الینا رومانوفسکی، سفیر ایالات متحده آمریکا در عراق، روز شنبه ۳۰ نوامبر ۲۰۲۴، آخرین نشست خبری خود را پیش از پایان مأموریتش به‌عنوان سفیر در عراق برگزار کرد. این نشست که در کنسولگری آمریکا در اربیل و با حضور شش رسانه برگزار شد، فرصتی برای ارزیابی فعالیت‌های او در طول مأموریتش بود. رومانوفسکی در این کنفرانس با اشاره به مسائل مختلف گفت: "شنگال یکی از پیچیده‌ترین چالش‌هاست."
گفتگوی سفیر آمریکا در عراق، در رسانه های کردی اقلیم کردستان بازتاب یافته و روایت، تلویزیون روداو از این گفتگو به شرح زیر است:
ارزیابی روابط آمریکا و اقلیم کردستان
رومانوفسکی که بیش از دو سال و نیم در عراق فعالیت کرده است، تأکید کرد که اقلیم کردستان برای ایالات متحده شریک مهمی در چارچوب روابط همه‌جانبه با عراق است. وی اظهار داشت: "اقلیم کردستان برای ما شریکی کلیدی در روابط ۳۶۰ درجه‌ای‌مان با عراق است. ما همواره برای تقویت ثبات، امنیت، و یکپارچگی عراق تلاش کرده‌ایم، زیرا یک عراق قوی و متحد بسیار حائز اهمیت است."
تأکید بر انتخابات اخیر پارلمان کردستان
در خصوص انتخابات اخیر پارلمان اقلیم کردستان، رومانوفسکی این فرآیند را شفاف و بدون مشکلات جدی ارزیابی کرد و گفت: "انتخابات اخیر پارلمان اقلیم کردستان بسیار شفاف برگزار شد و میزان مشارکت بالای مردم و نبود تخلفات جدی، آن را به نمونه‌ای موفق تبدیل کرد. اکنون، تلاش‌ها باید معطوف به تشکیل دولت و حل اختلافات میان بغداد و اربیل شود."
نقش اقلیم کردستان در عراق و منطقه
رومانوفسکی با تمجید از اقلیم کردستان به‌عنوان الگویی برای دموکراسی در عراق، اظهار داشت: "اقلیم کردستان نقشی محوری در ترویج دموکراسی و ثبات در عراق داشته است. این منطقه الگویی برای احترام به حقوق بشر و آزادی رسانه‌ها در کشور بوده و در مقابله با تهدیدات امنیتی، از جمله داعش، مشارکت قابل توجهی داشته است."
ادامه حمایت ایالات متحده از اقلیم کردستان
او با تأکید بر اهمیت حمایت از اقلیم کردستان، خاطرنشان کرد: "ایالات متحده متعهد به ادامه حمایت از اقلیم کردستان است تا این منطقه بتواند رهبری خود را در جهت همگرایی و انسجام، به‌جای تفرقه و اختلاف، حفظ کند. حل مسائل بین اربیل و بغداد نیز بخشی از این تلاش‌ها خواهد بود."
نگرانی درباره تهدید داعش
رومانوفسکی تأکید کرد که تهدید داعش همچنان یکی از مسائل مهم برای امنیت عراق، سوریه، و منطقه است و ایالات متحده با جدیت به همکاری‌های امنیتی خود با اقلیم کردستان ادامه خواهد داد تا این تهدید مهار شود.
سخنان رومانوفسکی در این نشست، بر تعهد مستمر آمریکا به حمایت از اقلیم کردستان و تقویت روابط دوجانبه با عراق تأکید داشت و دربارۀ اصلاحات ضروری در نیروهای پیشمرگه کردستان گفت: "ما نیازمند حمایت از نیرویی یکپارچه به عنوان پیشمرگ هستیم."
