به گزارش کردپرس، دیدار اخیر میان مسعود بارزانی و مظلوم عبدی، فرمانده کُرد نیروهای دموکراتیک سوریه- که تحت حمایت ایالات متحده و به رهبری کردهاست- توجه بسیاری را جلب کرده است. به محض انتشار عکسهای این دیدار در اربیل، بسیاری از کسانی که به مسئله کردها اهمیت میدهند، آن را نشانهای از امید برای اتحاد کردها در چشمانداز ناپایدار منطقهای تلقی کردند.
اگرچه این دیدار مهم است و علاقه مندان به این مسئله حق دارد نسبت به تاثیر تجربیات بارزانی در حل اختلافات میان کردهای سوریه مطالبه داشته باشد اما مسئله تنها به اینجا محدود نمیشود. هنوز چالشهای زیادی وجود دارد که نیازمند شجاعت و حکمت کردها در شمال شرق سوریه است. آنها باید از نمادگرایی عبور کرده و با نگاه استراتژیک به واقعیتهای پیچیده ژئوپلیتیکی و مشکلات داخلی، آنها را به سرعت حل کنند.
بشکه باروت
این دیدار در زمانی انجام شد که منطقه خودگردان کردی در شمال سوریه، تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری مظلوم عبدی، در میان آنچه میتوان «بشکه باروت» نامید، قرار دارد. این بشکه باروت تنها به ترکیه محدود نمیشود، بلکه شامل تمام طرفهایی است که به دنبال نابودی دستاوردهای کردها در طی سالهای اخیر هستند. حاکمیت جدید سوریه نیز تلاش میکند تا به بخشی از این جنگ علیه کردها تبدیل شود.
شاید برای بسیاری ناخوشایند باشد اما باید گفت که دولتهای متوالی ترکیه و رهبران آن تمایل داشتهاند که جاهطلبیهای ملیگرایانه را بر عملگرایی ترجیح دهند.
اهمیت اقدامات جدی
در حالی که دیدار با بارزانی پیامی قوی از همبستگی ارسال میکند من مطمئن هستم که او تجربیات منحصر به فردی را در اختیار رهبران کرد سوریه قرار داده است.
بنابراین، این خود کردهای سوریه هستند که باید مسئولیت ابتکار عمل را برعهده گیرند. اختلافات داخلی و پایبندی شدید آنها به خط ایدئولوژیک پ.ک.ک مشکلاتی برای مسئله کردها در سوریه ایجاد کرده است. تعهد آشکار به پ.ک.ک بهانهای برای حمله ترکیه به کردهای سوریه است، مسئلهای که باید از آن اجتناب کنند. اگرچه این موضوع استراتژی ترکیه علیه کردها در سوریه را بهطور کامل حل نمیکند اما در را برای همکاری با متحدان و دوستان کرد باز میکند.
این مسئله به معنای تسلیم شدن در برابر خواستههای ترکیه نیست، بلکه به معنای پذیرش واقعیتهای ناپایدار منطقه و برخورد واقع گرایانه با آنها است.
تفرقه میان گروههای کردی تنها قدرت مذاکره جمعی آنها را تضعیف کرده و آنها را در برابر تهدیدات خارجی آسیبپذیرتر میکند. مسعود بارزانی، با پیشینهای در برخورد با چالشهای پیچیده ژئوپلیتیکی، میتواند راهنماییهای مهمی ارائه دهد. با این حال، توانایی حمایت مؤثر از کردهای سوریه به اراده آنها برای اتحاد و تطبیق با پویاییهای در حال تغییر منطقه بستگی دارد.
نقش ایالات متحده و بازیگران خارجی
یکی دیگر از عوامل مهم، وابستگی کردهای سوریه به بازیگران خارجی، به ویژه ایالات متحده است. اگرچه حمایت ایالات متحده نقش کلیدی در مبارزه با داعش داشته است اما سادهلوحانه است که فرض کنیم این شراکت به دلیل وفاداری آمریکا به آرمان کردی است.
سیاست خارجی ایالات متحده مبتنی بر معاملهگری در بعد امنیت ملی است و اولویتها و استراتژیهای آن به طور مداوم تغییر میکند.
برای مثال، نیاز واشنگتن به مقابله با نفوذ روسیه در سراسر خاورمیانه یا تأمین مسیرهای انرژی به اروپا میتواند منجر به دادن امتیازاتی به ترکیه شود که این امر آرمانهای کردها را تضعیف میکند.
ترکیه، بهعنوان عضوی از ناتو؛ چه از طریق مذاکره درباره مشکلات خود در ناتو یا مسائل اسرائیل و اعراب، نفوذ قابلتوجهی در تعاملات خود با ایالات متحده و دیگر قدرتهای غربی دارد.
فضای ژئوپلیتیکی کنونی با اتحادهای متغیر و دینامیکهای قدرت غیرقابلپیشبینی مشخص میشود. اتکای بیشازحد به هر بازیگری، چه ایالات متحده و چه قدرتی دیگر، کردها را در معرض سوءاستفاده قرار میدهد. در عوض، رهبری کردها باید رویکردی چندجانبه اتخاذ کند که تلفیقی از حفظ انسجام داخلی و تعامل از طریق دیپلماسی خارجی باشد. این شامل تلاش برای گفتگوی سازنده با ترکیه، علیرغم موانع موجود نیز میشود.
با این که به نظر میرسد آنکارا اکنون آرامتر از گذشته باشد اما این کشور بیوقفه، دیپلماسی را بهعنوان ابزاری مهم برای مدیریت درگیریها و جلوگیری از تشدید تنشها به کار میگیرد. در همین حال، کردهای سوریه باید بهطور فعال با دیگر قدرتهای منطقهای و بینالمللی، از جمله اروپا، روسیه و حتی اتحادیه عرب تعامل کنند تا پایگاه حمایتی خود را گسترش داده و وابستگیشان به یک بازیگر خاص را کاهش دهند.
بیماری غرور
تاریخ نمونههای بسیاری از خطرات ناشی از مباهان به پیروزی های گذشته، در برابر تهدیدات موجودیتی امروز به ما ارائه میدهد.
کردهای سوریه به دوراندیشی استراتژیک و انطباق نیاز دارند. اتکاس صرف به پیروزیهای گذشته مضر است.
امروز، کردهای سوریه میتوانند عاقلانه عمل کنند. آنها میتوانند اختلافات داخلی خود را حل کرده و جبههای متحد ایجاد کنند. آنها میتوانند پیامی روشن به منطقه و جهان ارسال کنند که تهدیدی برای همسایگانشان نخواهند بود.
دیدار میان مسعود بارزانی و مظلوم عبدی گامی مثبت و نشانهای از همبستگی و توانایی همکاری است. با این حال، این مظلوم عبدی و همراهانش هستند که میتوانند کاری انجام دهند تا بارزانی و همه کردها بتوانند به آنها کمک کنند.
راه پیش روی کردهای سوریه پر از موانع است؛ از ترکیه گرفته تا پیشبینیناپذیری ائتلافهای بینالمللی.
با این حال، کردهای سوریه با داشتن عزم، تعیین چشمانداز و حفظ اتحاد میتوانند بر این موانع غلبه کرده و آیندهای روشن را برای خود تضمین کنند. حضور و دیدار بارزانی با آنها مهم و بهموقع بود. بااینحال، این وظیفه کردهای سوریه است که ابتکار عمل را به دست گیرند و مسیر پیشرفت پایدار را هموار کنند.
منبع: نشریه نیو ریجن
نویسنده دکتر حسن احمد مصطفی، ارشناس مسائل ترکیه و کردها
نظر شما