کردپرس

بحث درباره صلح و پیش کشیدن دوباره این موضوع از سوی رئیس‌جمهور ترکیه نه تازه است و نه برای اولین بار مطرح می‌شود. بارها سران دولت ترکیه درباره حل‌وفصل مسئله کردها صحبت کرده‌اند، اما هر بار به دلایلی این روند متوقف شده و دوباره به استفاده از گزینه نظامی بازگشته‌اند.

تاریخ صد سال گذشته، از آتاتورک تا رضا شاه، از رضا شاه تا صدام حسین، از صدام حسین تا بشار اسد و حالا تا رجب طیب اردوغان، نشان داده که مسئله کردها هرگز با اسلحه حل نشده است. در این یک قرن، دولت‌های مختلف تمامی راه‌ها را برار نابودی کردها امتحان کرده‌اند: از مسیر هوایی با بمباران‌های شیمیایی گرفته تا سرکوب‌های زمینی، از سیاست‌های تعریب و کوچ اجباری، اما کردها باز هم از بین نرفتند.

چند ماه است که دولت ترکیه دوباره از فرآیند صلح صحبت می‌کند، در حالی که حاضر نیست با نیت پاک و بدون پیش‌شرط، عبدالله اوجالان را آزاد کند. برای کردهای کردستان ترکیه، این روند صلح بسیار دشوار است؛ چرا که بارها وعده داده شده و هر بار این وعده‌ها شکسته شده‌اند.

با این حال، برخی دلایل وجود دارند که این بار روند متفاوت‌تر به نظر می‌رسد:

۱. دولت ترکیه به رهبری اردوغان، به دنبال احیای امپراتوری عثمانی است. تمام تلاش‌های آنکارا در راستای تحقق این هدف است. سرنگونی بشار اسد و استقرار یک دولت جدید در سوریه، بخشی از این پروژه است. در این میان، ترکیه پ‌ک‌ک را مانعی جدی در برابر این طرح می‌بیند و می‌داند تا زمانی که کارت پ‌ک‌ک را از میان برندارد، رسیدن به این رؤیا دشوار خواهد بود.

اقتصاد ترکیه در وضعیت بدی قرار دارد. ارزش لیر در برابر دلار به شدت سقوط کرده است. این بحران اقتصادی می‌تواند باعث شکست اردوغان در انتخابات پیش رو شود. به همین دلیل، اردوغان تلاش می‌کند از طریق فرآیند صلح، دل کردها را به دست آورد و موقعیت خود را برای ماندن در قدرت مستحکم‌تر کند.

۳. ترکیه به‌خوبی می‌داند که در نهایت باید یکی از این دو مسیر را انتخاب کند: یا مسیر (بریکس) که روسیه و چین در آن قدرت برتراند، یا جبهه غرب و آمریکا (ناتو). ترک‌ها می‌دانند که در هر کدام از این سناریوها، کارت پ‌ک‌ک می‌تواند به‌عنوان یک ابزار فشار از سوی طرف مقابل علیه آن‌ها استفاده شود.

بنابراین می‌توان گفت: صحبت از فرآیند صلح در این مقطع زمانی، بیشتر ناشی از فشارهای داخلی و خارجی بر ترکیه است تا اراده واقعی سران این کشور برای حل مسئله کردها. ترکیه می‌خواهد هر چه زودتر کارت پ‌ک‌ک را از صحنه خارج کند تا هیچ مانعی در برابر اهدافش باقی نماند.

امیر مام والی