وی همچنین اشاره می‌کند که: "در بیانیه‌ای که در ۲۷ سپتامبر منتشر کردیم، گفتیم که طی دو سال آینده مسئولیت نیروهای ما در ائتلاف پایان می‌یابد و برای اطمینان از شکست دائمی داعش، نیازمند حمایت از یک نیروی پیشمرگ یکپارچه هستیم. درخواست آمریکا، ایجاد یک نیروی واحد پیشمرگه است، زیرا وجود چنین نیروی قدرتمندی اینجا، عاملی برای شکست داعش خواهد بود."
به گفته رومانوفسکی، این کار آسان نیست. "اما ما همچنان به فشارهای خود ادامه می‌دهیم. دستاورد بزرگی بود که توانستیم توافق بر سر انتقال روابط ائتلاف نظامی به همکاری‌های دوجانبه را فراهم کنیم."
او تأکید کرد که آمریکا در دو سال آینده همچنان از مشاوران خود برای کمک به نیروهای پیشمرگه، نیروهای امنیتی عراقی، و خدمات ضدتروریستی حمایت خواهد کرد تا شکست داعش ادامه یابد. "این مسئله‌ای است که همه ما بر آن توافق داریم، و باید در مورد آن هماهنگ باشیم. همچنین در خصوص بازگشت آن عراقی‌هایی که به دلیل ارتباط با داعش در کمپ الهول شمال شرق سوریه هستند، باید توانایی‌های خود را برای مقابله با داعش در سوریه به کار بگیریم، در چارچوب برنامه‌هایی که برای دو سال آینده داریم."
رومانوفسکی تصریح کرد: برخی موارد دیگر که ما بر آنها تمرکز داریم، حمایت از بخش آموزش در اینجا (اقلیم کردستان) است. "ما به تعهدات خود در تقویت همکاری‌هایمان پایبند هستیم. همکاری‌های خوبی در زمینه آموزش عالی داشته‌ایم."
"ما سه دانشگاه به سبک آمریکایی اینجا داریم (دانشگاه آمریکایی سلیمانیه، دانشگاه آمریکایی دهوک، و همچنین دانشگاه کاتولیک). صادقانه بگویم، این دانشگاه‌ها کارهای بزرگی انجام داده‌اند و ما به دانشگاه‌های بیشتری از این نوع در عراق نیاز داریم. تنها برای این سه دانشگاه، امسال چهار میلیون دلار حمایت مالی اختصاص داده‌ایم."
سفیر آمریکا به حوزه اقتصاد نیز اشاره کرد و تأکید داشت که در حوزه اقتصادی، اهمیت ویژه‌ای قائل هستند و بازار عراق یک فرصت بزرگ برای شرکت‌های آمریکایی است.
"اکنون حدود ۳۰ شرکت آمریکایی در اتاق بازرگانی آمریکا - کردستان فعال هستند. هدفشان این است که اینجا حضور یابند، کار کنند، دفاتر خود را ایجاد کنند، و سپس از اینجا به دیگر بخش‌های عراق توسعه پیدا کنند."
رومانوفسکی همچنین تأکید کرد که آنها به بهبود شفافیت مالی متعهد هستند و گفت: "ما می‌خواهیم با فساد مقابله کنیم و خدمات بهتری ارائه دهیم. بخش زیادی از این امر به همکاری با عملکرد نخست‌وزیر سودانی بستگی دارد و باید در سراسر عراق کارهایی برای این موضوع انجام شود."
او افزود: "مسائلی که باید بیشتر بر روی آنها کار کنیم و در آنها پیشرفت داشته باشیم شامل حقوق بشر، آزادی رسانه‌ها، حفاظت از اقلیت‌های قومی و مذهبی و آوارگان است. من می‌دانم که گاهی این مسائل بسیار سخت هستند. برای ما بسیار مهم است که توافق شنگال اجرایی شود که همچنان به مذاکرات و تلاش‌های بسیاری نیاز دارد. در نهایت، می‌توانم بگویم که در دو سال و نیم گذشته پیشرفت‌های بزرگی داشته‌ایم، اما همچنان مسائل دیگری وجود دارند که باید روی آنها کار کنیم، مانند تغییرات اقلیمی."
