به گزارش کردپرس، شش منبع به خبرگزاری رویترز گفته اند که ایالات متحده آمریکا متحدان کرد سوری خود را به سمت امضای توافق تاریخی روز دوشنبه 10 مارس 2025 با دولت اسلام‌گرای جدید در دمشق تشویق کرده است. این توافق می‌تواند از درگیری‌های بیشتر در شمال سوریه، آن هم در زمانی که آینده نیروهای آمریکایی مستقر در این منطقه نامشخص است، جلوگیری کند.
هدف این توافق بازسازی کشوری است که ۱۴ سال جنگ آن را ویران کرده است. این توافق زمینه را برای ادغام نیروهای کرد و نهادهای تحت کنترل کردها در ارتش و حکومت جدید سوریه فراهم می کند. کردها یک‌چهارم خاک سوریه را در کنترل خود دارند. با این حال، جزئیات کلیدی این فرآیند هنوز مشخص نشده است.
سه منبع گفتند که ژنرال مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، با یک هواپیمای نظامی آمریکایی به دمشق منتقل شد تا این توافق را با احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت امضا کند. سه منبع دیگر - که مقامات آمریکایی هستند - گفتند که ایالات متحده SDF را تشویق کرده است تا به سمت توافقی برای تعیین تکلیف وضعیت خود در سوریه جدید حرکت کند. این موضوع محور مذاکراتی چندجانبه بوده که پس از سرنگونی بشار اسد در دسامبر آغاز شد.
یک منبع ارشد اطلاعاتی منطقه نیز گفت: «آمریکا نقش بسیار مهمی ایفا کرد.»
لحظه‌ای حساس برای هر دو طرف
این توافق در شرایطی به دست آمد که هر دو طرف تحت فشار بودند. الشرع درگیر پیامدهای کشتارهای فرقه‌ای است که گفته می‌شود توسط شبه‌نظامیان وابسته به دولت او انجام شده و SDF نیز با گروه‌های تحت حمایت ترکیه که با دمشق متحد شده‌اند، درگیر است.
چهار منبع، از جمله یکی از آنها که به دولت سوریه نزدیک است، گفتند که خشونت‌های فرقه‌ای اخیر روند توافق را تسریع کرده است. منبع اطلاعاتی و یک دیپلمات مستقر در دمشق انتظار دارند که این توافق فشار نظامی ترکیه بر SDF را کاهش دهد، چرا که آنکارا این نیروها را شاخه‌ای از حزب کارگران کردستان (PKK) می‌داند که در ترکیه غیرقانونی اعلام شده است.
ترکیه از این توافق استقبال کرده است. یک مقام دولتی سوری گفت که ریاست‌جمهوری این کشور تلاش خواهد کرد تا مسائل باقی‌مانده میان SDF و ترکیه را حل‌وفصل کند.
روابط عمیق آمریکا با کردها
واشنگتن از یک دهه پیش که برای مبارزه با داعش به سوریه نیرو فرستاد، روابط نزدیکی با گروه‌های کرد این کشور برقرار کرده است. این همکاری‌ها علیرغم اعتراضات ترکیه ادامه داشته است.
حضور نیروهای آمریکایی در سوریه بار دیگر پس از بازگشت دونالد ترامپ به قدرت، در کانون توجه قرار گرفته است. به گفته مقامات آمریکایی، در صورتی که چنین دستوری صادر شود، پنتاگون در حال آماده‌سازی طرح‌هایی برای خروج احتمالی نیروهای خود از سوریه است. با این حال، یک مقام ارشد دفاعی آمریکا به رویترز گفت که نشانه‌ای از خروج فوری وجود ندارد.
این مقام دفاعی تأکید کرد که ژنرال مایکل کوریلا، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا یا (CENTCOM)، به پیشبرد توافق SDF کمک کرده اما این توافق از قبل در جریان بوده است.
او افزود که آمریکا معتقد است اگر نیروهای دموکراتیک سوریه تحت فشار هم‌زمان ترکیه و دولت جدید سوریه قرار بگیرد، در بلندمدت قادر نخواهد بود قلمرو خود را حفظ کند.
آرون لاند، تحلیلگر اندیشکده Century Internationalنیز گفت: «ایالات متحده به دنبال راه‌هایی برای خروج از سوریه بدون روبرو شدن با هرج‌ومرج و پیامدهای منفی است. بهترین راه برای این کار، فراهم کردن توافقی میان جناح‌های سوری است.»
وی افزود: « حل اختلافات از طریق مذاکره برای آمریکا منطقی است. این بهترین گزینه واشنگتن است تا از درگیری بین نیروهای کرد و دولت جدید دمشق جلوگیری کند و هم مانع از حمله ترکیه به مناطق کردنشین شود.»
چالش‌های اجرایی توافق
ارتش آمریکا درباره هیچ‌یک از جنبه‌های این توافق، از جمله نقشش در مذاکرات یا انتقال مظلوم عبدی به دمشق، اظهار نظر نکرده است. اما مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، روز سه‌شنبه اعلام کرد که واشنگتن از این توافق استقبال می‌کند.
اردِم اوزان، دیپلمات سابق ترکیه و کارشناس مسائل سوریه، گفت که این توافق برای هر دو طرف مفید است.
او توضیح داد: «الشرع پس از ناآرامی‌های اخیر در مناطق ساحلی، فضای سیاسی بیشتری برای مانور پیدا می‌کند، و SDF نیز از درگیری مستقیم با ترکیه در زمانی که سیاست آمریکا در قبال سوریه نامشخص است، اجتناب می‌کند.»
با این حال، هنوز مشخص نیست که نیروهای SDF چگونه در ارتش سوریه ادغام خواهند شد. این نیروها پیش‌تر اعلام کرده بودند که فقط به‌عنوان یک واحد مستقل به ارتش سوریه خواهند پیوست، اما دمشق می‌خواهد آنها به‌صورت یک واحد مشخص در ساختار نظامی کشور ادغام نشوند.
یک مقام سوری گفت که کمیته‌هایی برای بررسی این جزئیات، از جمله نحوه کنترل مرزها، تشکیل خواهند شد.
اوزان هشدار داد: « با این که این توافق در حال حاضر یک برد-برد به نظر می‌رسد، واقعی بودن آن در نحوه اجرای آن مشخص خواهد شد.»
سخنگوی SDF هنوز به پرسش‌ها پاسخ نداده است، اما عبدی این توافق را «فرصتی واقعی برای ساختن سوریه‌ای جدید» خوانده است.
این توافق در لحظه‌ای تاریخی برای کردها صورت گرفت، چرا که عبدالله اوجالان، رهبر زندانی PKK، خواستار خلع سلاح گروه خود شده است. با این حال، SDF که تحت تأثیر اوجالان قرار دارد، اعلام کرده که این درخواست شامل آنها نمی‌شود.
آرون زلین، پژوهشگر ارشد در مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، گفت که واشنگتن می‌خواهد اطمینان حاصل کند که مبارزه با داعش بدون اختلال ادامه می‌یابد و در نهایت، این وظیفه به دولت دمشق سپرده شود.
او افزود: «این توافق همچنین به یکپارچگی کشور کمک می‌کند، که به نفع آمریکاست، زیرا واشنگتن خواهان ایجاد ثبات در سوریه و نه بروز درگیری‌های داخلی قدرت است.»
نظر شما