عبادات، ایستا در فهرست یا پویا در متن / حبیب الله مستوفی

سرویس کرمانشاه _  استاد حبیب الله مستوفی از چهره های پژوهشگر و صاحب نظر حوزه تاریخ، فرهنگ و فولکلور در منطقه هورامان، به مناسبت عید سعید فطر، جشن بزرگ مسلمانان مطلبی به نگارش درآورده است که در ادامه می‌خوانید:

خبرگزاری کردپرس _

ای رحمت بی‌پایان وقتست که در احسان
موجی بزند ناگه، بحر گُهرافشانت
ای عید، بیفکن خوان، داد از رمضان بستان
جمعیت نومان دِه، زان جعدِ پریشانت (مولانا)

سر انجام رمضان (۱۴۴۶ق) نیز برما گذشت و بر اساس آموزه های دینی آزمون (محک) دیگری را وا نهادیم و در آستانهٔ عیدی دیگر قرار گرفتیم. عید بر همهٔ عزیزان مبارک باد و باشد تا کسب صفای درون،گشایش های بیرونی را هم رقم زند! ان شاءالله.

بذرِ این یادداشت از صحبت های صمیمی یک دوست و سخنان شیوای دوستی دیگر در نماز جمعهٔ یکی از روستاهای شهرستان پاوه در زمین ذهن جای گرفت و جوانه زد.

دوست نخست می گفت «در ماه رمضان امسال تقریباً در نماز تراویح اکثر مساجد شهر و بخش مرکزی شرکت کرده ام و به نسبت سال گذشته حضورِ بیشتر، مشهود بود.»مایهٔ سرور است و بیت منسوب به سید عبدالرحیم(مولوی کُرد) را تداعی می کند؛

مزگیان مەعموور وازەن دەروازان
زاھێدان وە زێکر وێشان مەنازان

{مساجد مهیا شده و دَرهایشان(می تواند کنایه از در های بهشت هم باشد) بر همگان گشوده است و عبادت کنندگان به عبادات خویش افتخار می کنند}

دوست دوم نمایندهٔ جمعیت مردمی پیشگیری از اعتیاد (ژیانەوە) بود که پیش از خطبهٔ نماز جمعه گزارشی را از ترویج و تهدید مواد مخدر بویژه در بین قشر نوجوان و جوان منطقه، مستند به آمار به شکلی احساسی و تأثیر گذار ارائه دادند که بر خلاف یک طرفه بودن همیشگی تریبون جمعه، دیالوگ هایی را هم شکل داد که نشان از حساسیت موضوع برای نمازگزاران و آسوده خاطر نبودن آنان داشت. ایشان یکی از راه‌های پیشگیری را حضور بیشتر دانش آموزان و نوجوان در مساجد یا به تعبیر ایشان گرایش به دین می دانست. ابیاتی از مولانا را به یاد می آورم که بر تارک این یادداشت نهاده ام. مولانا در این ابیات دعا گونه از پروردگار جمعیت نو (آسودگی خاطر جدید) طلب می کند؛

جمعیت نومان دِه، زان جعد پریشانت!

بدیهی است که جمعیت نو در هر دوره و زمانی متفاوت و متغیّر است و این تغییر و دگرگونی تحت فرمان ما و هیچ کس دیگر نیست و البته تنها با دعای صرف هم به دست نمی آید بلکه تابع علت ها و وابستهٔ آمادگی های ویژه است. حضور پر رونق در مساجد و تکایا و خانقاه، بدون شک زیباست و می تواند مغتنم باشد اما به قول مرحوم اقبال لاهوری؛

تا مزاج عصر من دیگر فتاد
طبعِ من هنگامهٔ دیگر نهاد

آیا اگر پس از بررسی های میدانی و ملموس با وجود تکرار حضور فیزیکی انبوه در محل و مراکز عبادی و انجام مناسک، ارتباط معنا داری بین این حضور و کاهش مشکلات اخلاقی، اجتماعی، فرهنگی و … مانند ریا، رشوه، دروغ، چاپلوسی، چند چهرگی، کم فروشی، دَور زدن قانون، توجیه گری و کلاهبرداری به دست نیاید یا به عبارت دیگر عبادات جمعی بر اخلاقیات ریزش نکند و ما همیشه شهری داشته باشیم با ظاهری آراسته و زیر پوستی آشفته، نباید تأمل کنیم؟ یا به قول مولانا به هر دلیلی و از جمله غرور و گرمی بازار حضور و شورِ ناشی از آن ، تنها به فهرست قانع شویم و متن را فراموش کنیم؛

جمله بر فهرست قانع گشته‌ایم
زانکه در حرص و هوا آغشته‌ایم
باشد آن فهرست دامی عامه را
تا چنان دانند متنِ نامه را

در عبادات فردی و جمعی متن بر فهرست برتری دارد چرا که توفیق تأثیر عبادت در درون وابستهٔ ریزش آن بر اخلاق بیرون است.( مگر بر اساس آموزه های دینی پروردگار بی نیاز از عبادت ما نیست) بازهم به گفتهٔ اقبال؛

سجده های طفلک و بُرنا و پیر
از جبین شرمسار ما بگیر
روح چون رفت از صلات و از صیام
فرد ناهموار و ملت بی نظام
گرچه اندر خانقاهان های و هوست
کو جوانمردی که صهبا در کدوست

با تبریک دوبارهٔ عید فطر به همه و بویژه روزه داران و عبادت گزاران عزیز و ارجمند و به امید کسب نگاه نو متولیان و ریزش شِکَر آمیز روح عبادت بر اعمال بیرونی و ‌پرهیز از عادت.

کد خبر 2782744

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha