به گزارش کردپرس، گفت‌وگوی اخیر مگان بودت، مدیر پژوهش مؤسسه صلح کردها در واشنگتن المانیتور نشان می‌دهد کردهای سوریه در مقطع حساسی میان فرصت‌ها و تهدیدها قرار گرفته‌اند: از یک سو وزن سیاسی آنها در پی بحران‌های فرقه‌ای و ضعف دولت مرکزی افزایش داشته و از سوی دیگر از بازگشت به الگوی سنتی تمرکز قدرت در دمشق. بیم دارند
تغییر در گفتمان سیاسی دمشق
بودت می‌گوید هرچند دولت موقت احمد شرع با فدرالیسم مخالف است، اما برای نخستین بار «تمرکززدایی اداری و سیاسی» وارد مذاکرات شده است. به گفته او، حتی آمریکا نیز که پیش‌تر مخالف هرگونه تقسیم قدرت بود، اکنون از «مدل مذاکره‌شده تمرکززدایی» سخن می‌گوید؛ تغییری که می‌تواند زمینه‌ساز ورود کردها به ساختار سیاسی رسمی باشد.
اعتماد شکننده به آمریکا
به گفته این پژوهشگر آمریکایی، اعلام انحلال پ.ک.ک و آتش‌بس غیررسمی، فضای شمال‌شرق را آرام‌تر کرده است، اما بی‌اعتمادی تاریخی کردها به دمشق همچنان پابرجاست. حضور نیروهای آمریکایی به‌عنوان «ضمانت حداقلی امنیتی» تلقی می‌شود و هر خروج شتابزده، خطر تکرار سناریوی ۲۰۱۹ را زنده می‌کند.
اقلیت‌ها یا مؤلفه‌ها؟
بودت تأکید می‌کند کردها در گفتمان سیاسی خود از واژه «مؤلفه‌ها» به جای «اقلیت‌ها» استفاده می‌کنند تا همه گروه‌های قومی و مذهبی سوری را به‌عنوان شرکای برابر در آینده کشور معرفی کنند. این تغییر زبانی، تلاشی برای عبور از مفهوم حاشیه‌نشینی به سوی شراکت ملی است. او همچنین معتقد است کردهای سوریه در پی سالها مذاکره و حکومت خودگردان به نوعی مهارت سیاسی در پیشبرد امور خود دست پیدا کرده اند.
چالش‌های اداره خودگردان
به باور او، در کنار فرصت‌ها، اداره خودگردان با انتقادهایی جدی به‌ویژه در مناطق عرب‌نشین مانند دیرالزور روبه‌رو است؛ از جمله توزیع نامتوازن قدرت و نادیده گرفتن نقش قبایل. به گفته او، این نقاط ضعف می‌تواند بهانه‌ای برای دمشق و آنکارا در تضعیف مشروعیت کردها باشد.
نقش بازیگران منطقه‌ای
تحلیلگر مسائل کردها در موسسه صلح کردی در واشنگتن معتقد است به موازات آمریکا، کشورهای عربی مانند عربستان، امارات و اردن حضور فعال‌تری در شمال‌شرق یافته‌اند. این روند از نگاه بودت، هم می‌تواند حمایت دیپلماتیک برای کردها به همراه داشته باشد و هم محدودکننده مطالبات آنها به سطحی صرفاً فرهنگی و اداری باشد.
تحلیل مگان بودت نشان می‌دهد کردها در شرایطی ایستاده‌اند که می‌تواند آینده سیاسی سوریه را رقم بزند. اگر آنها بتوانند بر سر مدل واقعی تمرکززدایی به توافق برسند و در عین حال ضعف‌های داخلی خود را اصلاح کنند، جایگاه نهادی و سیاسی‌شان تثبیت خواهد شد. اما در صورت عقب‌نشینی به ساختار متمرکز دمشق، خطر بازتولید چرخه‌های تبعیض و درگیری برای آنان همچنان جدی است.
نظر شما