به گزارش کردپرس، در تحولی مهم در شمال سوریه، دولت انتقالی سوریه و نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) که تحت حمایت ایالات متحده قرار دارند، به توافقی درباره واگذاری کنترل سد استراتژیک تشرین به دولت دمشق دست یافته‌اند. این توافق که توسط رسانه‌های رسمی سوریه و منابع محلی کُردی تأیید شده، نقطه پایانی بر ماه‌ها تنش و درگیری میان نیروهای رقیب در منطقه محسوب می‌شود.
اهمیت راهبردی سد تشرین
سد تشرین که بر رود فرات در شمال سوریه قرار دارد، نه‌تنها یکی از بزرگ‌ترین تأسیسات برق‌آبی در کشور است، بلکه به لحاظ ژئوپلیتیک نقشی کلیدی در اتصال مناطق تحت کنترل SDF با مناطق تحت نفوذ ارتش ملی سوریه وابسته به ترکیه یا (SNA) و دولت جدید دمشق ایفا می‌کند. این سد طی چهار ماه گذشته به نقطه تقابل نظامی میان نیروهای تحت حمایت ترکیه (SNA) و نیروهای دموکراتیک سوریه تبدیل شده بود؛ تنشی که به دنبال فروپاشی ناگهانی حاکمیت بشار اسد در برخی مناطق ایجاد شد.
روند توافق و ابعاد آن
بر اساس گزارش خبرگزاری سانا، در تاریخ ۱۴ آوریل هیأتی از وزارت دفاع سوریه به سرپرستی سرتیپ «عوّاد محمد»، فرمانده لشکر ۶۰، از منطقه سد تشرین بازدید کرده است. به گفته این مقام نظامی، واگذاری سد بر اساس «جدول زمانی دقیقی» صورت خواهد گرفت که در روزهای آینده اعلام خواهد شد.
همزمان، شبکه کردستان۲۴ گزارش داد که اداره خودگردان شمال و شرق سوریه و دولت انتقالی دمشق به توافقی برای مدیریت مشترک سد تشرین دست یافته‌اند. بر اساس این توافق، نیروهای SDF از منطقه سد عقب‌نشینی خواهند کرد و کنترل امنیتی و فنی آن به نیروهای دولت مرکزی واگذار خواهد شد.
این توافق نتیجه مستقیم دیدار ۱۰ مارس میان مظلوم عبدی، فرمانده کل SDF، و احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، ارزیابی می‌شود. عبدی در گفت‌وگو با المانیتور تأیید کرد که اجرای توافق از اوایل آوریل آغاز شده و بخش اول آن شامل «حفظ ساختار مدیریتی سد و عقب‌نشینی نیروهای ما به شرق رودخانه» بوده است. وی افزود: «ما اکنون حدود ۸ کیلومتر از سد فاصله داریم.»
نقش ایالات متحده و ائتلاف بین‌المللی
گرچه ائتلاف بین‌المللی به رهبری ایالات متحده هنوز به‌صورت رسمی درباره این توافق اظهار نظر نکرده است، اما گزارش‌ها از بازدید هیأتی از ائتلاف به همراه نمایندگانی از دولت دمشق و SDF در تاریخ ۱۲ آوریل حکایت دارد. برخی رسانه‌ها مانند المیادین نیز به فعالیت شدید بالگردهای ائتلاف در آسمان منطقه اشاره کرده‌اند.
تحلیلگران بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها بر این باورند که این تحولات می‌تواند به مثابه اولین نشانه‌های رسمی واگذاری تدریجی مناطقتحت کنترل SDF به دولت مرکزی تلقی شود؛ فرآیندی که در غیاب حضور گسترده نظامی آمریکا در حال شتاب گرفتن است.
چشم‌انداز آینده
با وجود آنکه توافق بر سر سد تشرین می‌تواند به کاهش تنش‌های میدانی میان SDF، ارتش ملی سوریه و نیروهای دولتی منجر شود، اما سؤال اساسی همچنان پابرجاست: آیا این توافق، مقدمه‌ای بر ادغام نهایی نیروهای دموکراتیک در ساختار امنیتی دولت دمشق است، یا صرفاً یک اقدام تاکتیکی برای مهار تنش‌های موقت و بازتوزیع کنترل در مناطق راهبردی؟
از سوی دیگر، برخی منابع امنیتی منطقه‌ای هشدار می‌دهند که واگذاری این سد به دمشق، بدون چارچوب شفاف نظارتی و تضمین‌های بین‌المللی، ممکن است در نهایت به تقویت نفوذ برخی دیگر از بازیگران خارجی در شمال سوریه بیانجامد.
با توجه به نقش حیاتی سد تشرین در تأمین برق و آبرسانی مناطق شرقی سوریه، و نیز موقعیت ژئوپلیتیک آن در امتداد خطوط تماس نیروهای رقیب، این توافق اگرچه گامی مثبت در جهت کاهش درگیری‌هاست، اما می‌تواند، به‌ویژه در صورت کاهش بیشتر حضور نظامی آمریکا در منطقه، پیامدهایی فراتر از مرزهای محلی داشته باشد.
منبع: مجله لانگ وار وابسته به بنیاد دفاع از دموکراسی ها
نظر شما