به گزارش کردپرس،در حالی که عراق همواره تلاش کرده به کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نزدیک‌تر شود، اما نتوانسته روابطی ثمربخش و مستحکم با این کشورها برقرار کند؛ وضعیتی که در تضاد کامل با اقلیم کردستان در شمال عراق است که طی سال‌های گذشته موفق به ایجاد مشارکت‌های اقتصادی و سیاسی قوی با کشورهای خلیج فارس شده است.
همزمان با برگزاری نشست اتحادیه عرب در بغداد در روز شنبه، مقامات عراقی امیدوار بودند که این رویداد فرصتی برای بهبود وجهه خود نزد رهبران خلیجی باشد. با این حال، بسیاری این نشست را ؛ از ضعف‌های پروتکلی گرفته تا ناتوانی دولت در رعایت شأن کشورهای مهمی چون امارات، قطر و عربستان سعودی، «فاجعه‌بار» توصیف کردند.
از میان همه رهبران حوزه خلیج فارس که به این نشست دعوت‌شده بودند، تنها شیخ تمیم بن حمد آل ثانی ،امیر قطر با خوش‌بینی به بغداد آمد اما او نیز بدون ایراد سخنرانی نشست را زودتر از موعد ترک کرد. هیئت اماراتی به ریاست منصور بن زاید آل نهیان، معاون رئیس این کشور، نیز همانند قطری‌ها زودتر از موعد محل اجلاس را ترک کرد.
این تحولات باعث انتقادهای گسترده از دولت عراق در محافل سیاسی شد؛ انتقادهایی که عمدتاً به ناتوانی دولت در میزبانی شایسته از رهبران کشورهای حوزه خلیج فارس بازمی‌گردد. کشورهای حوزه خلیج فارس اکنون در کانون تصمیم‌گیری منطقه‌ای قرار دارند و نشان داده‌اند که برای مسائل منطقه‌ای از جمله روابط با عراق، معیارهای روشنی دارند.
در همین زمینه، برخی تحلیل‌گران معتقدند که مناقشه اخیر دولت عراق با کویت بر سر آبراه خُور عبدالله نیز در عدم حضور رهبران خلیج فارس بی‌تأثیر نبوده است. به باور آن‌ها، این پیام روشنی بود از سوی این کشورها مبنی بر اینکه کویت «خط قرمز» آن‌هاست و بی‌توجهی به آن تبعات سیاسی دارد.
اما این تنها دلیل بی‌میلی کشورهای حوزه خلیج فارس به بغداد نبود. نگاهی به روابط اقلیم کردستان با این کشورها نشان می‌دهد که چگونه می‌توان در سایه احترام، دیپلماسی فعال و تعامل اقتصادی، اعتماد بازیگران قدرتمند منطقه را جلب کرد.
اقلیم کردستان عراق میزبان کنسولگری‌های چندین کشور خلیج فارس است و به‌ویژه با امارات روابطی بسیار نزدیک دارد. مسرور بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کردستان، در سخنرانی خود در «اجلاس جهانی دولت‌ها» در دبی در ماه فوریه گفت: «امارات الگویی برای ما بوده و در تسریع اصلاحات و تغییرات در اقلیم کمک زیادی کرده است.»
نتیجه این روابط، امضای تفاهم‌نامه‌ای در ماه فوریه میان بارزانی و محمد القرقاوی، وزیر امور کابینه امارات، برای تقویت همکاری‌ها از طریق تبادل دانش و اصلاح حکمرانی بود. این تفاهم‌نامه بر اساس همکاری‌های پیشین امضا شد و برای پنج سال دیگر تمدید گردید.
بارزانی تاکنون چندین بار با شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات دیدار کرده و هر بار با احترام و استقبال ویژه روبه‌رو شده است که نشانه‌ای از عمق روابط دوجانبه است.
در ماه آوریل، هیئتی بلندپایه از فعالان اقتصادی اقلیم کردستان در نشست «کنگره سرمایه‌گذاری» در ابوظبی شرکت کردند و ظرفیت‌های اقلیم را برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی معرفی نمودند؛ اقدامی که دولت مرکزی عراق تاکنون مشابه آن را انجام نداده است.
در حال حاضر حدود ۲۰۰ شرکت اماراتی در اقلیم کردستان فعالیت می‌کنند و حجم مبادلات تجاری میان دو طرف از دو میلیارد دلار فراتر رفته است. شرکت «دانا گاز» امارات نقش کلیدی در تولید گاز طبیعی اقلیم دارد.
در جریان بازدید اخیر نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان از ابوظبی، وی اعلام کرد که امارات به‌طور جدی در حال بررسی معرفی نماینده ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاری در اقلیم است؛ اقدامی که به گفته وی به‌زودی به‌صورت رسمی اعلام خواهد شد.
همکاری‌های انسانی نیز بخشی دیگر از این روابط است. امارات در جریان نبرد با داعش، کمک‌های انسانی قابل توجهی به آوارگان و پناهجویان در اقلیم کردستان ارائه کرده است.
قطر نیز روابط نزدیکی با اربیل دارد. این کشور سال گذشته ساختمان جدید کنسولگری خود را در اربیل افتتاح کرد. همین دو ماه پیش، نخست‌وزیر اقلیم در دوحه با نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر دیدار و درباره گسترش روابط اقتصادی، به‌ویژه در حوزه کشاورزی و توسعه انسانی گفت‌وگو کرد.
در مقابل، بغداد طی سال‌های گذشته از ایجاد چنین روابطی با کشورهای خلیج فارس بازمانده و همواره در روند گشایش دیپلماسی در کشورهای حوزه خلیج فارس تعلل کرده است. نشست اخیر اتحادیه عرب در بغداد، می‌توانست فرصتی طلایی برای ترمیم این روند باشد، اما به‌دلیل ضعف مدیریتی و دیپلماسی ناکارآمد، این فرصت نیز از دست رفت.
منبع: نشریه ریجن
نظر شما