"من کمی خوش‌بین هستم که صادرات نفت از طریق خطوط لوله ترکیه دوباره آغاز شود."
در پاسخ به سوالی درباره نقش آمریکا در حل اختلافات میان بغداد و اربیل درباره مسائل تعلیق‌شده و انتظارات آمریکا از دولت جدید اقلیم کردستان، رومانوفسکی گفت: "چون اقلیم کردستان عراق یکی از شرکای اصلی ما بوده است و ما به حمایت خود از این منطقه خودمختار ادامه داده‌ایم؛ بنابراین ما نقش فعالی ایفا کرده‌ایم و در بالاترین سطح تلاش کرده‌ایم تا بخشی از این اختلافات معلق که میان بغداد و اربیل وجود داشته‌اند را حل کنیم. همچنین به اختلافاتی که در سال‌های اخیر به دلیل تصمیمات پارلمان عراق ایجاد شده‌اند، توجه داشته‌ایم. ما همواره از رهبران سیاسی و پارلمان خواسته‌ایم تا در چارچوب قانون اساسی به مذاکرات سازنده بپردازند."
او همچنین در مورد مشکلات مربوط به بودجه و حقوق گفت: "ما نقش خود را در مذاکرات میان اربیل و بغداد ایفا کرده‌ایم."
رووداو پرسید: آمریکا چگونه به روند اصلاح و یکپارچه‌سازی نیروهای پیشمرگه نگاه می‌کند و موضعش چیست اگر این روند متوقف شود؟
رومانوسکی پاسخ داد: «ابتدا باید بگویم که ما بر وجود نیرویی یکپارچه تحت چتر وزارت پیشمرگه تأکید داریم. این مسئله برای اطمینان از شکست داعش در عراق اهمیت دارد. دوم، این روند بخشی از تثبیت عراق است. در سپتامبر ۲۰۲۲، ما تفاهم‌نامه‌ای بین آمریکا و حکومت اقلیم کردستان عراق را تمدید کردیم و چندین نکته را مشخص کردیم که مانع توقف این روند می‌شود. مهم بود که در این مسیر پیشرفتی ببینیم.»
سفیر آمریکا در عراق امیدوار است این روند سریع‌تر پیش برود: «ما از حزب دمکرات و اتحادیه میهنی می‌خواهیم که به پیشبرد این روند ادامه دهند. نمی‌توانم پیش‌بینی کنم که اگر این هدف محقق نشود چه رخ خواهد داد، اما تأکید کرده‌ایم که این هدف برای ما بسیار مهم است. در سال ۲۰۲۶، فرصتی برای ارزیابی اجرای نکات توافق‌نامه خواهیم داشت و تصمیم‌گیری درباره تمدید آن و افزودن نکات جدید امکان‌پذیر خواهد بود.»
ده سال درخواست اجرای توافق‌نامه شنگال؛ چالش بزرگ
آمریکا همچنان از هر دو حکومت عراق و اقلیم کردستان می‌خواهد توافق‌نامه شنگال را اجرا کنند: «این یکی از پیچیده‌ترین چالش‌ها است که ما ده سال است درخواست اجرای آن را داریم. درک می‌کنیم که وضعیت شنگال بسیار پیچیده است و نظرات متفاوتی درباره چگونگی اجرای این توافق‌نامه وجود دارد. آیا مذاکرات دوباره نیاز است؟ ما همچنان به دنبال راه‌حل مناسب هستیم و طرف‌ها را گرد هم می‌آوریم تا این مشکل را حل کنیم.»
وی افزود: «ما می‌خواهیم امنیت شنگال در دست پلیس فدرال و نیروهای محلی باشد که در چارچوب توافق‌نامه شنگال تعیین شده‌اند. همچنین فرماندار منصوب شده اما تاکنون قادر به انجام وظایفش نبوده است.»
