به گزارش کردپرس، همزمان با انتشار رسمی تصمیمات دوازدهمین کنگره PKK که شامل اعلام انحلال سازمان و توقف مشروط مبارزهی مسلحانه است، تحلیلگران از تداوم سیاست تعلیق و بیعملی دولت ترکیه سخن میگویند. در حالی که عبدالله اوجالان خواستار مدیریت مستقیم روند صلح شده، دولت هیچ گامی عملی برای تضمین حقوقی و آزادی فیزیکی وی برنداشته و همچنان بر فشارهای سیاسی علیه اپوزیسیون بهویژه حزب جمهوریخواه خلق (CHP) پافشاری میکند.
با انتشار رسمی تصمیمات دوازدهمین کنگره PKK، مباحث مربوط به حل سیاسی مسئله کرد در ترکیه وارد مرحلهای تعیینکننده شده است. در شماره اخیر نشریه سرخوبون، جزئیات بیشتری از تصمیمات این کنگره منتشر شده که دو نکته کلیدی در آن برجسته است: نخست، تأکید بر ضرورت آزادی فیزیکی عبدالله اوجالان برای مدیریت روند جدید؛ دوم، اعلام توقف مبارزهی مسلحانه در شرایطی که هنوز سلاحها بهطور کامل زمین گذاشته نشدهاند.
در حالی که این تصمیمات میتوانند زمینهساز تحولی تاریخی در وضعیت سیاسی ترکیه و منطقه باشند، منابع نزدیک به دولت میگویند اقدامات قانونی مربوط به روند صلح احتمالی، تا ماههای سپتامبر یا اکتبر به تعویق افتاده است. در همین حال، فضای عمومی کشور شاهد ادامهی برخوردهای سیاسی با اپوزیسیون و بهویژه فشار بر حزب جمهوریخواه خلق (CHP) است؛ حزبی که بهعنوان تنها نیروی سیاسی اصلی با رویکرد نسبتاً مثبت به حل مسئله کردها شناخته میشود.
فؤاد کاو یادداشتنویس و تحلیلگر سیاسی در گفتوگویی با خبرگزاری فرات، ضمن تحلیل این وضعیت، تصریح کرده است که تصمیمات کنگره تنها در صورتی اجرایی خواهد شد که عبدالله اوجالان از آزادی فیزیکی و فضای کاری مستقل برخوردار باشد. به گفتهی او، انحلال PKK و توقف مبارزهی مسلحانه، در واقع مشروط به این آزادی و امکان مدیریت مستقیم اوجالان است. در غیر اینصورت، تنها یک آتشبس موقت قابل انتظار است و نمیتوان از خلع سلاح واقعی سخن گفت.
فؤاد کاو همچنین با اشاره به اختلاف نگاه دولت و PKK نسبت به «پایان مبارزهی مسلحانه» تصریح کرد: «در نگاه دولت، پایان درگیری بهمعنای تسلیم کامل و تحویل سلاح است. در حالی که در تصمیمات کنگره آمده است که گرچه ساختار حزبی منحل میشود، اما اگر دولت گامی برندارد، نیروهای گریلا همچنان از خود و مردم دفاع خواهند کرد.»
او همچنین تأکید میکند که دولت ترکیه در قبال این تحولات، سیاست وقتکشی و فریب را در پیش گرفته است: «دولت ابتدا گفت بگذارید کنگره برگزار شود، بعد از آن درباره گامهای قانونی تصمیم میگیریم. اما حالا که PKK کنگره را برگزار کرده و تصمیم به انحلال گرفته، باز هم خواستههای جدیدی مطرح میشود؛ از جمله خلع سلاح فوری، بدون هیچ تضمین سیاسی.»
تحلیلگر کُرد همچنین خاطرنشان میکند که راهحل واقعی، مشارکت جدی و دوطرفه در گفتوگوست، نه شروط یکجانبه از سوی دولت: «PKK بیش از ۴۰ سال است که مبارزه میکند و جامعهی کرد به آگاهی ملی رسیده است. بدون گامهای عملی متقابل، نمیتوان انتظار داشت که مبارزهی مسلحانه بهکلی کنار گذاشته شود.»
فؤاد کاو در بخش دیگری از گفتوگو، به چشمانداز سیاسی جدید ارائهشده از سوی عبدالله اوجالان در این کنگره اشاره میکند: «رهبری اوجالان یک سیستم اجتماعی کاملاً نوین، مبتنی بر جامعهی دموکراتیک و ضد اقتدارگرایی پیشنهاد کرده که از قالبهای سنتی مارکسیسم و سوسیالیسم دولتی فراتر میرود. او بهجای تمرکز بر دولت، مردم را مرکز تحولات میبیند و مسئولیت ساخت جامعهی جدید را به آنها میسپارد.»
در همین زمینه، او با انتقاد از تحلیلهای کلاسیک برخی نیروهای چپ ترکیه میافزاید: «کسانی که این تصمیمات را تسلیمطلبانه یا اصلاحطلبانه مینامند، هنوز در چارچوب نظریههای کهنه میاندیشند. در حالی که اوجالان یک مدل سوسیالیسم دموکراتیک مشارکتی و اخلاقی را پایهگذاری کرده است.»
در بخش پایانی این تحلیل، کاو تأکید میکند که جامعه، تنها مخاطب روند صلح نیست، بلکه بازیگر اصلی آن است: «اوجالان مفهوم ملت دموکراتیک را جایگزین دولتملت کرده، یعنی هر منطقه، هر صنف، هر گروه اجتماعی باید خود را به شکل آزاد و مشارکتی سازمان دهد. این پروژه بر اساس شوراها و کومینها شکل میگیرد و مستقیماً توسط مردم اداره میشود.»
از سوی دیگر، همزمان با این تحولات، دولت ترکیه با اجرای فشارهای سیاسی علیه CHP ـ از جمله عملیات علیه شهرداریها ـ تلاش دارد این حزب را از روند گفتوگو و مشارکت در حل مسئله کردها حذف کند. فؤاد کاو این روند را خطرناک توصیف میکند: «دولت بهجای تقویت فضای گفتوگو، در حال حذف بازیگران احتمالی است. این نهتنها نشانهی بیصداقتی سیاسی است، بلکه روند صلح را از پیش ناکام میسازد.»
او با هشدار نسبت به طفرهرفتنهای تاکتیکی دولت، خاطرنشان میکند که اگر دولت بخواهد بدون ارائهی تضمین و گامهای عملی، تنها با اهرم فشار و زمانبندی، مسیر را کنترل کند، نه تنها چیزی بهدست نخواهد آورد، بلکه مشروعیت و قدرت خود را نیز در داخل و منطقه از دست خواهد داد.
نظر شما