عبدالله اوجالان؛ از روستای عمرلی تا زندان امرالی
زندگی عبدالله اوجالان، رهبر و بنیانگذار حزب کارگران کردستان (PKK)، از کودکی در یک روستای فقیر تا زندانی شدن در جزیرهای دورافتاده، پر از تحولات سیاسی و تاریخی است.
عبدالله اوجالان، فرزند سرزمینی است که مردمانش سالهاست از انکار هویتی در ترکیه رنج میبرند.
او در فقر و سختی بزرگ شد. روزی که پایش به دانشگاه آنکارا باز شد، دیگر آن پسر روستایی ساده نبود؛ او مردی شد که در میان کتابها و ایدههای انقلابی، به دنبال راهی برای برون رفت از این تنگناها و تبعیضات قومی بود.
عبدالله اوجالان در ۴ آوریل ۱۹۴۹ در روستای عمرلی از توابع شهرستان هالفَتی در استان شانلیاورفا در جنوب شرقی ترکیه به دنیا آمد. خانوادهاش فقیر و پرجمعیت بود.پدرش فاحی اوجالان، کارمند اداره ثبت اسناد بود. فردی سنتی و سختگیر که اعتقادات مذهبی قوی داشت. مادرش عایشه اوجالان زنی خانهدار بود که عبدالله را با عشق به سرزمین و سنتهای کردستان پرورش داد.
دوران کودکی اوجالان با سختیهای زندگی روستایی گذشت. فقر، تبعیض علیه کردها، و محدودیتهای آموزشی باعث شد که از همان سنین کم، درد و رنج مردمش را احساس کند. دوران ابتدایی را در همان روستای محل زادگاهش سپری کرد سپس به دلیل نمرات خوبش، موفق شد برای دوره دبیرستان به شهر آنکارا برود.
اوجالان در دانشگاه آنکارا در رشته علوم سیاسی پذیرفته شد. ورود او به دانشگاه نقطه عطفی در زندگی سیاسی او بود. در آنجا با جنبشهای چپگرای ترکیه آشنا شد و تحت تأثیر ایدههای مارکسیستی و سوسیالیستی قرار گرفت.
عبدالله اوجالان در سال1978 با کسیره یلدرم ازدواج کرد. با این حال، ازدواجشان بیشتر جنبه تشکیلاتی داشت تا عاطفی. اوجالان که تمام زندگیاش را وقف مبارزه کرده بود، فرصت چندانی برای زندگی خانوادگی نداشت و زندگی شخصیاش همواره تحتالشعاع سیاست و مبارزه بود.
در 27 نوامبر 1978 در روستای فیس شهرستان لیجه در استان دیاربکر اوجالان به همراه گروهی از دانشجویان کرد و چپگرایان ترکیه، حزب کارگران کردستان (PKK) را تأسیس کردند.
این حزب در ابتدا یک جنبش فکری و ایدئولوژیک بود که خواستار حقوق برابر برای کردها بود. اما با برخورد شدید دولت ترکیه، این حزب مسیر مبارزه مسلحانه را در پیش گرفت.
عبدالله اوجالان در سال1980 از ترکیه اخراج و به ناچار در سوریه پناهنده شد. او در آنجا از تنشهای میان سوریه و ترکیه و نیز نزدیکی حکومت سوریه به شوروی استفاده کرد و با جلب نظر حکومت حافظ اسد، به فعالیت سیاسی در میان کردهای سوریه پرداخت. در واقع سوریه حافظ اسد مأمن اصلی این حزب قرار گرفت که از آنجا تشکیلات داخل ترکیه را هدایت و رهبری مینمود سپس در سوریه و لبنان پایگاههای آموزشی تأسیس کرد و هزاران نیروی کُرد را آموزش داد.
