به گزارش کردپرس، ترکیه حتی پس از آنکه رهبر پ.ک.ک از اعضای گروه خواست سلاح‌های خود را زمین بگذارند و گروهشان را منحل کنند، همچنان به بمباران نیروهای مسلح کرد در عراق و سوریه ادامه می‌دهد. این گروه نیز در پاسخ به درخواست عبدالله اوجالان، رهبر زندانی خود اعلام آتش‌بس کرد.
در دو هفته‌ای که از درخواست بنیان‌گذار حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) برای زمین گذاشتن سلاح و انحلال این گروه می‌گذرد، ارتش ترکیه همچنان به حملات مرگبار خود در سوریه و عراق علیه نیروهای مرتبط با این گروه ادامه داده است.
رهبری پ.ک.ک که در کوه‌های قندیل در منطقه کردستان عراق مستقر است، در پاسخ به درخواست عبدالله اوجالان، بنیان‌گذار این گروه، در تاریخ ۱ مارس اعلام آتش‌بس یک‌جانبه کرد. اما این گروه اعلام کرد که ترکیه باید آقای اوجالان را از زندان آزاد کند تا او بتواند روند خلع سلاح را نظارت کند، موضوعی که مقامات ترکیه تاکنون به طور علنی درباره آن اظهار نظر نکرده‌اند.
تلاش‌های قبلی برای مذاکره جهت پایان دادن به درگیری ۴۰ ساله ترکیه و پ.ک.ک که تاکنون بیش از ۴۰ هزار کشته بر جای گذاشته، شکست خورده است. این بار نیز مقامات ترکیه اطلاعات چندانی درباره روند مذاکرات منتشر نکرده‌اند. اما به نظر می‌رسد که این روند همچنان در جریان است و تحلیلگران می‌گویند که ترکیه از افشای جزئیات آن خودداری می‌کند تا از واکنش احتمالی داخلی جلوگیری کند.
وضعیت کنونی این درگیری چگونه است؟
- پ.ک.ک کیست؟
- وضعیت مذاکرات صلح چگونه است؟
- ترکیه چه می‌خواهد؟
- پ.ک.ک چه می‌خواهد؟
- آیا نیروهای کرد در سوریه تحت تأثیر قرار گرفته‌اند؟
پ.ک.ک چیست؟
ترکیه در طول بیش از چهار دهه گذشته با جنگجویان مسلح حزب کارگران کردستان یا (پ.ک.ک) درگیر بوده است، گروهی که می‌گوید هدفش کسب حقوق بیشتر برای اقلیت کرد در ترکیه است. این گروه در اوایل دهه ۱۹۸۰ مبارزه مسلحانه خود را آغاز کرد و در ابتدا خواهان استقلال کردها بود. گفته می‌شود کردها حدود ۱۵ درصد یا بیشتر از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند.
در ابتدا، رزمندگان پ.ک.ک از کوه‌های شرق و جنوب ترکیه به پایگاه‌های نظامی و پاسگاه‌های پلیس این کشور حمله می کردند که با واکنش شدید دولت مواجه شد. در ادامه، درگیری به سایر نقاط کشور گسترش یافت و بمب‌گذاری‌های مرگبار پ.ک.ک در شهرهای ترکیه جان بسیاری از غیرنظامیان را گرفت.
در دهه گذشته، ارتش ترکیه موفق شده نیروهای پ.ک.ک را از شهرهای عمدتاً کردنشین در جنوب شرقی کشور بیرون کند و با استفاده از پهپادها رهبران و جنگجویان این گروه را هدف قرار دهد، اقدامی که توانایی سازماندهی و اجرای حملات را برای پ.ک.ک دشوار کرده است.
وضعیت مذاکرات صلح چگونه است؟
عبدالله اوجالان، بنیان‌گذار پ.ک.ک، در ۲۷ فوریه در بیانیه‌ای عمومی از رزمندگان این گروه خواست که سلاح‌های خود را زمین بگذارند و از مبارزه مسلحانه دست بکشند. او تأکید کرد که مبارزه مسلحانه باید جای خود را به فعالیت‌های سیاسی مسالمت‌آمیز بدهد تا کردها بتوانند حقوق بیشتری کسب کنند.
در پاسخ، رهبری پ.ک.ک آتش‌بسی یک‌جانبه اعلام کرد اما ترکیه به آن پاسخ مثبتی نداد.
