به گزارش کردپرس، با گذشت چند هفته از برگزاری دوازدهمین کنگره PKK که پس از آن، PKK فعالیت‌های نظامی خود را متوقف کرد، بحث‌ها پیرامون آینده روند صلح و راه‌حل مسئله کردها در فضای عمومی و سیاسی ترکیه بالا گرفته است. در همین زمینه، اُرال چالشلار، روزنامه‌نگار باسابقه و تحلیل‌گر سیاسی، در گفت‌وگویی تفصیلی با خبرگزاری مزوپوتامیا به تشریح ابعاد تاریخی، سیاسی و اجتماعی این تحول پرداخت.
پایان یک دوره، آغاز دوره‌ای دیگر
چالشلار گفت: «ما از یک دوره‌ی پنجاه ساله حرف می‌زنیم. از اولین عملیات مسلحانه PKK در سال ۱۹۸۴ در اَروه (Eruh)، تا امروز. این مسئله با سرکوب نظامی حل نشد، چون ریشه‌اش اجتماعی و تاریخی‌ست. هر دولتی آمد گفت ‘ریشه‌کن کردیم’، ولی هیچ‌گاه موفق نشد.»
او افزود: «PKK اکنون اعلام کرده سلاح‌ها را کنار گذاشته و آماده صلح است. این تصمیم به‌تنهایی یک گام تاریخی‌ست. اما برای نتیجه‌بخشی آن، باید طرف مقابل، یعنی دولت ترکیه نیز اقدام متقابل انجام دهد.»
ریشه بحران؛ انکار هویت کردی
چالشلار تأکید کرد که ریشه‌ی حل‌نشدن مسئله کردها، در سیاست‌های انکار هویت قومی نهفته است:
«تا امروز دولت‌ها همواره گفته‌اند ‘کُردها تُرکند’ یا ‘کُرد اصالت ندارد’. اما حقیقت این است که این کشور چندقومیتی است. اگر به‌جای انکار، به رسمیت بشناسیم، مشکل قابل حل است. چالشلار افزود: “راه‌حل، پذیرش است، نه سرکوب.”»
نقش مجلس و پیشنهاد ایجاد کمیسیون ویژه
این روزنامه‌نگار با سابقه، از مجلس ترکیه به‌عنوان تنها نهاد مشروع برای حل مسئله کرد یاد کرد و گفت: «مجلس کنونی، با پوشش بیش از ۹۳ درصد آراء مردم، بالاترین سطح نمایندگی را در تاریخ جمهوری دارد. اگر قرار است کمیسیونی تشکیل شود، باید در همین نهاد باشد. این راهی است برای عبور از بن‌بست تاریخی.»
او به مشارکت احزابی چون حزب کارگر ترکیه (TİP)، حزب حرکت ملی (MHP) و حتی حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) در حمایت از فرآیند صلح اشاره کرد و آن را فرصتی کم‌نظیر برای وفاق ملی دانست.
تحولات گفتمانی؛ از حذف تا همزیستی
چالشلار در تحلیل نگاه رسمی به مسئله کرد گفت: «از دوران عبدالخالق رندە و گزارش معروفش به این سو، گفتمان رسمی حاکم بر ترکیه مبتنی بر حذف و یکسان‌سازی بوده است. اما اکنون حتی افرادی چون دولت باغچه لی می‌گویند: ‘ترک‌ها و کردها یکی هستند.’ این تحول در گفتار رسمی، پیام مهمی دارد.»
دیگر دوره جنگ‌های چریکی و چریکی‌گری گذشته است
او ادامه داد: «هم‌اکنون فضای بین‌المللی نیز برای حل این مسئله (مسئله کُرد) آماده است. دیگر دوره جنگ‌های چریکی و چریکی‌گری گذشته است. در بسیاری از کشورها، از ایرلند گرفته تا کلمبیا، این نوع بحران‌ها با گفت‌وگو حل شده‌اند. ترکیه نیز می‌تواند بخشی از این مسیر باشد.»
اوجالان، صلح و قرارداد اجتماعی جدید
چالشلار به گفت‌وگوهای گذشته‌اش با عبدالله اوجالان در سال ۱۹۹۳ نیز اشاره کرد:
«از او پرسیدم: آیا خواهان استقلال هستید؟ پاسخ داد: 'من دیوانه نیستم. چرا باید استانبول و آنکارا را رها کنم؟ ما بخشی از ترکیه هستیم.' همین نگاه امروز هم باقی‌ست. او امروز هم می‌گوید: ما به قرارداد اجتماعی جدید نیاز داریم، یعنی قانونی اساسی که همه ملت‌ها را برابر بشناسد.»
نقش احزاب و خطر کنارگذاشتن CHP
چالشلار ضمن حمایت از نقش‌آفرینی حزب CHP در فرآیند صلح، هشدار داد که حذف این حزب می‌تواند مسیر را به بن‌بست بکشاند.
«اگر در دوره قبل، CHP کنار گذاشته نمی‌شد، شاید سرنوشت روند صلح فرق می‌کرد. امروز حمایت‌های مکرر اوزگور اوزل از فرآیند صلح، بسیار ارزشمند است. نباید او و حزبش را با پرونده‌سازی و حمله‌های سیاسی تضعیف کرد.»
امید به آینده: «راه باز است»
در پایان، چالشلار گفت: «من امروز امیدوارم. چون هم کردها و هم ترک‌ها خواهان صلح‌اند. دیگر بازگشت به خشونت ممکن نیست. هرچند دموکراسی آسان به‌دست نمی‌آید، اما اکنون راهی باز شده که باید با عقلانیت و شجاعت آن را پیمود. اگر کرد و ترک دست به دست هم دهند، این بار می‌توان به سرانجامی واقعی رسید.»
نظر شما