با افزایش تنش میان دو حکومت ترکیه و سوریه، تهدید ترکیه مبنی بر حمله به خاک سوریه، در 9 اکتبر1998 عبدالله اوجلان از سوریه اخراج شد. او ابتدا به روسیه رفت و تلاش کرد با حکومت این کشور ارتباط برقرار کند. نمایندگان مجلس دومای روسیه طرحی را تصویب کردند که از یلتسین میخواست به اوجالان پناهندگی اعطا شود، اما دولت یلتسین ، از اعطای پناهندگی به اوجالان سر باز زد.
اوجالان سپس ناگزیر از ترک روسیه و عزیمت به کشورهای دیگری برای کسب پناهندگی شد. او به ایتالیا و سپس به یونان رفت و در هر دو کشور درخواست پناهندگی او مورد پذیرش قرار نگرفت. وی سرانجام به نایروبی رفت و در محل اقامت سفیر یونان در کنیا مستقر شد.
اوجالان سفارت یونان در کنیا را به همراه وکلای خود و چند مقام کنیایی به قصد فرودگاه نایروبی جهت سفر به یک کشور آفریقایی دیگر ترک کرد اما اتومبیل وی در مسیر ناپدید شد و در 15 فوریه 1999 در یک عملیات هواپیما ربایی در نایروبی توسط سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه با کمک سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) و سازمان اطلاعاتی اسرائیل ( موساد ) دستگیر شد. یک روز پس از آن نخستوزیر وقت ترکیه خبر دستگیری و انتقال وی به ترکیه را منتشر و تلویزیون ترکیه تصاویری از وی با دست و پای بسته در کنار دو نیروی امنیتی دیگر نشان داد.
وی پس از دستگیری به اتهام جنگ مسلحانه و قتل هزاران نفر، محاکمه و به اعدام محکوم شد اما ترکیه به بهانه انتقادات گسترده و تلاشهایی که برای عضویت در اتحادیه اروپایی دارد از اعدام وی خودداری کرد اما در اصل از وجود اوجلان برای فشار بر پ.ک.ک و رهبران آن استفاده کرد بهمین خاطر اورا به حبس ابد در زندان جزیره امرالی محکوم کرد.
در عین حال دادگاه حقوق بشر اروپا پس از شکایت وکلای اوجالان، محاکمه وی را دارای ایرادات مختلف و غیر منصفانه اعلام کرد. وجود قاضی ارتشی در دادگاه، عدم دسترسی وی به پرونده خود، حبس قبل از محاکمه و صدور حکم اعدام را از موارد عدم صلاحیت دادگاه دانست.
در سکوت سنگین جزیره امرالی، مردی که روزگاری جوانان زیادی را به کوهستانهای شرق ترکیه کشانده بود، همچنان در بند دولت ترکیه است. سالهاست که او را در جزیره ای محصور از دنیای بیرون جدا کردهاند، اما حزب وابسته به او همچنان در کوههای کردستان ترکیه و نواحی از کوههای غرب شمال عراق با نیروهای ارتش ترکیه و همپیمانان آن در عراق و سوریه در حال جنگ میباشند. مذاکرات پیچیده صلح بین این حزب و دولت ترکیه پس از فراز و فرودهای فراوان طی چند سال گذشته اینک وارد مرحله جدیدی از پروسه صلح شده آند
این پروسه قرار بود با انتشار نامه ای از زندان ایمرلی در ۱۵ نوامبر به منزل نهایی برسد
اما به تعویق افتادن اعلان پیام اوجالان وارسال پیام توسط وی به مسئولان پکک در قندیل، رهبران نیروهای دموکراتیک سوریه در شمال و شرق سوریه و کنگره جامعه دموکراتیک کردستان و کنگره ملی کرد در اروپا ابهامات جدی در پذیرش پیام اوجالان واجرای آن توسط «پیروان دیروز » وی و «هبران نظامی وسیاسی امروز» پ.ک.ک را نشان می دهد.ولی چشمان زیادی همچنان به این صلح دوخته شده است
نظر شما