هفته گذشته، دریادار زکی آکتورک، سخنگوی وزارت دفاع ترکیه، اعلام کرد که ارتش این کشور «با قاطعیت و اراده کامل به مبارزه با تروریسم ادامه خواهد داد تا زمانی که حتی یک تروریست باقی نماند.» ترکیه تمامی اعضای پ.ک.ک و گروه‌های وابسته به آن را تروریست می‌داند.
به گفته این مقام نظامی، از ابتدای ژانویه 2025، ترکیه نزدیک به ۱۵۰۰ «تروریست» را در سوریه و عراق کشته است. اما پ.ک.ک این ارقام را تأیید نکرده و شاخه نظامی این گروه اعلام کرده که در روزهای اخیر، ترکیه بیش از ۸۰۰ حمله هوایی، توپخانه‌ای و تهاجم بالگرد به مواضع پ.ک.ک در شمال عراق انجام داده است.
ترکیه چه می‌خواهد؟
مقامات ترکیه هدف خود را تسلیم بی‌قیدوشرط پ.ک.ک اعلام کرده‌اند. بر اساس اظهارات رسمی، جنگجویان این گروه باید سلاح‌های خود را زمین بگذارند، اما هیچ بحثی در مورد امتیازات احتمالی از سوی دولت یا عفو برای اعضای پ.ک.ک مطرح نشده است.
دریادار آکتورک گفت: «این گروه به این نتیجه رسیده که دیگر نمی‌تواند از طریق ترور به چیزی دست یابد، دورانش به پایان رسیده و چاره‌ای جز انحلال خود ندارد.»
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، نیز تأکید کرد که کشورش در صورت توقف مذاکرات یا عدم پیشرفت، همچنان به استفاده از نیروی نظامی ادامه خواهد داد. او گفت: «ما عملیات خود را تا زمانی که آخرین تروریست نابود شود، ادامه خواهیم داد، حتی اگر لازم باشد هیچ سنگی روی سنگ بند نشود و هیچ سری بر روی بدن باقی نماند.»
پ.ک.ک چه می‌خواهد؟
پ.ک.ک و گروه‌های وابسته به آن سال‌هاست که خواهان کسب حقوق بیشتری برای کردهای ترکیه هستند، مردمی که زبان و فرهنگ آن‌ها از زمان تشکیل جمهوری ترکیه پس از جنگ جهانی اول سرکوب شده است.
در حال حاضر، برخی مدارس در ترکیه دوره‌های اختیاری زبان کردی ارائه می‌دهند و چند شبکه تلویزیونی کردی نیز مجوز فعالیت دارند اما بسیاری از کردها خواهان گسترش این حقوق هستند.
مصطفی کاراسو، یکی از مقامات ارشد پ.ک.ک، هفته گذشته در یک مصاحبه تلویزیونی گفت که این گروه در مورد خلع سلاح جدی است اما ترکیه باید حملات خود را متوقف کند. او همچنین بر اهمیت آزادی اوجالان تأکید کرد تا بتواند روند گذار گروه را مدیریت کند.
آیا نیروهای کرد در سوریه تحت تأثیر قرار گرفته‌اند؟
عبدالله اوجالان علاوه بر پ.ک.ک، چهره‌ای مهم برای نیروهای دموکراتیک سوریه یا (S.D.F) نیز محسوب می‌شود. این گروه کنترل بخش‌هایی از شمال شرقی سوریه را در دست دارد. دولت ترکیه این نیرو را شاخه‌ای از پ.ک.ک می‌داند و تفاوتی میان آن‌ها قائل نیست. اما ایالات متحده این دو گروه را جدا از یکدیگر در نظر می‌گیرد و طی یک دهه گذشته با نیروهای دموکراتیک سوریه در جنگ علیه داعش همکاری داشته است.
روز دوشنبه، رهبر نیروهای دموکراتیک سوریه با احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه توافقی امضا کرد که بر اساس آن، این نیروها در دولت جدید سوریه ادغام خواهند شد.
هرچند اوجالان در بیانیه اخیر خود مستقیماً به سوریه اشاره نکرد، برخی رهبران کرد سوری اعلام کرده‌اند که این توافق با رهنمودهای اوجالان همسو است.
اردوغان روز سه‌شنبه، از این توافق استقبال کرد و گفت که این اقدام «به امنیت و صلح سوریه کمک خواهد کرد.»
گزارش نیویورک تایمز
نظر شما