرده که می‌توانستند موقعیت داعش را در سوریه تقویت کنند. اما در صورت خروج آمریکا، این تبادل اطلاعات به شدت کاهش می‌یابد، به‌ویژه که SDF احتمالاً حاضر نخواهد بود اطلاعات انسانی ارزشمند خود را با آمریکا به اشتراک بگذارد.

هیچ بازیگر دیگری نمی‌تواند نقش آمریکا و کردها در مقابله با داعش را در سوریه پر کند. سایر بازیگران اصلی در سوریه مشغول روند گذار سیاسی پس از بشار اسد هستند. دولت موقت در دمشق نیز بر تثبیت قدرت خود تمرکز کرده و توانایی مبارزه با داعش در مرکز و شرق سوریه را ندارد. نیروهای SDF که تحت حمایت آمریکا قرار دارند، با تهدیدهای جدی از سوی دولت موقت و ترکیه روبه‌رو هستند. ترکیه نیز در درجه نخست بر سرکوب گروه‌های کُرد در امتداد مرز سوریه-ترکیه متمرکز شده است. روسیه نیز به دمشق پیشنهاد کمک در مقابله با داعش را داده اما مانند ترکیه، نه توانایی و نه اراده لازم برای اجرای یک عملیات ضدتروریستی گسترده و کارآمد را دارد.

یکی از چالش‌های دیگر، بازگرداندن جنگجویان داعش از مراکز بازداشت است، امری که در صورت خروج آمریکا به مراتب دشوارتر خواهد شد. نیروهای SDF کنترل ۲۸ مرکز بازداشت را در اختیار دارند که در آن‌ها ۱۰ هزار جنگجوی داعش و حدود ۴۶ هزار نفر از حامیان و آوارگان مرتبط با داعش در اردوگاه‌های شمال شرقی سوریه نگهداری می‌شوند. دولت‌های مختلف به دلیل موانع سیاسی از بازگرداندن شهروندان خود از این اردوگاه‌ها امتناع کرده‌اند. در صورت خروج آمریکا، SDF احتمالاً ناچار خواهد شد این مراکز را رها کند زیرا تمام تمرکزش بر حفظ موجودیت خود خواهد بود. ترکیه و دولت دمشق نیز قادر به مدیریت منظم این مراکز نخواهند بود، مگر اینکه توافقی عادلانه بین SDF و دمشق حاصل شود، که در حال حاضر نشانه‌ای از وجود چنین توافقی وجود ندارد.

سقوط حکومت بشار اسد شرایط سیاسی و نظامی سوریه را تغییر داده و فرصتی برای ایالات متحده ایجاد کرده است. آمریکا سال‌ها در سوریه به بن‌بست رسیده بود اما اکنون دولتی در دمشق حضور دارد که هرچند دارای نقص‌ها و احتمالاً ناپایدار است، اما انگیزه عمیقی برای سرکوب و شکست داعش دارد. همکاری آمریکا با دولت موقت دمشق پیش از این نتایجی داشته، از جمله خنثی شدن حمله داعش به یک زیارتگاه که می‌توانست باعث افزایش تنش‌های فرقه‌ای و بی‌ثباتی بیشتر در سوریه شود.

با این حال، سقوط  حکومت بشار اسد نیروهای SDF را در معرض تهدیدهای جدیدی قرار داده است. این نیروها عمدتاً کُرد هستند اما ترکیب چندقومیتی دارند. تنش‌های دیرینه میان SDF و جوامع عرب سوریه باعث شده که برخی از عرب‌ها از این گروه جدا شوند. ترکیه و دمشق نیز SDF را به‌عنوان تهدیدی برای حاکمیت سوریه می‌بینند و خواستار انحلال یا سرکوب این نیرو هستند. آمریکا هنوز در سوریه نفوذ زیادی دارد که می‌تواند برای حل برخی از این مشکلات در مذاکرات استفاده کند اما خروج از سوریه این نفوذ را از بین خواهد برد.

حضور محدود و کم‌هزینه آمریکا در سوریه تاکنون برای امنیت ملی این کشور سودمند بوده و می‌تواند بدون تبدیل شدن به یک مأموریت نامحدود، همچنان مفید باشد. خروج زودهنگام از سوریه به این معناست که آمریکا ممکن است در آینده مجبور شود نیروهای بیشتری را به خاورمیانه بازگرداند تا با یک داعش احیاشده مقابله کند. استفاده از سرمایه‌گذاری کوچک کنونی، از هزینه‌های سنگین‌تر در آینده جلوگیری خواهد کرد.

انستیتو امریکن اینترپرایز