در ماه می امسال، یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا به عراق سفر کرد تا از نزدیک پیشرفت در این موضوع را بررسی کند. وی با رهبران اقلیم کردستان و عراق دیدار داشت تا راه‌حلی برای مشکل شنگال بیابد و با گروه‌های محلی نیز برای درک نیازهای آنها گفتگو کرد. او حمایت‌های لازم برای بازسازی و توسعه این مناطق را اعلام کرد.
ایران قصد دارد عراق را وارد جنگ کند
در خصوص وضعیت خاورمیانه، جنگ غزه، بحران لبنان و تهدیدات اسرائیل در عراق، از رومانوسکی پرسیده شد که عراق چگونه می‌تواند از ورود به این بحران جلوگیری کند.
وی گفت: «از دیدگاه آمریکا، ایران حامی تروریسم و بی‌ثباتی است، نه‌تنها در عراق بلکه در سراسر منطقه. هیچ تغییری در این رفتار ایران یا تأثیرات آن بر منطقه و گروه‌های نیابتی آن وجود نداشته است. ما معتقدیم که باید فعالیت‌های این گروه‌ها که با حمایت ایران در عراق و منطقه انجام می‌دهند متوقف شود. ایران و متحدانش سعی دارند عراق را به میان این بحران بکشانند.»
او هشدار داد: «ما به دولت عراق و شرکایمان اعلام کرده‌ایم که نباید اجازه داده شود خاک عراق برای حمله به حاکمیت سایر کشورها مورد استفاده قرار گیرد. این به نفع عراق نیست که وارد این تنش‌های منطقه‌ای شود.»
توافق نهایی اسرائیل و لبنان
در خصوص آتش‌بس بین حزب‌الله لبنان و اسرائیل، رومانوسکی گفت: «ما بسیار خوشحالیم که توانستیم در این توافق سهیم باشیم. امیدواریم در ۶۰ روز آینده شاهد بازگشت ساکنان به خانه‌هایشان در شمال اسرائیل و کنترل خاک لبنان توسط نیروهای امنیتی این کشور باشیم. با شرکای خود، به‌ویژه فرانسه، تلاش می‌کنیم که این توافق‌نامه به طور کامل اجرا شود.»
عراق و تغییرات امنیتی
رومانوسکی افزود: «توافق میان واشنگتن و بغداد که در سال ۲۰۰۸ امضا شد، طرحی چندوجهی برای تقویت همکاری‌های استراتژیک بود. با وجود چالش‌ها، ما بر روابط خود با عراق برای مقابله با داعش تمرکز کرده‌ایم و قصد داریم این همکاری‌ها را در زمینه‌های مختلف گسترش دهیم.»
"فشار از سوی حکومت اقلیم کردستان بر آزادی رسانه‌ها"
سفیر آمریکا در بغداد اعلام کرد: "رسانه‌های آزاد برای دموکراسی حیاتی هستند، همانطور که در تاریخ ما به‌عنوان آمریکایی‌ها، ما همچنان خواهان اجرای هر دو قانون مطبوعات هستیم. فشارهایی که از سوی دولت اقلیم کردستان علیه آزادی رسانه‌ها وارد می‌شود، قبلاً این منطقه به عنوان یکی از برترین‌های آزادی مطبوعات شناخته می‌شد، اما اکنون این فشارها بیشتر شده و ما خواهان بازگشت به آن وضعیت قبلی هستیم."
وی اضافه کرد که "ما همچنان از دولت می‌خواهیم تا از دستگیری یا تهدید خبرنگاران جلوگیری کند، همچنین موبایل و تجهیزات خبرنگاران نباید بدون حکم دادگاه جستجو شود. این اقدامات باعث محدودیت آزادی مطبوعات می‌شود. ما از رسانه‌ها می‌خواهیم که به کار خود ادامه دهند، اما با مسئولیت‌پذیری."
رمانوسکی گفت: "در چند ماه گذشته، ۱۱ وزیر مختلف از دولت اقلیم کردستان به آمریکا آمدند تا در مورد نحوه تعامل با خبرنگاران و حفاظت از حقوق آنها آموزش ببینند. ما به شدت از حقوق خبرنگاران حمایت می‌کنیم."
نظر شما